Czego objawem może być kaszel mokry?

Kaszel mokry — czym jest?

Odrywający się kaszel jest mechanizmem obronnym naszego organizmu, który pozwala na oczyszczenie dróg oddechowych z zalegającej wydzieliny lub pozbycie się ciał obcych. Często możemy spotkać się przy nim z zalegającą flegmą w przełyku. Przybiera on formę kaszlu z wydzieliną, któremu może towarzyszyć nieprzyjemny zapach z ust, ale również obecność grudek, cząstek pokarmu lub krwi.

Kaszel mokry — ile trwa?

Kaszel produktywny w zależności od długości jego trwania można podzielić na ostry, podostry i przewlekły. Uporczywy mokry kaszel określa się jako ostry, kiedy trwa krócej niż trzy tygodnie i jest on najczęściej występującym rodzajem kaszlu. Utrzymujący się kaszel bez gorączki dłużej niż trzy tygodnie jest kaszlem podostrym, natomiast przewlekły mokry kaszel u dorosłych i dzieci to taki, który trwa powyżej 8 tygodni.

Kaszel wykrztuśny — przyczyny

Mokry kaszel może mieć różne przyczyny, w zależności czy jest on ostry, podostry, czy przewlekły. Najczęstszą przyczyną ostrego, produktywnego kaszlu u dzieci i dorosłych są zakażenia wirusowe górnych dróg oddechowych. Pozostałe możliwe czynniki, które spowodują wystąpienie mokrego kaszlu to:

• zapalenie oskrzeli;
• reakcja alergiczna;
• zatorowość płucna;
• obrzęk płuc;
• zapalenie płuc;
• zachłyśnięcie.

Najczęstszą przyczyną podostrego kaszlu produktywnego jest przebyta infekcja wirusowa. Mokry kaszel po infekcji czy uporczywy kaszel po grypie mogą utrzymywać się aż do 8 tygodni. Przewlekły mokry kaszel u dorosłych i dzieci najczęściej jest spowodowany spływaniem wydzieliny po tylnej ścianie gardła i wiąże się z przewlekłym nieżytem nosa lub alergią. Innymi czynnikami, które mogą spowodować utrzymanie flegmy w gardle kilka miesięcy, są astma, refluks, przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) lub rozstrzenie oskrzeli (nieodwracalne poszerzenie światła oskrzeli).

Kolor wydzieliny przy kaszlu — co oznacza?

Kolor wydzieliny przy kaszlu oraz inne jej cechy pomagają w diagnozie mokrego kaszlu u dzieci i dorosłych. Jeżeli zaobserwujesz u siebie żółtą lub zieloną oraz ropną wydzielinę to musisz wiedzieć, że najczęściej wywołane są rozwojem infekcji wirusowej. Kolor ten jest wywołany naciekiem granulocytów. Znacznie rzadziej kolor taki występuje w przypadku bakteryjnych infekcji w oskrzelach, płucach lub zatokach. 

Chorzy borykający się z astmą najczęściej mogą zaobserwować przy kaszlu mokrym wydzielinę bezbarwną oraz lepką. Jeszcze inaczej wykrztuszana flegma wygląda w przypadku przewlekłego zapalenia oskrzeli, jest ona śluzowa oraz lepka. Obecność w plwocinie grudek oraz czopków może świadczyć o rozwoju grzybicy lub mukowiscydozy. Najgroźniejszym objawem kaszlu mokrego jest obecność krwi w wykrztuszanej flegmie, czyli krwioplucie. Stanowi bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia, w związku z czym, jeżeli zaobserwuje się krew w odkrztuszanej wydzielinie, natychmiast należy zwrócić się do lekarza w celu dalszej diagnostyki.

Postępowanie z uporczywym kaszlem mokrym

Mokry kaszel jest korzystny dla naszego organizmu, pozwala usunąć z dróg oddechowych nadmiar zalegającej wydzieliny. W celu ułatwienia jej usuwania zaleca się nawilżanie otaczającego powietrza. Na obecność produktywnego kaszlu wpływa również palenie, w tym bierne. 

Obserwując uporczywy kaszel wykrztuśny, należy zaprzestać palenia wyrobów tytoniowych, w tym papierosów elektronicznych oraz nie narażać się na przebywanie w otoczeniu osób, które palą.

Ostatnią z metod jest leczenie farmakologiczne oraz stosowanie leków ułatwiających usuwanie nadmiaru wydzieliny z dróg oddechowych. W przypadku braku obserwacji ustępowania objawów należy zwrócić się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej w celu ustalenia przyczyny przewlekłego kaszlu. Szczególną uwagę trzeba zwrócić na przewlekły mokry kaszel u dziecka i niezwłocznie udać się do pediatry.

Co na kaszel mokry?

Leki na kaszel mokry ułatwiają usuwanie nadmiaru wydzieliny z dróg oddechowych. Dzielą się one na leki mukolityczne powodujące upłynnienie zalegającej flegmy, a tym samym łatwiejsze jej odkrztuszanie oraz mukokinetyki poprawiające czynność wydzielniczą oskrzeli. Do substancji mukolitycznych zaliczamy m.in. acetylocysteinę, karbocysteinę i erdosteinę. Do leków mukokinetycznych należą ambroksol oraz bromheksyna. 

Należy pamiętać, aby nie przyjmować leków ułatwiających usuwanie nadmiaru wydzieliny po godzinie 18, ponieważ mogą doprowadzić do wzmożonego kaszlu produktywnego w nocy, utrudniając zasypianie. 

Te oraz inne leki w Twojej okolicy znajdziesz na stronie KtoMaLek.pl

Bibliografia

1. Szczeklik, W., Jankowski, M., Jassem, E., Krajnik, M. „Kaszel”. Medycyna praktyczna. 2023. Dostępne na: https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.I.1.16. (Dostęp 10.2023)
2. Mejza, F., Jankowska, R. „Rozstrzenie płuc”. Medycyna Praktyczna. 2023. Dostępne na:  https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.3.8. (Dostęp 10.2023)
3. Szczeklikn, W., Mejza, F. „Krwioplucie”. Medycyna praktyczna. 2023 Dostępne na: https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.I.1.19. (Dostęp 10.2023)
4. Krenke, R., Chorostowska-Wynimko, J., Dąbrowska, M., Bieńkowski, P., Arcimowicz, M., Grabczak, M., Mastalerz-Migas, A. Postępowanie w kaszlu u osób dorosłych – rekomendacje dla lekarzy rodzinnych. Lekarz POZ 6/2018. str. 425-452
5. Doniec, Z., Mastalerz-Migas, A. Krenke, K., Mazurek, H., Bieńkowski, P. Rekomendacje postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w kaszlu u dzieci dla lekarzy POZ. Lekarz POZ 4/2016. str. 305-321
6. Wawrzuta, D., Kuchar E. Kaszel produktywny u dzieci. Lekarz POZ 1/2021/ str. 21-24

Autor