Impotencja (zaburzenia erekcji) - przyczyny, objawy, sposoby leczenia

Impotencja u mężczyzn – co to jest?

Zaburzenia erekcji należą do najczęstszych zaburzeń seksualnych u mężczyzn. Charakteryzują się niezdolnością do osiągnięcia lub utrzymania erekcji przez czas wystarczający do odbycia zadowalającego stosunku płciowego. Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób ICD-10 kwalifikuje zaburzenia erekcji jako zaburzenia psychogenne lub organiczne.

Impotencja w młodym wieku

Impotencja coraz częściej dotyczy mężczyzn w młodym wieku. Może to być związane z trybem życia, codziennym stresem i sporym przemęczeniem. Ponadto problemy ze wzwodem mogą wynikać z błędnego przekonania o wysokich wymaganiach partnerki, co wpływa na brak pewności siebie w sypialni i powoduje dodatkowy stres. 

Impotencja u kobiet

Okazuje się, że pojęcie impotencji nie dotyczy jedynie mężczyzn, ale również kobiet. Zaburzenia seksualne u kobiet mogą dotyczyć: 

• zaburzeń i braku odczuwania orgazmu; 
• braku potrzeb seksualnych;
• pochwicy, czyli ściągnięcia mięśni dna miednicy. 

Objawy impotencji

Głównym objawem impotencji jest brak możliwości uzyskania wzwodu przez mężczyznę, pomimo sprzyjających warunków. Aby móc stwierdzić zaburzenia erekcji, objawy muszą utrzymywać się przez co najmniej 3 miesiące. Brak wzwodu może mieć charakter pierwotny u młodych mężczyzn oraz wtórny u starszych pacjentów, z racji wieku lub w wyniku zaszłych okoliczności (np. operacja). Objawy te mogą nasilać się stopniowo. Z początku dochodzi do uzyskania wzwodu niepełnego, który z czasem i zanika. Ponadto objawy mogą dotyczyć również sfery psychicznej (smutek, cierpienie). 

Jakie są przyczyny impotencji?

Przyczyny impotencji mogą być zarówno natury psychicznej, jak i fizycznej. Można je podzielić na czynniki:

• organiczne (70-80%):
  • naczyniowe;
  • nerwowe;
  • hormonalne;
• psychogenne (20-30%). 

Z przyczyn organicznych wymienić należy:

• miażdżycę;
• cukrzycę;
• nadciśnienie tętnicze krwi;
• choroby obwodowych naczyń tętniczych;
• hiperlipidemię;
• stwardnienie rozsiane;
• guzy ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego;
• przebyte zatrucia,
• alkoholizm;
• palenie;
• przewlekłą niewydolność nerek;
• zespół metaboliczny z hipogonadyzmem.

Impotencja psychogenna może być spowodowana lękiem, stresem, depresją, przemęczeniem, zaburzeniami emocjonalnymi czy problemami w relacjach partnerskich. Czynniki organiczne, jak i psychogenne mogą także występować jednocześnie. Rozpoznanie impotencji psychogennej jest trudne ze względu na bardzo złożone przyczyny.

Impotencja a leki

Zaburzenia erekcji mogą pojawiać się z racji przyjmowania niektórych substancji leczniczych. Leki, które mogą wpływać na pojawienie się problemów ze wzwodem to:

• leki przeciwnadciśnieniowe;
• leki psychotropowe;
• leki hormonalne;
• leki przeciwarytmiczne;
• leki przeciwhistaminowe starszej generacji. 

W razie pojawienia się problemu po rozpoczęciu farmakoterapii warto udać się do lekarza w celu zmiany leczenia i innego doboru preparatów.

Leczenie impotencji - jakie są metody?

Leczenie impotencji łączy ze sobą kilka różnych metod. Podstawową kwestią jest leczenie chorób pacjenta, które mogą bezpośrednio wpływać na problemy z erekcją. Leczenie to polega na normalizacji ciśnienia, poziomu glukozy i lipidogramu. Ponadto zaleca się zmianę nawyków żywieniowych, dietę śródziemnomorską, aktywność fizyczną oraz zaprzestanie palenia tytoniu i spożywania alkoholu, w tym nawet niewielkich ilości piwa. Większość przypadków impotencji leczy się objawowo. 

Podstawowymi metodami leczenia zaburzeń erekcji są:

• farmakoterapia doustna lub poprzez wstrzyknięcia leku do ciał jamistych;
• zastosowanie aparatów próżniowych wspomagających erekcję;
• psychoterapia/terapia seksuologiczna;
• leczenie chirurgiczne.

Leki stosowane w leczeniu impotencji

Lekami pierwszego wyboru w leczeniu impotencji są inhibitory PDE-5, do których należą substancje czynne takie jak sildenafil, tadalafil, awanafil oraz wardenafil. Jeśli występują przeciwwskazania do zażywania leków lub są one nieskuteczne, należy zasięgnąć ponownej konsultacji urologicznej bądź skorzystać z pomocy seksuologa.

Dostępność tych oraz wielu innych preparatów w aptekach w Twojej okolicy możesz sprawdzić za pomocą portalu KtoMaLek.pl.

Jaki lekarz leczy impotencję?

W pierwszej kolejności należy udać się do lekarza rodzinnego. Specjalista przeprowadzi dokładny wywiad, sprawdzi ciśnienie i zleci podstawowe badania krwi, takie jak morfologia, poziom cholesterolu, stężenie glukozy czy testosteronu. Jeśli przyczyna impotencji nie zostanie potwierdzona, lekarz rodzinny skieruje do urologa, który zajmuje się diagnozowaniem i leczeniem zaburzeń erekcji. Jeśli u mężczyzny zdiagnozowano impotencję o podłożu psychogennym, pomocna może okazać się terapia indywidualna bądź partnerska (z wykorzystaniem specjalnych ćwiczeń z udziałem partnerki).

Leczenie impotencji po prostatektomii radykalnej i operacji prostaty

Prostatektomia radykalna to inaczej usunięcie prostaty, które stosuje się jako jedną z podstawowych metod leczenia nowotworu prostaty. Uważa się, że rozpoczęcie farmakoterapii zaburzeń wzwodu w ciągu pierwszych 8 tygodni od prostatektomii przyspiesza regenerację nerwów jamistych, co poprawia rokowanie w zakresie zachowania potencji u pacjentów operowanych z powodu raka. Ponadto stosowanie leków z sildenafilem może być pomocne, jednak nie ma gwarancji co do ich skuteczności. 

Czy impotencja jest odwracalna?

Odpowiednia diagnoza i skuteczne dobranie metody leczenia zaburzeń erekcji, znacznie zwiększają szanse na odwrócenie objawów. Jeśli doświadczasz problemu z impotencją, nie należy się tego wstydzić. Warto zasięgnąć pomocy specjalisty, który może pomóc wyleczyć impotencję, poprawiając tym samym jakość życia. 

Bibliografia:

1. Pietrasz, I. (2008). Zaburzenia erekcji po prostatektomii radykalnej. Przegląd Urologiczny, 4(50).
2. Jakima, S., Zakliczyńska, H. (2018). Zaburzenia erekcji w praktyce lekarza rodzinnego. Medycyna Praktyczna. Dostępne na: https://www.mp.pl/medycynarodzinna/artykuly/170576,zaburzenia-erekcji-w-praktyce-lekarza-rodzinnego,1. (Dostęp: 08.2023). 
3. Skrzypulec-Plinta, V. (2014). Impotencja – przyczyny i leczenie. Medycyna Praktyczna. Dostępne na: