Quinoa (komosa ryżowa) – właściwości i wartości odżywcze

Quinoa – pochodzenie

Quinoa wywodzi się z terenów górzystych Ameryki Południowej, gdzie uprawiana była na powierzchniach ciągnących się od Kolumbii, przez Peru, aż po Chile. Nasiona komosy stanowiły podstawowy składnik codziennego pożywienia miejscowej ludności. Walorem komosy ryżowej była możliwość sadzenia jej w terenach górzystych, na których uprawa innych gatunków była praktycznie niemożliwa. 

Quinoa – charakterystyka

Rodzina komosowate do której należy komosa ryżowa, obejmuje ponad 100 zróżnicowanych gatunków. Mogą to być zarówno rośliny zielne, krzewy, a nawet drzewa. Quinoa jest rośliną zielną, jednoroczną. Znanych jest około 300 jej form uprawnych, różniących się między sobą zabarwieniem samej rośliny i nasion, nie mówiąc o barwie kwiatostanów. Sama roślina może wykazywać różne odcienie zieleni, a także może być czerwona, a nawet fioletowa. Jej zabarwienie jest w dużym stopniu, uzależnione od cech gatunkowych, a także od warunków środowiskowych. 

Quinoa – wartości odżywcze

W tabeli poniżej przedstawiono zawartość najważniejszych składników chemicznych znajdujących się w nasionach komosy ryżowej. 

Spożycie 100 g komosy ryżowej dostarcza organizmowi licznych witamin i minerałów i w dużym stopniu pokrywa zapotrzebowanie organizmu (RDA) na poniższe składniki:

• witamina E -  25% RDA;
• kwas foliowy - 90% RDA;
• magnez - 50% RDA;
• potas - 15% RDA;
• fosfor 50% RDA, a także mangan, cynk, miedź, selen, wapń.

Nasiona komosy ryżowej, w porównaniu z tradycyjnymi zbożami, charakteryzują się korzystniejszym, pod względem żywieniowym, składem chemicznym. Na szczególną uwagę zasługuje bardzo wysoka zawartość białka sięgająca nawet 22%. Ponadto posiada korzystny skład aminokwasowy, a przede wszystkim wysoką zawartością lizyny czyli aminokwasu ograniczającego. Skład substancji mineralnych nasion komosy ryżowej różni się od składu ziarna zbóż tradycyjnych, przede wszystkim udziałem potasu, wapnia, magnezu i fosforu. Zawartość substancji mineralnych w nasionach komosy ryżowej jest ponad dwukrotnie wyższa niż w pszenicy.

Quinoa – właściwości

Biorąc pod uwagę skład chemiczny, a także wynikającą z tego twardość nasion, uważa się że nasiona komosy ryżowej sa dobrym surowcem kaszarskim. Niewątpliwie najwłaściwszym kierunkiem wykorzystania nasion komosy lub produktów z nich uzyskanych jest ich dodatek do pieczywa. Nasiona komosy są wykorzystywane zarówno do produkcji mąki jak i płatków. 

Z żywieniowego punktu widzenia ważne jest również to, że nasiona komosy ryżowej nie zawierają białek glutenowych, czyli gliadyny i gluteniny, a tym samym mogą być wykorzystywane w żywieniu osób chorych na celiakię. Quinoa jest bardzo dobrym źródłem manganu, miedzi i minerałów, które służą, jako kofaktory dla enzymu dysmutazy ponadtlenkowej. Enzym ten jest antyoksydantem, który pomaga chronić mitochondria i czerwone ciałka krwi przed szkodami powodowanymi przez wolne rodniki. Komosa ryżowa oprócz błonnika i pakietu składników odżywczych, dostarcza także substancji bioaktywnych wpływających korzystnie na organizm człowieka. Do związków tych należą przede wszystkim flawonoidy, a głównie kwercetyna, kwas kumarowy i wanilinowy, które chronią przed starzeniem i przed rozwojem chorób. Związki te posiadają właściwości antyoksydacyjne – wspierają naturalne mechanizmy obronne neutralizując nadmiar wolnych rodników. Dodatkowo też flawonoidy, a zwłaszcza wspomniana kwercetyna, wykazują działanie przeciwzapalne, przeciwnowotworowe i nawet przeciwdepresyjne.

Włączenie na stałe do diety komosy ryżowej może nieść za sobą pewne namacalne korzyści zdrowotne, co potwierdzają badania naukowe. Ponadto quinoa jest źródłem błonnika, który obniża poziom glukozy we krwi. W związku z tym mogą ją spożywać cukrzycy i jest szczególnie cennym składnikiem diety odchudzającej. Błonnik pokarmowy można również dostarczyć w postaci preparatów aptecznych: SOLGAR Błonnik Multiple Fibre Formula, Błonnik z ananasem, Błonnik Witalny, Błonnik Owsiany. 

Dostępność tych oraz wielu innych preparatów w aptekach w Twojej okolicy możesz sprawdzić za pomocą portalu KtoMaLek.pl.

Autor