Olej z pestek dyni – dlaczego warto go pić?

Pestki dyni – niepozorne superfood

Dynia (łac. Cucurbita L.) jest warzywem uprawianym w wielu zakątkach świata, uprawia się ją również w Polsce. Istnieje wiele gatunków dyni, które różnią się między sobą kolorem skórki i miąższu oraz walorami smakowymi. Miąższ dyni chętnie wykorzystuje się w kuchni, jest bowiem niskokaloryczny (zaledwie 26 kcal/100g) i kryje w sobie liczne witaminy, związki mineralne, błonnik pokarmowy oraz antyoksydanty, które działają przeciwcukrzycowo, przeciwwrzodowo i przeciwzapalnie.

Słodki i smaczny miąższ to nie jedyne, co dynia ma do zaoferowania. Wewnątrz tego warzywa kryją się nasiona, które również wykorzystuje się w kuchni. Pestki dyni są cennym źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych (z czego nawet 60% stanowią kwasy wielonienasycone), wartościowego białka (30 g w 100 g), a także witamin (A, z grupy B, C, D, E) związków mineralnych (potasu, fosforu, wapnia, magnezu, żelaza, cynku, manganu, selenu), aminokwasów egzogennych, antyoksydantów, fitosteroli i włókna pokarmowego 

Pestki dyni są popularną przekąską, najczęściej spożywa się je uprażone i doprawione odrobiną soli. Dodaje się je do pieczywa, mieszanek płatków śniadaniowych, a także słodkich wypieków. Z uwagi na wysoką zawartość wartościowych tłuszczów, z nasion dyni tłoczy się wyjątkowo aromatyczny olej, który wyróżnia się ciemną barwą i mocno orzechowym smakiem.

Olej z pestek dyni – właściwości zdrowotne

Olej z pestek dyni tłoczony na zimno to prawdziwa skarbnica zdrowych tłuszczów, które powinny być ważnym składnikiem codziennej diety. Ponad 81,2% jego masy stanowią nienasycone kwasy tłuszczowe, z czego blisko 48% to kwasy wielonienasycone (nieco ponad 33% to kwasy jednonienasycone), a zaledwie 18,8% to nasycone kwasy tłuszczowe (głównie palmitynowy i stearynowy). Olej ten jest cennym źródłem kwasu oleinowego i linolowego, a także tokoferoli i fitosteroli. Trzeba jednak pamiętać, że stosunek kwasów omega-3 do omega-6 w oleju z pestek dyni nie jest korzystny, dlatego dietę należy uzupełnić o produkty bogate w kwasy omega-3 np. ryby morskie i owoce morza, tran, orzechy włoskie, olej rzepakowy.

Obecne w oleju z pestek dyni sterole roślinne korzystnie wpływają na profil lipidowy, redukując wchłanianie z pożywienia cholesterolu całkowitego oraz frakcji LDL. Dodatkowo sterole wykazują działanie przeciwnowotworowe, przeciwwrzodowe, przeciwmiażdżycowe i antyoksydacyjne, przyczyniając się tym samym do zmniejszenia ryzyka rozwoju tzw. schorzeń cywilizacyjnych. Inne silne antyoksydanty występujące w oleju wytłaczanym z nasion dyni to m.in. kwasy fenolowe (m.in. kwas p-kumarowy, ferulowy, kawowy), tokochromanole, tokoferole (związki witamino-E aktywne), barwniki karotenoidowe i chlorofilowe oraz skwalen. Substancje te w korzystny sposób wpływają na pracę układu sercowo-naczyniowego, nerwowego i pokarmowego, zmniejszają ryzyko rozwoju chorób neurodegeneracyjnych (choroba Alzheimera, Parkinsona) oraz nowotworów prostaty. Olej z pestek dyni jest więc wskazany jako część profilaktyki wielu schorzeń, w tym chorób dietozależnych.

Olej z pestek dyni zawiera również kukurbitynę, która działa przeciwpasożytniczo. Z tego względu olej ten w medycynie ludowej wykorzystywany był do walki z pasożytami przewodu pokarmowego.

Jak stosować olej z pestek dyni?

Olej z pestek dyni tłoczony na zimno może być stosowany jako element zdrowej i zbilansowanej diety. Nie zaleca się poddawać go obróbce termicznej, gdyż wówczas traci swoje cenne właściwości. Doskonale sprawdzi się jako dodatek do sałatek i surówek oraz do polewania gotowanych lub upieczonych warzyw. Choć może zabrzmieć to zaskakująco, warto dodać odrobinę oleju z pestek dyni do ulubionych lodów waniliowych lub śmietankowych. Dzięki temu lody zyskają przyjemnie orzechowy smak, przywodzący na myśl orzechy pistacjowe. Olej można też dodawać do warzywnych koktajli, kanapek i wszędzie tam, gdzie pasować będzie jego intensywny, orzechowy smak.

Olej wytłaczany z nasion dyni, jak wiele innych olejów zimnotłoczonych, sprawdzi się w pielęgnacji skóry. Można go stosować samodzielnie lub jako dodatek do ulubionego kremu. Niewielka ilość oleju nawilży i odżywi skórę oraz wspomoże jej procesy regeneracyjne. Olej z pestek dyni można stosować na włosy, ponieważ pomaga poradzić sobie z problemem rozdwojonych końcówek oraz łamliwością i wypadaniem włosów. Olej z pestek dyni możemy dodać do odżywki lub szamponu. Intensywną kuracją jest olejowanie włosów – olej nakładamy na ich całą długość i pozostawiamy na kilka godzin, a następnie zmywamy.