Czym jest mgła mózgowa?

Mgła mózgowa – co to takiego?

Mgła mózgowa (ang. brain fog) określana jest jako zespół objawów związanych z zaburzeniami percepcji i interpretacji wrażeń zmysłowych. Nie stanowi oddzielnej jednostki chorobowej, jednak stosuje się ten termin w celu opisu symptomów towarzyszących pacjentowi. Objawy towarzyszące mgle mózgowej mogą mieć charakter przejściowy, najczęściej pacjenci skarżą się na:

• niemożność zebrania myśli, upośledzenie zdolności intelektualnych;
• trudności z zapamiętywaniem i rozumieniem otrzymywanych informacji;
• kłopoty z koncentracją, trudności w uczeniu się;
• problemy z wysławianiem się, zapominanie słów;
• zaburzenia koordynacji ruchowej;
• brak motywacji do podejmowania działań;
• obniżenie nastroju, nagłe zmiany nastroju;
• ciągłe zmęczenie i senność;
• bóle głowy, często o charakterze migrenowym.

Swoje doświadczenia z mgłą mózgową pacjenci opisują jako „zmętnienie świadomości” lub „chodzenie we mgle”. Najczęściej nie zdają sobie sprawy, jak dominujące są te objawy i jak bardzo ograniczają codzienną aktywność.

Przyczyny występowania mgły mózgowej

Nie poznano dokładnych przyczyn występowania mgły mózgowej, jednakże specjaliści wskazują na szereg czynników, które mogą mieć wpływ na pojawianie się nieprzyjemnych objawów. Samo zjawisko powstaje na skutek zaburzeń w regulacji neuroprzekaźników, które odpowiadają za przenoszenie impulsów nerwowych między komórkami nerwowymi – dopaminy, serotoniny, acetylocholiny i kwasu gamma-aminomasłowego (ang. gamma-aminobutyric acid, GABA).

Co może zakłócać ich funkcjonowanie? Powodem może być narażenie na przewlekły stres i zmęczenie, które mają zgubny wpływ na stan naszego zdrowia i są czynnikiem wyzwalającym wiele schorzeń, jak również deprywacja snu (niewysypianie się, bezsenność), źle skomponowana dieta, odwodnienie organizmu, niska aktywność fizyczna czy przebodźcowanie.

Mgła mózgowa bywa też jedną z konsekwencji schorzeń o podłożu autoimmunologicznym, takich jak choroba Hashimoto i celiakia, co może mieć związek ze stanem zapalnym występującym w organizmie. Jest też jednym z objawów zespołu chronicznego zmęczenia, nerwicy i boreliozy.

Mgła mózgowa a koronawirus

Osoby, które zaraziły się koronawirusem SARS-CoV-2 i przeszły chorobę COVID-19 nawet kilka tygodni po infekcji mogą doświadczać mgły mózgowej. 

Dotyczy to w szczególności pacjentów z chorobami współistniejącymi, w tym po urazach mózgu, udarach i zmagających się ze schorzeniami neurodegeneracyjnymi, a także osób, u których infekcja miała ostry przebieg.

Jako potencjalną przyczynę tych powikłań specjaliści wskazują m.in. wpływ wirusa na tkankę nerwową, utrzymująca się przeciwwirusową reakcję układu odpornościowego i przewlekły stres związany z procesem chorobowym. Mgle mózgowej zazwyczaj towarzyszą też bóle mięśni i stawów oraz zmniejszona tolerancja wysiłku, jednak objawy te mają charakter przemijający i ustępują po kilku tygodniach.

Jak radzić sobie z mgłą mózgową?

Sposobem radzenia sobie z mgłą mózgową jest wprowadzenie codziennych, zdrowych nawyków, które utrzymają organizm w dobrej kondycji. 

• Dobrze zbilansowana dieta – sposób żywienia ma niebagatelny wpływ na nasze zdrowie, dlatego codzienne posiłki powinny dostarczać komplet potrzebnych składników odżywczych. Chcąc zadbać o kondycję układu nerwowego, warto zwrócić uwagę na dostarczanie sobie witamin z grupy B, nienasyconych kwasów tłuszczowych, niezbędnych aminokwasów, przeciwutleniaczy i składników mineralnych (m.in. cynk, magnez, miedź, żelazo). Istotne jest też nawadnianie organizmu, dlatego należy wypijać około 2 litrów wody każdego dnia
• Aktywność fizyczna – regularne uprawianie sportu ma korzystny wpływ na nasze samopoczucie, gospodarkę hormonalną i ogólny stan zdrowia. Już nawet 30 minut umiarkowanej aktywności przez 5 dni w tygodniu może znacząco wpłynąć na naszą kondycję fizyczną i psychiczną.
• Unikanie stresu – na co dzień trudno unikać stresujących sytuacji, ale można łagodzić ich negatywne skutki. Oprócz aktywności fizycznej warto zapoznać się z różnymi technikami relaksacyjnymi, które pomogą opanować stres (np. techniki oddechowe, muzykoterapia, medytacja). Pomocne mogą być też preparaty na bazie ziela melisy, kozłka lekarskiego, szyszek chmielu, lawendy, które działają uspokajająco (np. Nerwobonisan Ojca Grzegorza, Herbatka fix Stres, Positivum, Olimp Forstres, Nervomix Control, Kapsułki na uspokojenie). Zmagając się z silnym stresem można sięgnąć po suplementy zawierające adaptogeny, czyli substancje aktywne pochodzenia roślinnego zwiększające odporność na stres i przywracające równowagę psychiczną. Do najbardziej znanych adaptogenów zaliczamy: żeń-szeń indyjski (Ashwagandha), różeniec górski (Rhadiola rosea), bakopa drobnolistna (Bakopa Monnieri), żeń-szeń syberyjski (Siberian ginseng). Ich przyjmowanie warto wcześniej szczegółowo omówić z lekarzem prowadzącym.
• Zdrowy sen – brak snu jest dla organizmu sytuacją stresową, a rozregulowany rytm dobowy tylko pogłębia zachodzące procesy chorobowe. Spokojny sen trwający 7-8 godzin jest niezbędny do regeneracji organizmu i obniżenia poziomu stresu.

Autor