Objawy i przyczyny nerwicy

Czym jest nerwica?

Zaburzenia nerwicowe, zwane nerwicami lub neurozami, należą do grupy zaburzeń psychicznych o podłożu lękowym, które dają bardzo różnorodne symptomy. Zasadniczym objawem jest lęk, który doświadczany jest na różne sposoby. Osobie chorej często towarzyszy niepokój, zamartwianie się, rozmaite lękowe wyobrażenia i natręctwa. Wraz z nimi pojawiają się też objawy somatyczne, które dodatkowo pogłębiają lęk. Mechanizm ten działa na zasadzie sprzężenia zwrotnego. Lęk wpływa na pojawienie się objawów wegetatywnych, jak ból, czy zaburzenia snu, a te dodatkowo nasilają ten lęk, utrudniając tym samym funkcjonowanie w różnych dziedzinach życia. Na nerwicę częściej chorują kobiety, a pierwsze objawy  zwykle pojawiają się między 25. a 45. rokiem życia.

Skąd się biorą zaburzenia nerwicowe?

Nie sposób wskazać jednej przyczyny rozwoju zaburzeń nerwicowych. Bywa, że odpowiedzialnych jest kilka czynników działających jednocześnie. Najczęściej wskazuje się na konflikty i sprzeczności wewnętrzne, z którymi chory nie potrafi sobie poradzić. To rozdźwięk między potrzebami a obowiązkami, czy dążeniami a rzeczywistymi możliwościami danej osoby, która nie potrafi im sprostać. Z takimi problemami borykają się zwłaszcza osoby lękliwe, z niską samooceną, a także te dążące do nadmiernej perfekcji i wykazujące dużą potrzebę kontrolowania sytuacji. 

Innym czynnikiem wyzwalającym zaburzenia nerwicowe jest silny stres, życie i praca pod ciągłą presją czy przebyta trauma, jak wypadek komunikacyjny, czy śmierć bliskiej osoby. Czynnikiem sprawczym mogą być także choroby przewlekłe lub stany nagłe, jak niespodziewana operacja, czy poważny uraz.

Rodzaje zaburzeń nerwicowych

Ze względu na różnorodność objawów i czynników, wyróżnia się kilka rodzajów nerwic:

• nerwica lękowa - różne zaburzenia lękowe, również w postaci fobii, czyli odczuwania lęku przed pewnymi sytuacjami, a także przedmiotami, czy zwierzętami,
• nerwica natręctw - inaczej zaburzenia obsesyjno-kompulsywne, charakteryzują się występowaniem natrętnych myśli i towarzyszących im przymusowych zachowań. Osoba chora wykonuje pewne czynności celem uniknięcia rzekomego niebezpieczeństwa,
• nerwica neurasteniczna - może objawiać się nadmiernym i szybkim zmęczeniem oraz obniżeniem sprawności, a także rozdrażnieniem i nadwrażliwością na bodźce,
• nerwica hipochondryczna - osoba chora bezustannie lęka się o swoje zdrowie. Wszelkie odczucia fizjologiczne i dolegliwości intepretowane są jako objawy zagrażającej życiu choroby,
• nerwica depresyjna - łączy w sobie objawy nerwicy i depresji. Zaburzenia lękowe silnie wpływają na samopoczucie chorego, powodując znaczne obniżenie nastroju.

Nerwica a objawy psychiczne i somatyczne

Nerwica objawia się zarówno na tle psychicznym, jak i fizycznym (somatycznym). Dominującymi symptomami są napady lęku i niepokoju, czasem o bardzo dużym nasileniu, których chory nie potrafi zignorować. Towarzyszą im problemy z koncentracją, zaburzenia snu (nadmierna senność lub problemy z zasypianiem), utrzymujące się uczucie napięcia, a także ciągłe zamartwianie się. 

Objawy dotyczące strefy fizycznej są silnie powiązane z odczuwanym lękiem. Choroba manifestuje się w postaci dolegliwości bólowych (bóle głowy, brzucha, kręgosłupa), zaburzenia wzroku, kołatania serca, drżenia kończyn, nagłych uderzeń gorąca lub zimnych potów, czy zaburzeń równowagi. Osoby cierpiące na zaburzenia nerwicowe często miewają też kłopoty na tle seksualnym, jak zaburzenia erekcji, czy przedwczesny wytrysk.

Jak walczyć w nerwicą?

Nerwica jest schorzeniem podstępnym, upośledzającym relacje z innymi ludźmi, czasem uniemożliwiającym pracę i rozwijanie swoich pasji. Osoby zmagające się z tymi zaburzeniami często wycofują się z życia społecznego, zamykając się w domu ze swoim problemem. Dlatego nerwicę należy leczyć i to jak najszybciej, by stan osoby chorej nie ulegał pogorszeniu. Po pomoc należy zwrócić się do psychiatry, który na podstawie wywiadu medycznego postawi diagnozę i strategię leczenia.

Najważniejszym elementem leczenia jest psychoterapia. Dzięki niej pacjent może uświadomić sobie przyczynę swoich zaburzeń lękowych i z nimi walczyć. Spotkania mogą mieć charakter indywidualny lub odbywać się w grupie. Jeżeli objawy są mocno nasilone lub zdarzają się epizody depresyjne, lekarz może wprowadzić leczenie farmakologiczne formie leków przeciwdepresyjnych, przeciwlękowych, a czasem nasennych.  W ten sposób najbardziej uciążliwe objawy są złagodzone, co poprawia komfort życia chorego.

Dobrym sposobem na rozładowanie towarzyszącego napięcia i stresu jest wysiłek fizyczny. Specjaliści zwracają uwagę, że to jedna z najprostszych metod radzenia sobie z zaburzeniami nerwicowymi. Pomocna może być również medytacja, zajęcia jogi czy uczestnictwo w grupach wsparcia. W niektórych przypadkach wsparciem mogą być preparaty ziołowe. Chociaż nie stanowią one alternatywy dla farmakoterapii, często pomagają się uspokoić i obniżyć poziom stresu. Polecane są zwłaszcza środki na bazie surowców ziołowych, takich jak: liść melisy, korzeń kozłka, koszyczek rumianku, szyszki chmielu, czy ziele dziurawca. Do wyboru jest wiele preparatów, najczęściej w postaci tabletek lub kapsułek, takich jak: Nervomix Forte, Valused, Extraspasmina, Valerin Max czy Nervosol TABS lub w formie płynnej (m.in. Neospasmina, Valused, Nervosol płyn doustny). Warto również sięgnąć po zioła do zaparzania, z których można przygotować napar (Melisa fix, Fix Dziurawiec, Nervosan fix) .

Autor