Zespół metaboliczny – przyczyny, objawy. Jak leczyć zespół metaboliczny?

Czym jest zespół metaboliczny?

Zespół metaboliczny stanowią wszystkie czynniki, które współistniejąc w organizmie, zwiększają ryzyko pojawienia się cukrzycy typu 2, miażdżycy oraz powikłań sercowo-naczyniowych. Pojęcie to jest ściśle związane z występowaniem wielu chorób cywilizacyjnych, na których rozwój wpływa głównie styl życia. Do wyżej wymienionych czynników zalicza się m.in. insulinooporność, hiperinsulinemię, nadciśnienie tętnicze, cukrzycę, hipercholesterolemię oraz otyłość. 

Światowa Organizacja Zdrowia (ang. World Health Organization – WHO) oraz Międzynarodowa Federacja Diabetologiczna (ang. International Diabetes Federation – IDF), ustanowiły kryteria rozpoznawania zespołu metabolicznego. Obejmują one otyłość brzuszną (obwód talii u kobiet ≥80 cm oraz u mężczyzn ≥94 cm), a także występowanie co najmniej dwóch z wymienionych niżej zaburzeń:

• dyslipidemii,
• stężenia trójglicerydów ≥150 mg/dL,
• stężenia HDL <40 mg/dL u mężczyzn i <50 mg/dL u kobiet,
• ciśnienia tętnicze ≥130/85 mmHg,
• glikemii na czczo ≥100 mg/dL,
• cukrzycy typu 2,
• nadciśnienia tętniczego. 

Przyczyny rozwoju zespołu metabolicznego

Główną przyczyną rozwoju zespołu metabolicznego jest niezdrowy styl życia. Między innymi nieprawidłowe nawyki żywieniowe oraz brak aktywności fizycznej przyczyniają się do pojawienia się tej choroby. Niestety coraz częściej zamiast spaceru wybieramy wieczór przed telewizorem, a zamiast dobrze zbilansowanego posiłku sięgamy po szybkie przekąski, do których zalicza się głównie żywność wysokoprzetworzoną typu fast food oraz słodycze i słodkie, gazowane napoje. Ponadto do czynników ryzyka można zaliczyć również używki, takie jak papierosy czy alkohol. Szybki postęp cywilizacyjny, łatwiejszy dostęp do gotowych i przetworzonych wyrobów spożywczych prowadzi do rozwoju chorób cywilizacyjnych: nadwagi, otyłości, dyslipidemii, nadciśnienia tętniczego, hiperglikemii, a nawet cukrzycy typu 2. Bardzo często współistnienie tych dolegliwości nazywane jest zespołem metabolicznym.

Zespół metaboliczny – objawy

Do jednych z pierwszych objawów zdiagnozowanego zespołu metabolicznego należy widoczna otyłość brzuszna oraz nieproporcjonalne i chude kończyny. Bardzo często właśnie w okolicy brzusznej odkłada się największa ilość tkanki tłuszczowej, która wydziela szeroką gamę substancji prozapalnych, odpowiedzialnych za rozwój insulinooporności, która z biegiem lat może doprowadzić do rozwoju hiperglikemii i cukrzycy typu 2.

Ponadto, u pacjentów z zespołem metabolicznym, odnotowuje się wysokie wartości ciśnienia tętniczego krwi. Wzrost ciśnienia jest związany z nadmierną masą ciała, a więc jego podwyższone wartości mogą być drugim objawem zespołu metabolicznego. Należy pamiętać przede wszystkim o stałej samokontroli ciśnienia, poziomu cukru we krwi, a także o obserwacjach swojego organizmu i samopoczucia, gdyż nieleczony zespół metaboliczny może prowadzić do rozwinięcia chorób sercowo-naczyniowych, a nawet śmierci.

Zespół metaboliczny – leczenie

Leczenie osób ze zdiagnozowanym zespołem metabolicznym opiera się na zastosowaniu leczenia przyczynowego. Pacjent musi pozostawać pod stałą opieką wielodyscyplinarnego zespołu opieki zdrowotnej. Do najważniejszych metod leczenia zespołu metabolicznego należy zmiana stylu życia. Przede wszystkim warto zadbać o regularną aktywność fizyczną oraz zdrowe nawyki żywieniowe, które pozwolą na redukcję masy ciała. Należy wprowadzić regularność posiłków, zjadać większą ilość warzyw, owoców i pełnoziarnistych produktów zbożowych bogatych w błonnik pokarmowy. Ponadto z diety warto wyeliminować potrawy tłuste, smażone, przetworzone, a także słodycze i słodkie napoje gazowane.

W zależności od indywidualnego stanu pacjenta i występujących jednostek chorobowych, lekarz zaleca również odpowiednie leczenie farmakologiczne. W przypadku insulinooporności czy cukrzycy typu 2, leczenie często opiera się na podaży metforminy, czyli leków takich jak: Glucophage 500 mg, Glucophage 1000, Glucophage 850 mg, Glucophage XR, Metformax 500, Metformax 850, Formetic. W innych jednostkach chorobowych, takich jak np. nadciśnienie, lekarz dobiera inne, odpowiednie dla schorzenia preparaty oraz właściwą dawkę substancji leczniczych. 

Dostępność tych oraz wielu innych preparatów w aptekach w Twojej okolicy możesz sprawdzić bez wychodzenia z domu za pomocą portalu KtoMaLek.pl.

WAŻNE!

Warto pamiętać, iż najważniejszą rolę w leczeniu zespołu metabolicznego ma zmiana stylu życia na zdrowszy. Pozwala bowiem uzyskać lepsze samopoczucie pacjenta, a także przekłada się na poprawę parametrów oznaczanych w licznych badaniach, np. krwi, i znacząco wpływa na zahamowanie rozwoju chorób sercowo-naczyniowych.

Autor