Antyoksydanty (przeciwutleniacze) - czym są i jak zadbać o nie w diecie?

Coś dla zdrowia i urody - czyli jak działają antyoksydanty?

Lista korzyści wynikających z działania antyoksydantów zdaje się nie mieć końca. Wynikają one ze zdolności znoszenia tzw. stresu oksydacyjnego, przyczyniającego się do powstania wielu niebezpiecznych chorób. Przeciwutleniacze zapobiegają rozwojowi miażdżycy oraz uszczelniają i wzmacniają ściany naczyń krwionośnych.  Działając ochronnie na soczewkę oka zmniejszają ryzyko wystąpienia zaćmy. Mechanizmy antyoksydacyjne hamują również procesy neurodegeneracji, prowadzące do choroby Alzheimera czy Parkinsona. Co istotne, udowodniono także znaczenie przeciwutleniaczy w profilaktyce przeciwnowotworowej.

Nie bez powodu coraz więcej kosmetyków w swoim składzie zawiera antyoksydanty. Wolne rodniki prowadzą do niekorzystnych zmian w obrębie białek, lipidów oraz kwasów nukleinowych, co przyspiesza procesy starzenia i pogarsza kondycję skóry. Jak widać, odpowiedni bilans przeciwutleniaczy w diecie to dobra inwestycja zarówno w wygląd, jak i zdrowie.

Jakie związki zaliczamy do antyoksydantów i gdzie ich szukać?

Wśród najpopularniejszych antyoksydantów wyróżniamy polifenole, witaminę C i E, karotenoidy oraz koenzym Q10. Podstawowym ich źródłem powinna być zdrowa i zbilansowana dieta. W przypadku zwiększonego zapotrzebowania można sięgnąć po preparaty apteczne.

A na portalu ktomalek.pl sprawdzisz dostęność tych prepratów w aptekach w Twojej okolicy.

Polifenole

Pierwszą grupą antyoksydantów są polifenole, do których zaliczamy m. in. flawonoidy. Głównym kierunkiem ich działania jest wzmocnienie naczyń krwionośnych i zapobieganie rozwojowi chorób układu krążenia.  Zaliczane do flawonoidów antocyjany dodatkowo wykazują korzystny wpływ na mikrokrążenie w obrębie oka. Kolejnym atutem tych związków jest ich działanie przeciwnowotworowe i opóźniające starzenie organizmu. Chcąc dostarczyć organizmowi odpowiednich ilości flawonoidów, konieczne jest uzupełnienie diety w owoce (np. grejpfruty, jabłka, pomarańcze, porzeczki), warzywa (np. paprykę, kapustę, brokuły), zieloną herbatę, a także miód czy kakao. Na szczególną uwagę zasługuje resweratrol, spotykany w winogronach oraz czerwonym winie, któremu przypisuje się znaczące właściwości kardio i neuroprotekcyjne. W aptekach znajdziemy szeroką ofertę preparatów z flawonoidami np. koncetrat flawonoidowy Citrus Paradisi, Acerola plus witamina C czy Berimal, zawierający polifenole z bergamoty o działaniu przeciwmiażdżycowym.

Karotenoidy

Karotenoidy stanowią kolejną grupę naturalnych antyoksydantów. Zawdzięczamy im przede wszystkim działanie przeciwmiażdżycowe oraz antymutagenne i przeciwnowotworowe. Do najpowszechniej znanych karotenoidów zaliczamy likopen, β-karoten (prowitamina A), a także luteinę i zeaksantynę, pełniące funkcję ochronną narządu wzroku. Chcąc uzupełnić swoją dietę w wymienione związki, warto sięgnąć po warzywa, zwłaszcza pomidory, paprykę i marchew. Dodatkowo, dobrym źródłem luteiny i zeaksantyny będą sałata, szpinak i jarmuż. Samą witaminę A, stanowiącą również cenny przeciwutleniacz, znajdziemy w tranie, wątrobie wieprzowej lub wołowej oraz maśle, ponieważ jest witaminą dobrze rozpuszczalną w tłuszczach. W aptece dostępne są m.in. preparaty takie jak: Luteina Max-Complex lub Maxiluten, dedykowane pacjentom chcącym zadbać o zdrowy wzrok, Naturell Beta-Karoten+E czy Prostaceum, ze względu na wspomagającą rolę likopenu w przeroście prostaty.

Witamina C

Witamina C wykazuje działanie antyoksydacyjne oraz uczestniczy w syntezie kolagenu, dzięki czemu pomaga dbać o dobrą kondycję skóry i naczyń krwionośnych. Zwalczając nadmiar wolnych rodników, wykazuje dużą skuteczność w profilaktyce chorób wywoływanych przez stres oksydacyjny. Jej cennym źródłem są owoce (cytrusy, porzeczki, dzika róża, jabłka, kiwi) oraz warzywa (papryka, pomidory, jarmuż, natka pietruszki). Dodatkową suplementację umożliwiają zarówno suplementy diety, np. Gold-Vit C lub Ceviforte C 1000,  jak i preparat zarejestrowany jako lek bez recepty Ascorvita.

Witamina E

Kolejnym silnym antyoksydantem jest witamina E. Oprócz działania przeciwmiażdżycowego i wzmacniającego naczynia, coraz częściej zwraca się uwagę na jej właściwości neuroprotekcyjne, zapobiegające rozwojowi chorób Alzheimera i Parkinsona. Doskonale sprawdza się także w kosmetykach. Najbogatszym źródłem witaminy E są oleje: rzepakowy, słonecznikowy, sojowy oraz oliwa z oliwek. Dodatkowo dostępny jest suplement Naturalna Witamina E firmy Solgar oraz lek Vitaminum A+E firmy Medana.

Koenzym Q10

Koenzym Q10 wykazuje szereg funkcji prozdrowotnych, a jego działanie antyoksydacyjne ma ogromne znaczenie w profilaktyce nowotworów, chorób neurodegeneracyjnych i układu krążenia. Znajduje również zastosowanie w licznych kosmetykach do pielęgnacji skóry. Co ciekawe, najwięcej koenzymu Q10 jest w... mięsie renifera. Łatwiej będzie jednak włączyć go do diety wraz z olejem rzepakowym, wołowiną czy wątróbką wieprzową, a także rybami, zwłaszcza tuńczykiem i śledziem. Wspomagająco można zastosować odpowiednie preparaty dostępne w aptekach m.in. Naturell Koenzym Q10 + E lub Koenzym Q10 Apteo.

Autor