Przeziębienie czy zapalenie zatok – jak rozróżnić?

Co to jest przeziębienie?

Przeziębienie to choroba górnych dróg oddechowych, wywoływana przez wirusy. Jest stosunkowo często spotykana, niektórzy mogą chorować nawet kilka razy w ciągu roku.

Najczęściej przeziębienie, dotyka dzieci w wieku przedszkolnym, ale młodzież i dorośli, również na nie zapadają. U dzieci te objawy są charakterystyczne, natomiast u dorosłych są one często subiektywne.

Jak chorują dzieci a jak dorośli?

Przeziębienie charakteryzuje się określoną grupą objawów. 

U dzieci tak jak wcześniej wspomniano, objawy są charakterystyczne, ale nie zawsze takie same, jak u dorosłych. W większości przypadków występuje gorączka w pierwszych 3 dniach, katar, a całość trwa około 10-14 dni. Czasami występuje tylko wydzielina z nosa i lekka gorączka, dlatego też niektórzy rodzice mogą mieć problem ze zidentyfikowaniem problemu.

U dorosłych może wystąpić zajęcie zatok przynosowych, katar, kaszel, pogorszone samopoczucie, bóle mięśni, przekrwienie śluzówki nosa, kichanie, ale niekoniecznie gorączka. Przeziębienie u dorosłych trwa z reguły krócej — około 7 dni.

Jak wyleczyć przeziębienie?

Przeziębienie z racji, że spowodowane jest głównie przez wirusy, leczy się objawowo. Antybiotykoterapia w przypadku infekcji wirusowej nie przyniesie oczekiwanych efektów. Leczenie polega głównie na łagodzeniu objawów. Jeśli występuje katar, warto sięgnąć po preparaty obkurczające śluzówkę nosa, takie jak chlorowodorek ksylometazoliny, które należy stosować maksymalnie do 7 dni, z racji możliwości uzależnienia się tą substancją. Warto również oczyszczać jamę nosową wodą morską, którą można stosować zarówno u dzieci, jak i dorosłych. 

Na pogorszone samopoczucie, ból mięśni, a także gorączkę można zastosować leki przeciwbólowe, przeciwgorączkowe i przeciwzapalne np. ibuprofen.

Czym jest zapalenie zatok?

Podczas przeziębienia może dojść do obrzęku zatok. W efekcie przepływ śluzu zostaje zatrzymany i dochodzi do zajęcia zatok przez drobnoustroje, a co za tym idzie infekcji zatok.

Jak rozróżnić zapalenie zatok od przeziębienia?

Różnica między przeziębieniem, a zapaleniem zatok polega na na tym, że przeziębienie to infekcja górnych dróg oddechowych, zatem również gardła. Jeśli infekcja zajmie zatoki, to przeziębienie może stanowić idealną pożywkę do powstania zapalenia zatok. 

Infekcja zatok, oprócz faktu, że może być powikłaniem przeziębienia, w większości przypadków jest jednak poważną infekcją dróg nosowych, które trwają ponad tydzień.

Inną istotną różnicą, przez którą łatwo pomylić infekcję zatok z przeziębieniem, są objawy. Podczas zapalenia zatok, objawy te głównie dotyczą dróg nosowych, ale może również wystąpić pogorszone samopoczucie i gorączka, przez które pacjenci mylnie stwierdzają u siebie przeziębienie. W przypadku przeziębienia infekcja obejmuje górne drogi, czyli również gardło i nos, a w przypadku infekcji zatok, wyłącznie zatoki.

Do objawów infekcji zatok zaliczamy:

• uczucie zapchania zatok oraz ich ból
• ból głowy spowodowany zatrzymaniem śluzu w zatokach
• katar i zatkany nos, utrzymujący się dłużej niż 7 dni
• gęsta wydzielina z nosa, która może być żółta lub zielona
• pogorszona zdolność węchu.

Jak wyleczyć zatoki?

Infekcje zatok mogą być wirusowe lub bakteryjne. Jeśli mamy do czynienia z bakteryjnym zapaleniem, lekarz może zlecić antybiotykoterapię, a także sterydy donosowe, które przyniosą pacjentowi ulgę. 

W przypadku wirusowego zapalenia zatok leczenie głównie polega na łagodzeniu objawów. W tym przypadku lekarz również może zlecić sterydy donosowe, a także leki przeciwbólowe.

Niezależnie od rodzaju, zaleca się regularne oczyszczanie dróg nosowych ze śluzu, który jest siedliskiem bakterii. W tym celu zaleca się zastosowanie irygacji lub wody morskiej. Jeśli przyczyną jest alergia, zaleca się zastosowanie leków przeciwhistaminowych np. cetyryzyna, desloratadyna.

Domowym sposobem na przyniesienie chwilowej ulgi są inhalacje parowe, np. z olejkiem eukaliptusowym, który działa przeciwzapalnie i przeciwdrobnoustrojowo.

Dostępność poszukiwanych preparatów w najbliższych aptekach sprawdzisz na KtoMaLek.pl.

Przewlekłe zapalenie zatok

Z przewlekłym zapaleniem zatok, mamy do czynienia, gdy infekcja zatok trwa ponad 12 tygodni. Przyczyną tego rodzaju infekcji mogą być nie tylko wirusy lub bakterie, ale także alergiczny nieżyt nosa, czynniki drażniące w powietrzu np. dym papierosowy, polipy, krzywa przegroda nosowa, obniżona odporność, a także infekcje grzybicze.

Osoby, które cierpią na przewlekłe zapalenie zatok, skarżą się często na ropną wydzielinę z nosa, ból zębów lub twarzy, uczucie ucisku, chroniczny katar, zatkany nos, ból ucha, nieprzyjemny zapach z ust, kaszel i gorączkę. 

Jak wyleczyć przewlekłe zapalenie zatok?

Przewlekłe zapalenie zatok odpowiednio leczy się w zależności od przyczyny powstania. Jeśli jest ono spowodowane bakteriami, lekarz zleca antybiotyki oraz bardzo często sterydy donosowe. Infekcja zatok spowodowana krzywą przegrodą nosową lub polipami, najczęściej kończy się zabiegiem wyprostowania przegrody nosowej lub usunięciem polipów. 

W przypadku alergicznego nieżytu nosa stosuje się wcześniej wspomniane leki przeciwhistaminowe, a także sterydy donosowe.

Bibliografia:

1. Kwon E, O'Rourke MC. Chronic Sinusitis. [Updated 2023 Aug 8].StatPearls Publishing. Available from:https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK441934/
2. Anon, J. B., Jacobs, M. R., Poole, M. D., Ambrose, P. G., Benninger, M. S., Hadley, J. A., Craig, W. A., & Sinus And Allergy Health Partnership (2004). Antimicrobial treatment guidelines for acute bacterial rhinosinusitis. Otolaryngology--head and neck surgery : official journal of American Academy of Otolaryngology-Head and Neck Surgery, 130(1 Suppl), 1–45. https://doi.org/10.1016/j.otohns.2003.12.003 
3. Hendley J. O. (1998). Epidemiology, pathogenesis, and treatment of the common cold. Seminars in pediatric infectious diseases, 9(1), 50–55. https://doi.org/10.1016/S1045-1870(98)80051-4
4. Is that winter sniffle a cold or a sinus infection? Harvard Health Publishing. Harvard Medical school. (2023). Dostępne na: https://www.health.harvard.edu/diseases-and-conditions/is-that-winter-sniffle-a-cold-or-a-sinus-infection (Dostęp 26.10.23)

Autor