Czym różni się grypa od przeziębienia?

Wirusy kontra nasza odporność

Zarówno grypa, jak i zwykłe przeziębienie, wywoływane są przez wirusy. Przeziębienie następuje w wyniku zakażenia górnych dróg oddechowych przez koronawirusy lub rinowirusy. Do naszego organizmu dostają się one drogą kropelkową lub poprzez kontakt z zakażonymi przedmiotami, kolonizując nos oraz gardło. Osoby dorosłe zapadają na przeziębienie około 2-4 razy do roku, zaś dzieci nawet 2-3 razy częściej. Większość zakażeń następuje jesienią i zimą, co wiąże się z częstymi i gwałtownymi wahaniami temperatur, które wpływają na mechanizmy obronne śluzówki górnych dróg oddechowych.

Grypę wywołują tzw. wirusy grypy, które dzieli są na typy A, B oraz C. Te pierwsze są najgroźniejsze dla naszego zdrowia. W przypadku zakażeń wirusami typu B i C, ich przebieg jest znacznie łagodniejszy. Grypa jest bardzo zaraźliwa, co roku choruje na nią wiele milionów ludzi na całym świecie. Źle leczona lub nieleczona może prowadzić do poważnych powikłań, a nawet śmierci. Tym bardziej warto znać różnicę między grypą i przeziębieniem, by móc odpowiednio zareagować.

Objawy grypy i przeziębienia

Objawy grypy i przeziębienia są do siebie bardzo podobne, dlatego prawidłowe zdiagnozowanie choroby bywa trudne. Są jednak pewne istotne różnice, które pozwalają je odróżnić.

• Przeziębienie rozwija się pozwoli. Chorobę poprzedza kilka dni osłabienia i gorszego samopoczucia, a objawy pojawiają się stopniowo. Przeziębieniu towarzyszy obrzęk śluzówki nosa, lejący katar utrudniający oddychanie, kaszel oraz ból głowy i stan podgorączkowy. Temperatura ciała na ogół nie przekracza 38° C. Największe nasilenie objawów następuje około 3-4 dnia, zaś choroba utrzymuje się około tygodnia. Kaszel może występować nawet przez 2 tygodnie.
• W odróżnieniu od przeziębienia, grypa rozwija się gwałtownie. Towarzyszy jej wysoka gorączka (powyżej 39° C), która pojawia się po około 24 godzinach od wystąpienia pierwszych objawów. Chory odczuwa także silne bóle mięśniowo-stawowe w całym ciele, którym czasem towarzyszy astenia, czyli osłabienie mięśni. W trakcie grypy występuje także silny ból głowy oraz dreszcze związane z gorączką. Katar jest łagodny lub nie występuje wcale, zaś kaszel jest suchy i napadowy, który po czasie może się przerodzić w mokry z koniecznością odksztuszania nagromadzonej wydzieliny. Grypa trwa zdecydowanie dłużej niż przeziębienie, zwykle około 2 tygodni.

Leczenie grypy i przeziębienia

Zarówno na grypę, jak i przeziębienie jest jeden skuteczny sposób - odpoczynek. Jeżeli czujemy, że coś nas bierze, zostańmy w domu, by szybciej się zregenerować i nie zarażać innych. Zalecane jest pozostanie w łóżku i dosłowne "wygrzanie" choroby, co hamuje namnażanie się wirusa. Przebieg choroby można złagodzić stosując znane już naszym babciom sposoby, jak: napar z kwiatów lipy, mleko z miodem i masłem czy herbata z cytryną i imbirem. W ten sposób złagodzimy niektóre dolegliwości, rozgrzejemy organizm i zapobiegniemy odwodnieniu organizmu. Co jeszcze możemy zrobić, by pokonać chorobę?

• Niesteroidowe leki przeciwzapalne (Ibuprom, Ibum, Nurofen, Naproxen) lub preparaty na bazie paracetamolu (Apap, Paracetamol, Panadol Extra, Solpadeine) złagodzą ból mięśni i głowy oraz objawy gorączki. Sprawdzi się także kwas acetylosalicylowy, czyli klasyczna aspiryna (Aspirin, Polopiryna).
• Na katar pomogą krople na bazie ksylometazoliny (Orinox, Otrivin, Sudafed XyloSpray, Xylogel, Xylorin) i oksymetazoliny (Acatar, Afrin, Nasivin, Oxalin). Obkurczają naczynia błony śluzowej nosa i poprawiają drożność nosa. Doustnie stosuje się także leki na bazie psudoefedryny (Apselan, Sudafed). Musimy jednak pamiętać, że tych leków nie można stosować dłużej niż przez kilka dni. Zmiast nich można oczyszczać zatoki roztworami do płukania lub inhalacjami.
• Przy uporczywym, suchym kaszlu stosuje się leki na bazie butamiratu (MaxiPulmon, Sinecod, Natussic, Theraflu Kaszel). Leki te stosuje się, gdy kaszel powoduje kłopoty ze snem lub prowadzi do nadmiernego przemęczenia. Można również sięgnąć po preparaty na bazie wyciągu z sosny (HerbaPini, DexaPini), dextrometorfanu (Acodin, Tussal Antitussicum, TussiDrill, Tussidex).

Jeżeli interesuje nas skład i działanie wybranych leków, możemy skorzystać z serwisu KtoMaLek.pl, który umożliwia również zarezerwowanie ich w pobliskiej aptece.
Może się jednak zdarzyć, że podjęte działania okażą się niewystarczające. Jeżeli wysoka gorączka będzie się utrzymywać, pojawi się silny kaszel z odksztuszaniem gęstej wydzieliny oraz duszności i silny ból głowy, zatok i ucha, należy bezzwłocznie udać się do lekarza.

Jak zapobiec grypie lub przeziębieniu?

W okresie jesienno-zimowym nietrudno o przeziębienie. Nie ma skutecznej metody zapobiegania takim infekcjom, jednak można się starać ograniczyć czynniki, które je wywołują. Starajmy się nie dotykać rękami twarzy, zwłaszcza nosa, ust i oczu, gdyż tym sposobem możemy przenieść wirusy. Unikajmy zatłoczonych miejsc oraz kontaktu z już zarażonymi osobami. Pamiętajmy o dokładnym myciu rąk (przynajmniej przez 15-30 sekund), a także stosujmy żele odkażające na bazie alkoholu. Zdrowiu i budowaniu odporności sprzyjać będzie zdrowa i zbilansowana dieta, a także odpowiednie dawki snu.

Inaczej sprawa wygląda w przypadku grypy, której do pewnego stopnia można zapobiegać. Podstawową metodą profilaktyki są nieobowiązkowe szczepienia przeciw grypie. Popularną opcją jest szczepionka czerowalentna, zawierająca antygeny dwóch szczepów typu A oraz dwóch szczepów typu B. Lekarze zalecają, by podawać ją jeszcze przed rozpoczęciem sezonu chorobowego. Zaszczepić może się każda osoba dorosła oraz dzieci, które ukończyły 3. rok życia. Specjaliści rekomendują, by szczepieniom profilaktycznym poddały się osoby najbardziej narażone na zachorowanie i groźne powikłania, m.in.: osoby w podeszłym wieku, niepełnosprawni, pacjenci o obniżonej odporności, kobiety ciężarne i planujące ciążę, a także osoby pracujące w dużych skupiskach ludzi (w szkołach, szpitalach itp.).

Warto wiedzieć, że od 1 lipca 2018 r. czterowalentna szczepionka przeciwko grypie Vaxigrip Tetra została objęta refundacją. Na dopłatę ze strony państwa mogą liczyć osoby, które ukończył 65. rok życia. Refundacja szczepionki przeciw grypie ma zwiększyć wyszczepialność społeczeństwa i chronić seniorów przed groźnymi powikłaniami, na które są bardziej narażeni. Trzeba jednak pamiętać, że szczepienia przeciw grypie nie dają 100% gwarancji ochrony przed chorobą, dlatego i w tym przypadku warto przestrzegać wspomnianych wcześniej zasad higieny.

Niebezpieczne powikłania po grypie

Wiedza na temat różnicy między grypą a przeziębieniem jest niezwykle ważna. Zbagatelizowanie objawów grypy może przyczynić się do powstania poważnych powikłań zagrażających życiu. Narażone są na nie osoby po 65. roku życiu, a także małe dzieci do 2. roku życia. Do grypy ryzyka należą także ciężarne (zwłaszcza w II i III trymestrze ciąży), osoby otyłe, a także chorujące na niektóre choroby przewlekłe m.in. płuc, serca, nerek, wątroby i układu krwiotwórczego.

Do najczęstszych powikłań grypy zalicza się:

• zapalenie oskrzeli i płuc,
• zapalenie zatok przynosowych,
• zapalenie ucha środkowego.

Źle leczona grypa może się skończyć również zapaleniem mięśnia sercowego i osierdzia, zapaleniem mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych, anginą paciorkowcową, zespołem wstrząsu toksycznego czy nawet nagłym zgonem sercowym.