HASHIMOTO (przewlekłe zapalenie tarczycy) - przyczyny, objawy i leczenie
Tarczyca to mały, choć niezwykle istotny gruczoł. Jej praca wpływa na kondycję całego organizmu. Gdy przestaje prawidłowo funkcjonować, odczuwają to pozostałe narządy. Jedną z najczęściej diagnozowanych chorób tarczycy jest Hashimoto. Nazwa tego schorzenia pochodzi od nazwiska japońskiego chirurga, Hakaru Hashimoto, który już w 1912 roku, podczas swojej pracy w Berlinie, opisał cztery przypadki tej przypadłości. W jaki sposób możemy rozpoznać chorobę Hashimoto i jak powinniśmy ją leczyć?
Przyczyny choroby Hashimoto
Choroba Hashimoto, inaczej nazywana przewlekłym zapaleniem tarczycy, jest najczęściej spotykanym rodzajem zapalenia tarczycy i jednocześnie najczęstszą przyczyną wywołującą pierwotną niedoczynność tarczycy. To choroba o podłożu autoimmunologicznym, co ma związek z upośledzeniem działania układu odpornościowego. Zamiast chronić organizm przed infekcjami, układ immunologiczny zaczyna produkować przeciwciała atakujące tarczycę, czego skutkiem jest jej przewlekłe zapalenie. Badania dowodzą, że Hashimoto mogą towarzyszyć inne choroby na tle autoimmunologicznym, jak cukrzyca, celiakia czy reumatoidalne zapalenie stawów. Niestety do tej pory nie wyjaśniono, co może być bezpośrednią przyczyną tego schorzenia. Lekarze często wskazują na genetyczne predyspozycje, a także chroniczny stres, który może być czynnikiem wyzwalającym chorobę.
Choroba Hashimoto – objawy
Na początku choroba może przebiegać zupełnie bezobjawowo, jednak wraz z jej rozwojem pojawiają się niektóre z następujących symptomów:
- chroniczne zmęczenie i senność;
- uczucie zimna;
- bóle stawów i mięśni;
- zwiększenie masy ciała;
- suchość skóry;
- stany depresyjne;
- zaburzenia miesiączkowania;
- problemy z pamięcią i koncentracją.
Objawy te często tłumaczymy sobie niesprzyjającą pogodą, gorszym samopoczuciem czy przepracowaniem, co zwykle opóźnia diagnozę. Również tarczyca na początku choroby nie daje wyraźnych sygnałów, że coś się dzieje. Chorzy rzadko odczuwają ból w okolicach tarczycy, ucisk czy trudności z przełykaniem.
Statystycznie Hashimoto dotyka głównie kobiety, które chorują do 5-8 razy częściej niż mężczyźni. Zwykle występuje u pań w wieku okołomenopauzalnym, jednak coraz więcej przypadków Hashimoto diagnozuje się u młodych osób, a nawet dzieci.
Diagnostyka Hashimoto
Jeżeli zaobserwowaliśmy u siebie objawy mogące świadczyć o niedoczynności tarczycy, należy skierować się do lekarza, który przeprowadzi szczegółowy wywiad oraz zleci badania pozwalające oznaczyć poziom TSH. Jeżeli wynik okaże się podwyższony, konieczne jest oznaczenie stężenia wolnej tyroksyny (FT4). Podwyższone stężenie TSH przy obniżonym poziomie FT4 świadczy o pierwotnej niedoczynności tarczycy. Jeżeli podwyższonemu poziomowi TSH towarzyszy prawidłowe stężenie FT4, mówimy o utajonej (subklinicznej) niedoczynności tarczycy.
W diagnostyce choroby pomocne jest także oznaczenie przeciwciał przeciwtarczycowych, szczególnie anty-TPO (przeciwko tyreoperoksydazie), których podwyższone stężenie jest charakterystyczne dla Hashimoto. Warto również wykonać USG tarczycy, które pozwoli ocenić rozmiar gruczołu i jego strukturę, a także wykryć obecność ewentualnych guzków.
Jak leczyć Hashimoto?
W przypadku osób chorych na Hashimoto leczy się nie przyczynę, lecz skutek, czyli niedoczynność tarczycy. Należy wówczas stosować leki zawierające lewotyroksynę, które wyrównują poziom hormonów tarczycowych we krwi - Euthyrox, Letrox czy Eltroxin. Dostępność tych preparatów w pobliskich aptekach można sprawdzić na stronie KtoMaLek.pl. Leczenie Hashimoto zwykle oznacza przyjmowanie leków do końca życia. Ważne są także wizyty kontrolne u endokrynologa i regularne wykonywanie badań.
Przy leczeniu Hashimoto, specjaliści wskazują na stosowanie odpowiedniej diety, która mogłaby złagodzić objawy choroby. Często mówi się o wykluczaniu z diety glutenu lub laktozy, jako produktów mających zaostrzać stan zapalny. Dieta eliminacyjna jest zasadna wówczas, gdy po spożyciu określonych produktów towarzyszą nam takie objawy, jak niestrawność, bóle brzucha czy wzdęcia. Nie należy jednak robić tego na własną rękę, wszelkie zmiany winno się konsultować z lekarzem. Jeżeli nie skarżymy się na żadne z wymienionych objawów, wystarczy stosowanie zdrowej i zbilansowanej diety, opartej na jak najmniej przetworzonych produktach, bogatej w niezbędne witaminy i mikroelementy.
Autor
Redakcja KtoMaLek.pl - Zespół redakcyjny KtoMaLek.pl tworzą doświadczeni farmaceuci, którzy specjalizują się w różnych obszarach tematyki zdrowotnej. Doświadczenie zdobyte w zawodzie oraz wiedza uzyskana podczas studiów farmaceutycznych, pozwalają na tworzenie merytorycznych treści zgodnych z EBM (and. Evidence-based Medicine), opartych na rzetelnych źródłach — aktualnych badaniach naukowych, branżowych podręcznikach i książkach. Za praktyką podążają również pasja i niesłabnąca chęć do poszerzania wiedzy oraz dzielenia się nią z pacjentami. Dzięki temu użytkownicy otrzymują dostęp do ciekawych i angażujących materiałów edukacyjnych.