GIF sporządził listy brakujących leków dla lekarzy i farmaceutów

Wykaz brakujących leków tylko dla profesjonalistów

Główny Inspektorat Farmaceutyczny przygotował dwa wykazy produktów leczniczych o utrudnionej dostępności, a zawarte w nich informacje są aktualne na dzień 18.11 2022 r. 

Lista dostępna dla farmaceutów jest bardzo szczegółowa – zawiera nazwy handlowe i międzynarodowe produktów, formy leków i ich moc, wielkości opakowań, dane o podmiotach odpowiedzialnych, a także numery GTIN. Ponadto w wykazie wyszczególniono województwa dotknięte brakiem leków, przyczyny tej sytuacji oraz przewidywane daty poprawy dostępności. Słowem – jest to bardzo drobiazgowy wykaz, dający farmaceutom realny obraz aktualnej sytuacji. Warto jednak pamiętać, że farmaceuci mają pełną świadomość braku poszczególnych farmaceutyków, a przedstawione na liście braki nie są niczym nowym.

Zupełnie inaczej prezentuje się wykaz sporządzony dla lekarzy, który ma formę bardzo lakonicznego, jednostronicowego dokumentu z losowo (nie alfabetycznie) wypisanymi nazwami handlowymi leków – bez dawek, wielkości opakowań czy wyszczególnionych postaci leków.

Oprócz leków o ograniczonej dostępności wylistowano również leki, które nie mają swoich odpowiedników, a które czasowo lub na stałe wstrzymano w obrocie. W ich wypadku zaleca się, aby na czas ich niedostępności wdrożyć zastępczą terapię. 

Choć w zamyśle dokument skierowany do lekarzy miał być możliwie zwięzły i czytelny, w efekcie może utrudniać pracę.

Pani się nie martwi! @GIF_GOV_PL znalazł sposób na braki leków! Rozsyła listy braków po gabinetach. Co prawda nie spowoduje to, że leki się pojawią, ale może pacjenci przestaną przychodzić i pytać... @Milkowski_M gdzie te leki? https://t.co/ZvJ0Bylb4t pic.twitter.com/41rxLC4Frd

— Mikołaj Front (@LittleNicky1988) November 23, 2022

Których leków brakuje według wykazu GIF?

Pobieżnie analizując listę skierowaną do pracowników medycznych już na pierwszy rzut oka z łatwością można zidentyfikować leki, których faktycznie od dłuższego czasu brakuje w aptekach. Są to m.in. poszukiwane przez pacjentów leki przeciwcukrzycowe Trulicity i Ozempic (we wszystkich dawkach), insuliny (Ins. Apidra SoloStar i Ins. Insuman Basal SoloStar) o które pacjenci bardzo często pytają za pośrednictwem serwisu Zapytaj Farmaceutę czy antybiotyki – zawierający penicylinę fenoksymetylową Ospen i Amoksiklav ES (kombinacja amoksycyliny i kwasu klawulanowego). Jednakże nie wszystkie wylistowane przez GIF leki są trudno dostępne, a wręcz przeciwnie – sporą część z nich można nabyć w większości aptek.

Leki wyróżnione w wykazie, a dostępne w aptekach

W wykazie brakujących leków znalazły się 71 nazwy preparatów, lecz bez wskazanej dawki, postaci leku lub wielkości opakowania. Trudno więc jednoznacznie ocenić, jak te dane przekładają się na rzeczywistą dostępność.

W poniższej tabeli ujęliśmy te preparaty, które w bieżącym tygodniu dostępne są w ponad 50% aptek w całej Polsce, na podstawie stanów magazynowych ponad 10 tysięcy aptek w całej Polsce.

^{Dane z bieżącego tygodnia serwisu KtoMaLek.pl na postawie danych z 10 428 aptek w Polsce}

Jak widać, znaczną część tych leków pacjenci bez większych problemów znajdą w swoich aptekach. Trudno zrozumieć, dlaczego zostały one uznane za deficytowe i zarekomendowano lekarzom wypisywanie recept na ich zamienniki.

Których leków od dłuższego czasu brakuje?

Nie sposób zaprzeczyć, że znaczna część leków wyróżnionych w wykazie jest trudno dostępna. W przypadku części z nich dostępność diametralnie spadła w ciągu ostatnich kilku tygodni. Jeszcze cztery tygodnie temu lek Trulicity 1,5 mg dostępny był w blisko 40% aptek w kraju, lecz na przestrzeni miesiąca jego dostępność spadła właściwie do zera. Podobnie stało się z lekiem Cortineff ophtal. 0.1% 1mg/g, którego dostępność cztery tygodnie temu deklarowało blisko 40% aptek, a dziś jest to zaledwie 8%.

Poniższa tabela zawiera leki, które w bieżącym tygodniu dostępne są w mniej niż 10% aptek w całej Polsce, na podstawie stanów magazynowych ponad 10 tysięcy aptek w kraju 

^{Dane z bieżącego tygodnia serwisu KtoMaLek.pl na postawie danych z 10 428 aptek w Polsce}

W przypadku innych preparatów dostępność kształtuje się różnie. Nie jest jednak tak, że są to produkty całkowicie nieosiągalne. Wyjątek stanowią leki wskazane jako czasowo lub stale wstrzymane w obrocie, które nie mają odpowiedników – choć też nie wszystkie, co obrazuje poniższa tabela. 

^{Dane z bieżącego tygodnia serwisu KtoMaLek.pl na postawie danych z 10 428 aptek w Polsce}

Niedostępne są preparaty MST Continus we wszystkich dawkach, a także DHC Continus w dawkach 60 mg i 90 mg. Wskazano również lek Phenazolinum 0,05 g/ml i Sevredol w dawce 2 mg, który dostępny jest zaledwie kilku procentach aptek. Jeśli jednak spojrzeć dalej, sytuacja wygląda nieco inaczej - w zależności od dawki heparyna drobnocząsteczkowa Fraxiparine dostępna jest w 20% do nawet 44% aptek.