Serotonina - hormon szczęścia. Co musisz o niej wiedzieć?
Serotonina, często obok endorfin, jest kojarzona z hormonem szczęścia. Jakie są inne funkcje serotoniny? W jaki sposób można podnieść jej poziom?
Czym jest serotonina?
Serotonina to neuroprzekaźnik zaliczany do grupy monoamin. Wytwarzana jest przez nasz organizm z L-tryptofanu. Sama cząsteczka została odkryta po raz pierwszy w 1935 roku. Za oficjalną datę uważa się jednak rok 1948, w którym to stwierdzono obecność serotoniny w surowicy krwi (ang. serum), od której też pochodzi jej nazwa.
Rola serotoniny w organizmie
Serotonina jest kojarzona w głównej mierze z hormonem odpowiedzialnym za nasze poczucie szczęścia. Jej nieprawidłowy poziom stwierdza się u ludzi cierpiących na różnego rodzaju zaburzenia depresyjne - z tego powodu depresję bardzo często leczy się z użyciem leków zwiększających stężenie serotoniny w synapsach, np. citalopram, fluoksetyna. Co więcej, zaobserwowano wpływ serotoniny na nasze samopoczucie i emocje, w tym radość czy też lęk - dlatego niektóre rodzaje substancji psychoaktywnych mają wpływ na uwalnianie serotoniny, np. MDMA.
Na tym jednak jej funkcja się nie kończy. Serotonina obecna w przewodzie pokarmowym jest odpowiedzialna np. za przyspieszenie pasażu jelitowego w momencie spożycia szkodliwej substancji - dochodzi wówczas do biegunki, mającej na celu szybsze wydalenie toksycznej substancji z organizmu.
Dodatkowo, serotonina jest cząsteczką, która działa w momencie przerwania ciągłości naczyń krwionośnych - doprowadza do ich obkurczenia się, w wyniku którego następuje mniejsza utrata krwi, a także łatwiejsze wytworzenie czopu płytkowego.
Jakie objawy wskazują na niedobór serotoniny?
Jak już wcześniej wspomniano, niski poziom serotoniny może prowadzić do obniżenia nastroju, pojawienia się lęku, a nawet depresji. Jednak jej małe stężenie może także wywoływać:
- wzmożony apetyt;
- problemy z zasypianiem;
- drażliwość;
- problemy z koncentracją i zapamiętywaniem;
- niską samoocenę;
- niepokój.
Czy nadmiar serotoniny może być szkodliwy?
Jak w przypadku każdego neuroprzekaźnika, zbyt wysokie stężenie serotoniny wiąże się z wystąpieniem objawów niepożądanych. Objawy te często nazywane są zespołem serotoninowym. Objawia się on poprzez:
- biegunki;
- nudności;
- dreszcze;
- bóle głowy;
- podwyższone ciśnienie krwi;
- wzrost temperatury ciała;
- nadmierne pocenie się;
- przyspieszoną pracę serca;
- drgawki;
- halucynacje;
- wrażenie zagubienia;
- niepokój.
Jak zwiększyć poziom serotoniny w organizmie?
Serotonina jest wytwarzana przez nasz organizm z aminokwasu - L-tryptofanu. Do prawidłowego przebiegu tego procesu wymagane są dodatkowo witaminy B6 i B12, a także kwas foliowy. W celu zapewnienia odpowiedniego stężenia serotoniny warto zatem zadbać o odpowiednią podaż L-tryptofanu. Jego duże ilości znajdziemy w:
- żółtych serach (284-519 mg tryptofanu/100 g produktu);
- serach białych (121-272 mg/100 g);
- jajku kurzym (186 mg/100 g);
- mięsie i wędlinach;
- rybach i przetworach rybnych;
- warzywach i owocach (a także ich przetworach);
- migdałach i orzechach.
Warto zaznaczyć, że synteza serotoniny przebiega w centralnym układzie nerwowym, więc tryptofan może być wykorzystany do jej produkcji dopiero po przekroczeniu bariery krew-mózg. Transport ten jest jednak kompetycyjny z innymi aminokwasami - oznacza to, że po spożyciu wysokobiałkowego pokarmu, stężenie tryptofanu w mózgu będzie niższe, ponieważ zostanie on częściowo “wyparty” przez transport innych aminokwasów. Dlatego w celu osiągnięcia najlepszych efektów najlepiej jest sięgać po produkty zawierające dużo tryptofanu, będące niskobiałkowe i zarazem wysokowęglowodanowe. Można również zastosować preparaty zawierające L-tryptofan (AjiPure L-Tryptofan, L-Tryptofan Pro Sport, L-Tryptofan Now Foods). Co więcej, warto zadbać o odpowiednią suplementację substancji wymaganych do prawidłowego przebiegu procesu, tj. witaminy B6 (Witamina B6 Pharmovit, Witamina B6 APTEO, Gym Food Witamina B6), Witaminy B12 (Naturell Witamina B12, Witamina B12 Apteo, Witamina B12 Hec) i kwasu foliowego (Folik, Kwas foliowy APTEO, Kwas Foliowy Vita).
Dostępność tych preparatów w Twojej aptece możesz w łatwy sposób sprawdzić na portalu KtoMaLek.pl.
Autor
Redakcja KtoMaLek.pl - Zespół redakcyjny KtoMaLek.pl tworzą doświadczeni farmaceuci, którzy specjalizują się w różnych obszarach tematyki zdrowotnej. Doświadczenie zdobyte w zawodzie oraz wiedza uzyskana podczas studiów farmaceutycznych, pozwalają na tworzenie merytorycznych treści zgodnych z EBM (and. Evidence-based Medicine), opartych na rzetelnych źródłach — aktualnych badaniach naukowych, branżowych podręcznikach i książkach. Za praktyką podążają również pasja i niesłabnąca chęć do poszerzania wiedzy oraz dzielenia się nią z pacjentami. Dzięki temu użytkownicy otrzymują dostęp do ciekawych i angażujących materiałów edukacyjnych.