Cukrzyca ciążowa – dieta. Jak odżywiać się przy cukrzycy ciążowej?
Ciąża to bardzo wyjątkowy czas w życiu każdej kobiety, ale również bardzo wymagający. Przepełniony jest nie tylko chwilami szczęścia, ale przede wszystkim troską o swoje dziecko. Jednym z często występujących powikłań pojawiających się w trakcie ciąży jest cukrzyca ciążowa. Jak powinno wyglądać prawidłowe żywienie kobiet z tym zaburzeniem? Co można jeść, co wybierać i czy pożywieniem można wpłynąć na unormowanie poziomu glukozy we krwi?
Patogeneza cukrzycy ciążowej
Cukrzyca ciążowa (GDM, gestational diabetes mellitus) dotyczyć może nawet 10% wszystkich ciężarnych kobiet. Jest to najczęściej występujące powikłanie metaboliczne występujące w trakcie ciąży i związane jest głównie z występowaniem nadwagi i otyłości oraz późnym wiekiem zachodzenia kobiet w ciążę. Ponadto, do czynników ryzyka zalicza się nadciśnienie tętnicze, cukrzycę ciążową w poprzednich ciążach, urodzenie noworodka z wadą rozwojową lub o dużej masie ciała (> 4000 g), wielorództwo oraz zespół policystycznych jajników. Powstawanie cukrzycy ciążowej to proces bardzo złożony i związany jest zaburzeniami w wydzielaniu i działaniu insuliny. Podczas ciąży na skutek fizjologii, obserwuje się wzrost stężenia hormonów w tym estrogenów, progesteronu oraz laktogenu łożyskowego. Powoduje to nasilenie insulinooporności i zaburzenia tolerancji węglowodanów w czasie ciąży.
Żywienie kobiet z cukrzycą ciążową
Każda kobieta będąc w ciąży, powinna zadbać o swoje zdrowie i dobre samopoczucie poprzez prawidłowe odżywianie. Sytuacja ta dotyczy szczególnie kobiet, które w trakcie ciąży przechodzą również cukrzycę ciążową. Odpowiednia dieta dodatkowo ma za zadanie nie tylko utrzymać odpowiedni poziom glukozy we krwi, ale także zabezpieczyć potrzeby rozwijającego się płodu i zapewnić prawidłowy przyrost masy ciała ciężarnej. Kobieta z cukrzycą ciążową powinna być pod stałą opieką swoich lekarzy prowadzących. Zapotrzebowanie energetyczne powinno być indywidualnie dobrane do każdej z kobiet. Jest ono zależne od masy ciała, wzrostu, aktywności fizycznej i wieku.
Według zaleceń Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego (PTD), zbyt duży przyrost masy ciała u ciężarnej z cukrzycą wiąże się z nadmiernym wzrastaniem płodu, co nie jest zjawiskiem pożądanym. Kobiety ze zdiagnozowaną cukrzycą ciążową powinny spożywać od 5-6 posiłków równomiernie rozłożonych w ciągu dnia. Dieta powinna w odpowiednich proporcjach zawierać źródła węglowodanów, białek i tłuszczów. Jak mówią zalecenia PTD, leczenie dietetyczne powinno zawierać około 40-50% węglowodanów, 30% białka i 20-30% dobrych jakościowo tłuszczów (<10% kwasów tłuszczowych nasyconych). Ilość tą należy dobrać indywidualnie najlepiej po konsultacji z dietetykiem lub lekarzem. Jadłospis u kobiet z cukrzycą ciążową powinien bazować na produktach z niskim indeksem glikemicznym. Są to produkty, które wolniej ulegają trawieniu dzięki czemu nie powodują gwałtownych skoków poziomu glukozy we krwi. Zalecane jest spożywanie węglowodanów złożonych dostarczających błonnika, pełnowartościowego białka i tłuszczów dostarczających niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3. Eliminacji natomiast podlegają wszelkie produkty przetworzone, słodycze, słone przekąski czy słodzone napoje. Ponadto, jak mówią zalecenia PTD, stosowanie sztucznych środków słodzących jest dozwolone, z wyjątkiem sacharyny (!), która przechodzi przez łożysko, a jej wpływ na płód nie jest do końca poznany.
Co należy jeść w cukrzycy ciążowej?
Produkty zalecane w cukrzycy ciążowej:
- źródła węglowodanów złożonych: gruboziarniste kasze, ryż brązowy, makaron pełnoziarnisty, otręby, pieczywo razowe, żytnie, graham;
- surowe warzywa i niektóre (!) owoce: ogórek, szparagi, kalafior, sałata pomidory, marchew itd.;
- ryby;
- chude mięso;
- jaja;
- produkty mleczne: twarogi, jogurty naturalne, kefir;
- tłuszcze pochodzenia roślinnego: oliwa z oliwek, olej rzepakowy;
- orzechy, nasiona słonecznika, pestki dyni, siemię lniane;
- nasiona roślin strączkowych.
Produkty podlegające ograniczeniu w jadłospisie kobiet z cukrzyca ciążową:
- słodycze, wyroby cukiernicze, ciastka, czekolady, batony, cukier;
- słone przekąski: krakersy, paluszki, chipsy;
- słodzone napoje owocowe, soki, nektary;
- dżemy, konfitury, miód;
- wysoko przetworzone jedzenie;
- produkty z białej pszennej mąki w tym gotowe produkty mączne;
- alkohol;
- tłuste gatunki mięs i wędlin.
WAŻNE!
Kobiety z cukrzycą ciążową, powinny prowadzić samokontrolę stężenia glukozy we krwi, nie tylko na czczo, ale również po posiłkach. Przyszła mama powinna być pod stałą kontrolą lekarza, a także dietetyka, który pomoże odpowiednio dobrać dietę.
Dostępność tych oraz wielu innych preparatów w aptekach w Twojej okolicy można sprawdzić na portalu KtoMaLek.pl.
Wszystkie treści zamieszczone w Serwisie, w tym artykuły dotyczące tematyki medycznej, mają wyłącznie charakter informacyjny. Dokładamy starań, aby zawarte informacje były rzetelne, prawdziwe i kompletne, jednakże nie ponosimy odpowiedzialności za rezultaty działań podjętych w oparciu o nie, w szczególności informacje te w żadnym wypadku nie mogą zastąpić wizyty u lekarza.