Grypa typu B — jak się objawia i ile trwa? Leczenie, powikłania, profilaktyka

Co to grypa typu B?

Grypa typu B to choroba zakaźna dotykająca układ oddechowy, wywoływana przez wirusa grypy typu B. Sezon na grypę trwa w Polsce od końca września aż do kwietnia, a szczepienie pozwala na ograniczenie ryzyka zachorowania na tę chorobę.

Grypa typu B — zaraźliwość

Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową (poprzez kaszel, kichanie) w wyniku bezpośredniego kontaktu z nosicielem wirusa, bądź poprzez kontakt ze skażonymi przedmiotami. 

Okres rozwijania się grypy typu B trwa od 1 do 4 dni, a sam chory może zarażać przez 3 do 6 dni od momentu pojawienia się objawów choroby. U dzieci ten okres wydłuża się do nawet 10 dni (co więcej, małe dzieci mogą zarażać już 6 dni przed pojawieniem się u nich objawów).

Grypa typu B — objawy

Grypa zazwyczaj objawia się nagle i gwałtownie. Pojawiają się wówczas charakterystyczne dla tej choroby objawy: 

• wysoka gorączka (38,5-39ºC),
• dreszcze,
• uczucie osłabienia,
• ból głowy,
• bóle mięśniowo-stawowe,
• ból gardła,
• kaszel,
• katar.

Ile trwa grypa typu B?

Choroba trwa zwykle do tygodnia, ale niektóre objawy mogą utrzymywać się nawet do 14 dni.

Grypa typu B — objawy u dzieci

U dzieci, oprócz standardowych, dochodzą również niespecyficzne objawy, takie jak nudności, wymioty, biegunka, zapalenie krtani bądź ucha środkowego, a także senność i apatia (szczególnie wśród noworodków i niemowląt). 

Objawy grypy typu B u osób starszych

Z kolei u osób starszych nawet 50% przypadków grypy może przebiegać bezobjawowo lub z mało charakterystycznymi objawami, jak np. zaburzenia świadomości i ogólne złe samopoczucie. 

Do rozpoznania grypy stosuje się dostępne w aptece szybkie testy diagnostyczne (na samą grypę bądź grypę i COVID, w celu wykluczenia jednego z nich) — wystarczy pobrać wydzielinę z nosa lub gardła. Wynik takich testów jest dostępny bardzo szybko, bo do 15 minut. Najdokładniejszy wynik otrzymamy jednak, robiąc badania w warunkach laboratoryjnych. Należy pamiętać, że grypa jest groźną chorobą, stwarzającą ryzyko powikłań — nie należy bagatelizować jej objawów i poddać się jak najszybszemu leczeniu.

Grypa A czy B — która jest gorsza?

Grypa typu A odpowiada za większość przypadków grypy w danym sezonie infekcyjnym, a dodatkowo dzieli się ona na kilka podtypów. Ponadto wirus grypy typu A cechuje duża zmienność antygenowa, która związana jest z coroczną koniecznością przyjmowania nowej wersji szczepionki przeciw grypie. Grypa typu B odpowiada za około 20% wszystkich przypadków zachorowań.

Grypa typu B — leczenie

Jak leczyć grypę typu B? Bardzo ważny jest odpoczynek w domu i unikanie zakażania innych. W przypadku grypy typu B stosowane jest leczenie objawowe preparatami przeciwgorączkowymi i przeciwbólowymi (np. paracetamol), jak i dodatkowo przeciwzapalnymi (np. kwas acetylosalicylowy). 

Leki na grypę typu B

W przypadku wczesnego rozpoznania choroby, zasadne jest leczenie przyczynowe, które można wdrożyć do 48 godzin od rozpoczęcia objawów — w tym celu stosuje się leki na grypę typu B dostępne na receptę zawierające w swoim składzie oseltamiwir.

Co na kaszel?

W zależności od rodzaju kaszlu stosuje się leki o działaniu wykrztuśnym w przypadku kaszlu mokrego (np. acetylocysteina) lub leki przeciwkaszlowe w przypadku kaszlu suchego (np. lewodropropizyna). 

Grypa typu B — powikłania

Ryzykiem powikłań pogrypowych obarczone są w dużej mierze osoby starsze oraz dzieci, ale również pacjenci cierpiący na choroby współistniejące. Do chorób tych zaliczamy m.in. astmę, POChP (przewlekła obturacyjna choroba płuc), cukrzycę, choroby nerek i wątroby. Bardziej narażoną grupą pacjentów są również kobiety w ciąży. Do ciężkich powikłań grypy zaliczamy m.in. zapalenie płuc, zapalenie oskrzeli, zapalenie ucha środkowego, zapalenie zatok obocznych nosa, zapalenie mięśnia sercowego i osierdzia, zaostrzenia astmy i POChP, zapalenie mięśni, zapalenie nerek, ciężka niewydolność serca, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Szczepienie jednak ogranicza ryzyko powikłań.

Grypa typu B — profilaktyka

Wyróżniamy kilka metod, dzięki którym możliwe jest uniknięcie grypy typu B, a należą do nich m.in. szczepienia przeciw grypie wykonywane co roku. Na podstawie zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia co roku wybierany jest optymalny skład szczepionki przeciw grypie na dany sezon. Dzięki szczepieniu można ograniczyć ryzyko choroby, a także uniknąć groźnych powikłań. Najlepiej zaszczepić się każdego roku do końca października, natomiast nie oznacza to, że w grudniu jest już to bezzasadne – pik zachorowań w Polsce przypada najczęściej na początek roku następnego, a więc zasadne jest szczepienie o każdej porze w sezonie. Do innych metod profilaktycznych zaliczamy przestrzeganie higieny osobistej oraz unikanie przebywania w dużych skupiskach ludzi, szczególnie w okresie grypowym. 

Dostępność szczepionek przeciw grypie, leków na grypę typu B oraz leków do leczenia objawowego grypy w aptekach w Twojej okolicy sprawdzisz na stronie KtoMaLek.pl.

Bibliografia

1. GRYPA - co warto wiedzieć? https://www.gov.pl/web/psse-krotoszyn/grypa--co-warto-wiedziec- (dostęp dnia: 26.02.2025)
2. Mrukowicz J., Sawiec P., Dubiel B., Mejza F. "Objawy grypy - kiedy należy pilnie zgłosić się do szpitala?". https://www.mp.pl/pacjent/grypa/grypasezonowa/48088,objawy-grypy (dostęp dnia: 26.02.2025)
3. Kałucka S. "Grypa – etiologia, epidemiologia, prewencja i leczenie w 2020 roku". Akademia Medycyny. Geriatria 2020; 14: 107-117. https://www.akademiamedycyny.pl/wp-content/uploads/2020/09/Geriatria_2_2020_07.pdf (dostęp dnia: 26.02.2025)
4. "Zastosowanie szybkich testów diagnostycznych w kierunku grypy oraz interpretacja wyników. Aktualne zalecenia". https://www.mp.pl/grypa/artykuly/wytyczne/105844,zastosowanie-szybkich-testow-diagnostycznych-w-kierunku-grypy-oraz-interpretacja-wynikow-aktualne-zalecenia (dostęp dnia: 26.02.2025)
5. Grypa. https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.18.1.1 (dostęp dnia: 26.02.2025)

Autor