Sprawdzamy dostępność
leków w 10 942 aptekach
1. Wskaż, gdzie jesteś
2. Znajdź potrzebny lek
3. Zarezerwuj on-line
4. Odbierz w aptece
Znajdź i zarezerwuj lek w najbliższej aptece!
Sprawdź teraz w najbliższej apteceAminokwasy
Aminokwasy to związki organiczne pełniące wiele ważnych funkcji w organizmie, jak budowa białek, regulacja wytwarzania hormonów, enzymów, przeciwutleniaczy, udział w procesach energetycznych i wiele innych. Można wyróżnić aminokwasy endogenne, czyli takie które organizm sam wytwarza i aminokwasy egzogenne, których wytworzyć nie potrafi. W celu budowania masy mięśniowej przez osoby aktywnie uprawiające sport potrzebna jest suplementacja w szczególności egzogennych rozgałęzionych (BCAA), takich jak: leucyna, izoleucyna, walina (np. Allnutrition BCAA shock, SFD BCAA). Aminokwasy rozgałęzione zmniejszają uczucie zmęczenia po treningu, poprzez obniżenie ilości tryptofanu we krwi, co prowadzi do spadku stężenia serotoniny, odpowiedzialnej za uczucie zmęczenia i senność. BCAA zwiększają pobór energii z komórek tłuszczowych, zmniejszając zużycie białek, co w konsekwencji pozytywnie wpływa na potreningową regenerację tkanki mięśniowej. Budowanie tkanki mięśniowej wspiera również arginina, która bierze udział w procesie dzielenia się komórek, uszczelnia naczynia krwionośne, sprzyja dojrzewaniu komórek układu odpornościowego. Osoby aktywne fizycznie i chcące utrzymać prawidłową sylwetkę mogą także sięgać po suplementy diety zawierające metioninę, która bierze udział w ponad 100 procesach metabolicznych oraz w syntezie białka.
Aminokwasy
Czym są aminokwasy?
Jeden z kluczowych budulców organizmu, a także związek niezbędnych dla jego prawidłowego funkcjonowania, to białko. Aminokwasy natomiast to organiczne związki chemiczne, które stanowią podstawowy budulec białka. Wyróżnia się aminokwasy białkowe (budujące białka organizmów, jest ich 20) oraz niebiałkowe (pełniące inne funkcje niż budulcowe, jest ich ponad 300). Aminokwasy zbudowane są z wodoru, tlenu, węgla i azotu, a w skład niektórych wchodzą też pierwiastki takie jak siarka, żelazo, miedź, magnez, wapń, jod czy fosfor.
Podział aminokwasów
W kontekście diety i odżywiania istotny jest podział na:
- aminokwasy egzogenne (niezbędne, organizm nie jest w stanie sam ich wytworzyć): histydyna, leucyna, izoleucyna, lizyna, metionina, fenyloalanina, treonina, tryptofan, walina
- aminokwasy endogenne (nie niezbędne, organizm sam je wytwarza): alanina, kwas asparaginowy, asparagina, kwas glutaminowy, seryna
- warunkowo niezbędne (organizm wytwarza je sam, jedynie, gdy dostępne są odpowiednie ilości aminokwasów będących ich prekursorami): arginina, cysteina, glutamina, glicyna, prolina, tyrozyna.
Rola aminokwasów w organizmie
Aminokwasy to nie tylko budulec białek, a ich rola jest znacznie szersza. Dzięki nim możliwa staje się synteza niektórych neuroprzekaźników (np. serotoniny i noradrenaliny), hormonów (adrenalina, tyroksyna, trójjodotyronina), zasad purynowych, pirymidynowych czy porfiryny. Przemiany, jakim mogą ulegać aminokwasy, umożliwiają też wytwarzanie energii (spalanie do dwutlenku węgla oraz wody) i powstawanie tłuszczów oraz węglowodanów. Wśród innych funkcji aminokwasów można wspomnieć o ich wpływie na prawidłowe funkcjonowanie wątroby, ośrodkowego układu nerwowego, układu krwiotwórczego czy rolę w procesie syntezy kwasu nikotynowego oraz wzrost organizmu.
Źródła aminokwasów w diecie
Aby zapewnić prawidłowe funkcjonowanie organizmu należy dostarczyć z pokarmem odpowiednią ilość aminokwasów egzogennych. Dlatego ważne jest spożywanie w codziennej diecie produktów, które zawierają wszystkie niezbędne aminokwasy egzogenne. Kluczem są tutaj białka pełnowartościowe, czyli takie o wysokiej wartości biologicznej. Znajdują się one głównie w jajach, mięsach, a także produktach mlecznych. Jeśli chodzi o białka roślinne, najczęściej są to białka niepełnowartościowe. Znaczy to, że poszczególne produkty roślinne mają różną zawartość aminokwasów, przy czym niektórych jest zbyt mało, by zaspokoić zapotrzebowanie organizmu. Z tego względu kluczowe jest łączenie odpowiednich pokarmów, by wyrównać ten bilans.
Suplementacja aminokwasów dla aktywnych
Dla osób prowadzących aktywny tryb życia odpowiednia podaż aminokwasów jest niezbędna. Aminokwasy odgrywają ważną rolę w procesie spalania tkanki tłuszczowej i kształtowania sylwetki, a także w okresie wzmożonej aktywności. Dostarczanie organizmowi aminokwasów w postaci aptecznych suplementów pozwala jak najlepiej zadbać o organizm, przy jednoczesnym zminimalizowaniu efektów ubocznych, jak ból mięśni, zmęczenie i brak sił na kolejny trening, spowodowanych nadmiernym wysiłkiem. Najpopularniejszymi aminokwasami w suplementacji sportowej są suplementy o rozgałęzionych łańcuchach (ang. BCAA, skrót od Branched Chain Amino Acids) z grupy EAA - walina, leucyna i izoleucyna oraz glutamina z grupy DAA.