Mięta – właściwości. Dlaczego warto pić miętę pieprzową?

Mięta pieprzowa – właściwości

Na początku musimy sprecyzować – pod nazwą mięta kryje się wiele gatunków tej rośliny. Możemy bowiem spotkać miętę polną, miętę zieloną czy miętę nadwodną. Najczęściej jednak, w przypadku obecnych w aptekach produktów leczniczych, suplementów diety czy wyrobów leczniczych, mamy do czynienia z miętą pieprzową. Często można ją spotkać w ogródkach domowych.

Z mięty pieprzowej wykorzystuje się dwa surowce farmaceutyczne, czyli części lub wytwory rośliny, które wykazują działanie lecznicze – w tym przypadku liście oraz olejek eteryczny. Liść mięty jest bogaty w olejek eteryczny, w którym znajdziemy wiele różnych związków chemicznych, m.in. mentol. W głównej mierze to on jest odpowiedzialny za korzystne działanie mięty na nasz organizm.

Mięta pieprzowa – działanie

Już od wieków znane są dobroczynne właściwości mięty pieprzowej. Stosowana jest przede wszystkim w dolegliwościach układu pokarmowego, w celu wspomagania trawienia. Przede wszystkim mięta działa rozkurczowo na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego, a to pociąga za sobą wiele korzystnych efektów. Substancje zawarte w mięcie rozkurczają pęcherzyk żółciowy, przez co zwiększa się wydzielanie żółci, która ułatwia trawienie tłuszczu. Mięta pieprzowa zwiększa ilość soku żołądkowego, co usprawnia proces trawienia. Oprócz tego działa rozkurczowo na mięśnie zwieracze w przewodzie pokarmowym – umożliwia to odejście gazów i zapobiega wzdęciom, a także wspomaga prawidłowe ruchy perystaltyczne jelit. Inhalacje olejkiem miętowym są także skuteczne w łagodzeniu nudności.

Oprócz korzystnego działania na układ pokarmowy napar z mięty działa także uspokajająco. Wypicie gorącej herbaty przed snem ukoi nerwy, uspokoi i pomoże zasnąć.

Mięta pieprzowa w aptece

Na aptecznych półkach możemy znaleźć wiele produktów, które zawierają w swoim składzie olejek miętowy. Mogą to być np. krople miętowe, czy złożone z kilku różnych składników krople stosowane w niestrawności (Krople miętowe, Krople żołądkowe, Krople żołądkowe Forte). Także niektóre produkty w tabletkach, dedykowane na problemy żołądkowe mają w swoim składzie olejek miętowy (Raphacholin C, Rapacholin Forte).

W aptekach oraz sklepach zielarskich bez problemu znajdziemy także duży wybór suszu z mięty, z którego możemy przyrządzać herbatki i napary. Wśród takich produktów znajdziemy zarówno samą miętę, jak i specjalne mieszanki kilku ziół, dedykowanych problemom z niestrawnością. (Zioł.fix Mięta, Mięta Apteo Natura, Mięta Fix Multipharm, Mięta Zioła Herbapol Poznań).

Na co jeszcze działa mięta?

Należy także wspomnieć, że mięta wykazuje korzystne działanie nie tylko na dolegliwości układu pokarmowego. Dzięki swoim właściwościom przeciwzapalnym i przeciwbakteryjnym może być z powodzeniem stosowana przy zakażeniach układu oddechowego – oczywiście w formie inhalacji z olejku eterycznego, w bólu gardła, jako środek odkażający albo jako składnik balsamów do smarowania klatki piersiowej (ETJA Olejek Miętowy, Olejek Eteryczny Mięty pieprzowej, Rhin-Bac, Coldisol).

Mięta, a dokładniej mentol pozyskiwany z jej olejku eterycznego, działa także przeciwbólowo, miejscowo znieczulająco oraz chłodząco. Dlatego bardzo często możemy znaleźć maści i kremy wzbogacone o mentol, który zmniejszy odczuwane dolegliwości bólowe (Bengay).

Na jakie dolegliwości stosować miętę pieprzową?

Miętę możemy z powodzeniem stosować na wszelkiego rodzaju dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Mogą to być m.in. zaburzenia trawienia, nieżyt żołądka i jelit, wzdęcia, stany skurczowe jelit i górnych dróg żółciowych, a także schorzenia wątroby. Przetwory z mięty łagodzą także ból towarzyszący zespołowi jelita drażliwego. Olejek eteryczny z mięty świetnie się sprawdzi w inhalacjach w infekcjach górnych dróg oddechowych. Natomiast na bóle mięśniowe warto zastosować balsamy i maści wzbogacone o mentol. 

Mięta pieprzowa w ciąży

W ciąży należy szczególnie uważać na przyjmowane preparaty lecznicze. W przypadku mięty udowodnione jest korzystne działanie łagodzące mdłości w tym szczególnym czasie, jednak bezpieczeństwo stosowania preparatów z miętą jest w dalszym ciągu badane. Dlatego wszystkie mamy, oczekujące dziecka powinny w przypadku mięty pieprzowej zachować umiar, aby nie narazić niepotrzebnie swojego maluszka.

Jak wybrać dobry susz miętowy?

Istotne jest, aby suszone zioła, które stosujemy, miały odpowiednią jakość. W przypadku ziół i mieszanek ziołowych warto obejrzeć, w jakim stanie są wysuszone części rośliny. Chociaż parzenie ziół w torebkach jest dużo łatwiejsze, to trudniej jest ocenić w takim produkcie stan suszu. W przypadku ziół sypkich warto zerknąć na ich wygląd. Liście powinny być rozdrobnione, ponieważ łatwiej wtedy uwalnia się substancja aktywna, ale rozdrobnienie nie może być za duże – niemożliwe wtedy staje się stwierdzenie, czy w produkcie nie ma zanieczyszczeń, np. łodyg. Ważny jest także kolor – suszona mięta powinna być koloru zielonkawego lub brunatnego. Jeżeli to możliwe, sprawdzajmy także zapach produktu – powinien być intensywny, o zapachu świeżej mięty. Wybierajmy świadomie dobre, suszone zioła – od tego zależy, czy będziemy pić napar z aktywnymi związkami chemicznymi, czy tylko napój o smaku i zapachu mięty. 

Na co należy uważać?

Pamiętajmy o tym, aby olejku z mięty pieprzowej nie stosować na skórę u dzieci poniżej 2. roku życia, szczególnie w okolicy ust i nosa. Każde bezpośrednie użycie olejku na skórę, także w przypadku dorosłych, może spowodować podrażnienia. Nie należy także spożywać zbyt dużej ilości olejku – paradoksalnie, w takich ilościach może podrażnić żołądek.

Podsumowanie

Mięta jest rośliną o wielokierunkowym, korzystnym działaniu. Sprawdzi się jako domowy środek na wiele dolegliwości. Warto więc mieć ją zawsze pod ręką, czy to w formie herbatki, suszu, czy kropli.
 
Bibliografia:

1. Kohlmunzer S.; Farmakognozja; Warszawa 2003; PZWL s. 555.
2. Matławska I.: Farmakognozja; Poznań 2008; Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, s. 319-322
3. Madisch A, Heydenreich CJ, Wieland V, Hufnagel R, Hotz J.; Arzneimittelforschung; Treatment of functional dyspepsia with a fixed peppermint oil and caraway oil combination preparation as compared to cisapride. A multicenter, reference-controlled double-blind equivalence study; 1999 Nov.
4. Newerli-Guz J., Kobylańska A.: Ocena jakości jednoskładnikowych herbatek ziołowych na przykładzie Mentha piperita; Probl Hig Epidemiol  2013, 94(4): 862-865
5. Holst L., Wright D., Haavik S., Nordeng H.: Safety and efficacy of herbal remedies in obstetrics—review and clinical implications, Midwifery, 2011, 27, 1, 80-86