Krwioplucie (plucie krwią) — jakie są najczęstsze przyczyny? Diagnostyka, leczenie

Krwioplucie (plucie krwią) — najczęstsze przyczyny

Krwioplucie wywołane jest najczęściej chorobami układu oddechowego, głównie płuc i oskrzeli. Jedną z najgroźniejszych przyczyną plucia krwią może być gruźlica, czyli choroba wywołana przez bakterie — prątki gruźlicy (łac. Mycobacterium tuberculosis). Od wynalezienia antybiotyków liczba chorych na gruźlicę zdecydowanie spadła, a sama choroba jest obecnie w wielu przypadkach w pełni wyleczalna. W krajach rozwiniętych, między innymi w Polsce, występuje ona stosunkowo rzadko, jednak w biedniejszych krajach dalej stanowi najczęstszą przyczynę występowania krwioplucia.

W krajach rozwiniętych plucie krwią najczęściej spowodowane jest obecnością nowotworu płuc, zakażeniem układu oddechowego, albo rozstrzeniem oskrzeli, czyli przewlekłą chorobą polegającą na nieodwracalnym poszerzenie i uszkodzeniu ścian oskrzeli. Również procesy zapalne obecne w drogach oddechowych mogą powodować odkrztuszanie krwi, wywołując krwioplucie.

Rzadszymi przyczynami występowania krwioplucia są choroby, takie jak zatorowość płucna, lewokomorowa niewydolność serca oraz urazy mechaniczne płuc spowodowane wypadkiem lub jako powikłania pooperacyjne. Krew może się przedostać również do plwociny spoza układu oddechowego, na przykład z układu pokarmowego wywołując tzw. krwioplucie rzekome. Za krwioplucie rzekome uznawane jest również plucie krwią pochodzącą z nosa oraz gardła.

Krwioplucie (plucie krwią) — diagnostyka

Krwioplucie może mieć różne przyczyny, dlatego bardzo istotna jest diagnostyka w kierunku choroby, która je wywołała. Na podstawie samej obecności krwi w plwocinie nie da się wywnioskować, skąd ona pochodzi, dlatego po zaobserwowaniu u siebie plucia krwią należy udać się niezwłocznie do lekarza w celu poznania jego przyczyny.

Diagnostyka krwioplucia rozpoczyna się zazwyczaj od wywiadu z pacjentem. Istotne dla lekarza będą informacje, w jakich sytuacjach występuje plucie krwią, jak często ono się zdarza oraz jaka ilość krwi znajduje się w plwocinie. Kolejną ważną rzeczą, o którą na pewno zapyta lekarz, będą przyjmowane leki oraz rozpoznane choroby przewlekłe. Możliwe, że już na podstawie samej rozmowy lekarz będzie w stanie określić przyczynę plucia krwią oraz wdrożyć odpowiednie leczenie.

W sytuacji, gdy wywiad nie wskaże jednoznacznej przyczyny krwioplucia, pomocne mogą okazać się dodatkowe badania. Podstawowym badaniem wykonywanym jako pierwsze po wywiadzie przy pluciu krwią jest RTG (prześwietlenie z użyciem promieniowania rentgenowskiego) klatki piersiowej. Poszerzeniem tego badania, przede wszystkim w pierwszych stadiach choroby, jest tomografia komputerowa płuc.

Kolejnym etapem diagnostycznym, jeżeli po wcześniejszych etapach nie udało się potwierdzić rozpoznania choroby wywołującej krwioplucie, jest badanie bronchoskopowe. Pozwala ono na wykrycie zmian w oskrzelach oraz ocenę tchawicy i strun głosowych. 

Krwioplucie (plucie krwią) — leczenie

Krwioplucie samo w sobie nie jest chorobą, a jedynie objawem innej choroby, dlatego leczenie zazwyczaj polega na zwalczaniu przyczyny plucia krwią w postaci nowotworu płuc, zakażenia układu oddechowego lub w skrajnych przypadkach gruźlicy. 

Są jednak leki stosowane wspomagająco w jego przewlekłej postaci. Należy do nich etamsylat — lek o działaniu hemostatycznym, czyli  uszczelniający naczynia krwionośne i hamujący krwawienie. Stosowany jest on przede wszystkim w celu zapobiegania krwawieniom naczyniowym, w tym z naczyń włosowatych (kapilar), niezależnie od ich umiejscowienia i przyczyny. Lek ten w Polsce dostępny jest na receptę w dwóch postaciach: kapsułek do podania doustnego oraz w postaci roztworu w ampułkach do podania domięśniowego lub dożylnego.

Dostępność leków z etamsylatem w aptekach w Twojej okolicy sprawdzisz na stronie KtoMaLek.pl.

Bibliografia

1. Jusyk, K., Siemińska, A., Jassem, E. (2017). Krwioplucie — przyczyny, rozpoznanie i leczenie. Medycyna Paliatywna w Praktyce; 11, 4, 166–173
2. Szczeklik, W., Mejza, F. (2024). Krwioplucie. Medycyna praktyczna.  Dostępne na stronie: https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.I.1.19. (Data dostępu: 05.2025)

Autor