Gdzie znajduje się trzustka i jaką rolę odgrywa? Czy chora trzustka boli?

Redakcja KtoMaLek.pl 2024-02-08 15:41
Model trzustki w przekroju leżący na biurku lekarza.

Trzustka to niewielki narząd znajdujący się w tylnej części jamy brzusznej, po lewej stronie od kręgosłupa. Przyczynami bólu trzustki może być jej zapalenie lub torbiele. Jakie badania wykonać w diagnostyce zapalenia trzustki? Co robi trzustka? Czy ból trzustki może być objawem nowotworu?

Gdzie znajduje się trzustka?

Trzustka jest niewielkim organem, położonym w tylnej części jamy brzusznej, na wysokości odcinka lędźwiowego. Po której stronie jest trzustka? Organ ten leży nad żołądkiem, po lewej stronie od kręgosłupa. Składa się z ogona i głowy, która przylega do dwunastnicy. 

Trzustka - za co odpowiada i co wydziela?

Trzustka pełni w organizmie człowieka wiele funkcji. Jest jednocześnie narządem wydzielania zewnętrznego i wewnętrznego. Wydzielanie zewnętrzne wiąże się z produkcją szeregu proenzymów i enzymów, takich jak trypsynogen, chymotrypsynogen, enterokinaza, lipaza trzustkowa czy amylaza trzustkowa. Są one niezbędne do prawidłowego trawienia pokarmów. Wydzielanie wewnętrzne odpowiada za produkcję przez trzustkę hormonów: insuliny, glukagonu i somatostatyny. Odpowiadają one za regulację stężenia glukozy we krwi

Przyczyny bólu trzustki

Ból trzustki może wiązać się z występowaniem szeregu schorzeń w jej obrębie. Jak i gdzie boli trzustka? Ból ten nasila się najczęściej po pół godziny od spożycia posiłku. Lokalizuje się w nadbrzuszu, ale może promieniować w kierunku kręgosłupa i mieć charakter opasujący. Jest opisywany przez pacjentów jako kłujący i piekący. W niektórych schorzeniach ból trzustki utrzymuje się przewlekle i nie reaguje na podawanie standardowych leków przeciwbólowych. 

Do chorób powodujących ból trzustki należą:

Ból trzustki może być też reakcją na spożycie alkoholu.

Objawy chorej trzustki

Choroby trzustki, poza bólem, mogą dawać szereg dolegliwości związanych z układem pokarmowym, takich jak nudności, wymioty, uczucie goryczy w ustach, zatrzymanie stolca czy nadmierne gazy. Ból trzustki, przez swoją intensywność, może powodować także utratę apetytu i w związku z tym utratę masy ciała. Chora trzustka może dawać też objawy na skórze. Występują one pod postacią sino-brunatnych plam na bokach tułowia, krwotocznych zmian w okolicach pępka czy sinicy marmurkowej. Powiększona trzustka również jest symptomem toczącej się w organizmie choroby i może być widoczna w badaniach obrazowych, np. USG jamy brzusznej

Ostre zapalenie trzustki

Ostre zapalenie trzustki jest jednym z częstszych stanów nagłych, występujących w gastroenterologii. Do rozpoznania ostrego zapalenia trzustki konieczne jest stwierdzenie przez lekarza poniższych objawów:

  • występowanie ostrego, silnego, promieniującego do kręgosłupa bólu w nadbrzuszu
  • trzykrotne zwiększenie stężenia amylazy lub lipazy w surowicy krwi obwodowej,
  • charakterystyczny obraz zapalenia trzustki widoczny w rezonansie magnetycznym, tomografii komputerowej lub USG.

Ostre zapalenie trzustki najczęściej jest spowodowane przez alkohol oraz kamicę żółciową i jest wyleczalne. Leki na zapalenie trzustki obejmują przede wszystkim odpowiednią płynoterapię i żywienie dojelitowe, które zdaje się lepszym wyborem w porównaniu z żywieniem podawanym drogą pozajelitową. W razie potrzeby dołącza się odpowiednią antybiotykoterapię. 

Jak zregenerować trzustkę? Po ostrym epizodzie, jak i przewlekłym zapaleniu trzustki istotnym elementem powrotu do zdrowia jest stosowanie odpowiedniego sposobu żywienia, nazywanego dietą trzustkową. Polega ona na jedzeniu potraw lekkostrawnych, zawierających ograniczoną ilość tłuszczów i produktów mogących powodować wzdęcia. Wskazanym sposobem obróbki termicznej potraw jest gotowanie na parze, pieczenie lub duszenie. 

Rak trzustki objawy i rokowania

Rak trzustki, pomimo postępu w leczeniu chorób nowotworowych, nadal jest jednym z nowotworów o niskiej przeżywalności i złych rokowaniach. Wysoka śmiertelność raka trzustki jest spowodowana brakiem lub niespecyficznymi objawami wczesnymi. Nowotwory trzustki najczęściej są diagnozowane w zaawansowanym stadium z przerzutami, gdzie jedyną szansą na całkowite wyleczenie pacjenta pozostaje chirurgiczne usunięcie trzustki, co nie zawsze jest możliwe. Chemioterapeutykami stosowanymi w leczeniu nowotworów trzustki są gemcytabina i jej połączenia erlotynibem lub kapecytabiną

Wybrane preparaty znajdziesz i zarezerwujesz przez portal KtoMaLek.pl

Bibliografia:

  1. Rogowska, A. (2014). Ostre zapalenie trzustki. Postępy Nauk Medycznych, t. XXVII, nr 1, s. 17-23.
  2. Borowa-Mazgaj, B. (2016) Rak trzustki – przyczyny oporności na chemioterapię. Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 70, s. 169-179.

Wszystkie treści zamieszczone w Serwisie, w tym artykuły dotyczące tematyki medycznej, mają wyłącznie charakter informacyjny. Dokładamy starań, aby zawarte informacje były rzetelne, prawdziwe i kompletne, jednakże nie ponosimy odpowiedzialności za rezultaty działań podjętych w oparciu o nie, w szczególności informacje te w żadnym wypadku nie mogą zastąpić wizyty u lekarza.

Więcej artykułów