Pałeczka ropy błękitnej - jakie schorzenia wywołuje? Przyczyny, zakażenia i objawy

Co to jest pałeczka ropy błękitnej

Pałeczka ropy błękitnej (łac. Pseudomonas aeruginosa) odpowiedzialna jest za ciężkie infekcje ran, owrzodzenia, a także zakażenia układu oddechowego czy moczowego. Jej obecność powoduje, że rany trudniej się goją i są większe. Bakteria ta jest także przyczyną sepsy, inaczej zwaną posocznicą.

Zakażenie pałeczką ropy błękitnej

Zakażenia wywołane przez Pseudomonas aeruginosa, zwaną inaczej pałeczką ropy błękitnej stanowią około 7,1 - 7,3% wszystkich zakażeń związanych z opieką zdrowotną. Najczęstszym miejscem, które obejmuje zakażenie, jest układ oddechowy. Wynik ten jest wyższy na oddziałach intensywnej terapii, w których pałeczka ropy błękitnej odpowiada za 16,2% wszystkich zakażeń.

Jak można zarazić się pałeczką ropy błękitnej?

Do zakażenia pałeczką ropy błękitnej może dojść na skutek niedostatecznej sterylizacji sprzętu chirurgicznego w szpitalu, gdzie bakteria ta jest rozpowszechniona, a także z powodu obniżonej odporności pacjentów w nim przebywającym. Dodatkowo do zakażenia dochodzi w miejscach publicznych np. na basenie, w saunie, a także w salonach kosmetycznych czy salonach piercingu, poprzez zastosowanie niedokładnie wysterylizowanego sprzętu.

Jakie schorzenia wywołuje pałeczka ropy błękitnej?

Pałeczka ropy błękitnej wywołuje zarówno łagodne zakażenia, jak i te poważne, powodujące wcześniej wspomnianą sepsę, która jest stanem zagrażającym życiu pacjenta i może prowadzić do jego śmierci. Pseudomonas aeruginosa wywołuje różne zakażenia.

Zakażenie płytki paznokcia - zielona bakteria na paznokciu  

Do zakażenia najczęściej dochodzi w wyniku stosowania przez kosmetologa, niedokładnie wysterylizowanych narzędzi kosmetycznych. Najczęstszymi pacjentami, u których stwierdzono zakażenie pałeczką ropy błękitnej, są osoby, które narażone są na długotrwały kontakt z wodą.

Środowisko to jest idealnym miejscem dla jej rozwoju bakterii, ponieważ Pseudomonas aeruginosa nie rozwija się w suchym miejscu.

Charakterystycznym objawem zakażenia jest zielone zabarwienie płytki, a także onycholiza, czyli oddzielenie płytki od łożyska paznokcia. 

Leczenie polega na przyjmowaniu doustnych i miejscowych antybiotyków, głównie cyprofloksacynę przyjmowaną doustnie, bacytracynę stosowaną miejscowo czy polimyksynę b stosowaną miejscowo. 

Często wymagane jest wycięcie zakażonego obszaru paznokcia i pozostawienie do całkowitego odrośnięcia. Zaleca się również utrzymywanie paznokci w suchości i unikanie urazów oraz zaprzestanie na czas leczenia malowania paznokci lakierami hybrydowymi czy żelowymi.

Ucho pływaka, czyli pałeczka ropy błękitnej w uchu zewnętrznym

Jak nazwa wskazuje, najczęściej dotyka osób, które stale pływają. Wilgotne miejsce oraz nadmiar wydzieliny usznej są idealnym środowiskiem dla rozwoju bakterii. Najczęściej za zakażenie odpowiedzialna jest bakteria Pseudomonas aeruginosa. 

Ucho pływaka objawia się ostrym bólem, zwłaszcza przy pociąganiu za płatek czy przeżuwaniu pokarmu. Dodatkowo może wystąpić zaczerwienienie, obrzęk, swędzenie, przytłumienie słuchu, uczucie wody w uchu i „trzaskanie”. 

Zakażenie leczy się miejscowo. Podaje się krople z antybiotykiem, a w celu złagodzenia bólu środki przeciwbólowe, takie jak paracetamol czy ibuprofen. Zaleca się także utrzymanie prawidłowej higieny uszu, czyli dokładne ich czyszczenie i  wycieranie, aby nie były one wilgotne.

Zakażenie skóry, tkanek miękkich

Zakażenie tkanek miękkich pałeczką ropy błękitnej, najczęściej ma miejsce u pacjentów z licznymi poparzeniami skóry. Dominującymi objawami są: wysypka w postaci czerwonych, fioletowych lub brązowych guzków, cuchnący płyn o różowym zabarwieniu wyciekający z ran, swędzenie oraz białe guzki wypełnione ropą. 

W zależności od wielkości oraz stopnia zakażenia określa się leczenie, które z reguły opiera się na antybiotykoterapii doustnej oraz miejscowej. Nieleczone lub nieprawidłowo leczone zakażenie pałeczką ropy błękitnej, może doprowadzić do zakażenia krwi, czyli sepsy.

Zakażenie dróg moczowych pałeczką ropy błękitnej

Najczęściej dotyka pacjentów, u których stosuje się stale lub przez dłuższy czas cewniki. Z tego powodu zakażenie pałeczką ropy błękitnej bardzo często spotykane jest w szpitalach.

Pacjenci z zakażeniem dróg moczowych spowodowanym Pseudomonas aeruginosa skarżą się na: częste oddawanie moczu, ból podczas jego oddawania, nietrzymanie moczu oraz ból w okolicach miednicy. 

Tak jak w przypadku innych zakażeń tą bakterią, stosuje się odpowiednią antybiotykoterapię i zaleca się częstą wymianę cewników, a także poprawną higienę.

Zakażenie układu oddechowego

Infekcje górnych i dolnych dróg oddechowych spowodowane Pseudomonas aeruginosa, są bardzo ciężkie w leczeniu. Terapia jest bardzo długa, ze względu na nabywanie przez bakterie oporności na antybiotykoterapię. Bardzo często zakażenie przechodzi w przewlekłe i najczęściej dotyka pacjentów ambulatoryjnych. 

Infekcje te są bardzo niebezpieczne i mogą nawet doprowadzić do śmierci pacjenta. Objawami są trudności w oddychaniu, kaszel, duszności i gorączka.  

Leczenie polega na zastosowaniu odpowiedniej farmakoterapii, często kilku różnych antybiotyków. Najczęściej podaje się penicyliny o szerokim spektrum działania, aminoglikozydy, cefalosporyny, fluorochinolony itp.

Czy zakażenie pałeczką ropy błękitnej jest niebezpieczne?

Pałeczka ropy błękitnej odpowiedzialna jest zarówno za łagodne, jak i silne zakażenia organizmu. W większości przypadków wymagany jest kontakt z lekarzem w celu dobrania odpowiedniej farmakoterapii. Zaleca się wszystkim pacjentom, którzy podejrzewają u siebie zakażenie Pseudomonas aeruginosa, aby nie bagatelizować tego i udać się do lekarza, aby jak najszybciej rozpocząć leczenie i wrócić do zdrowia.

Dostępność poszukiwanych preparatów w najbliższych aptekach znajdziesz na stronie KtoMaLek.pl.

Bibliografia:

1. Reynolds, D., & Kollef, M. (2021). The Epidemiology and Pathogenesis and Treatment of Pseudomonas aeruginosa Infections: An Update. Drugs, 81(18), 2117–2131. https://doi.org/10.1007/s40265-021-01635-6
2. Heczko, Piotr B.; Pietrzyk, Agata; Wróblewska, Marta. (2014). Mikrobiologia lekarska. PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa: , s.824
3. Trevitt, B. T., Katelaris, A. L., Bateman-Steel, C., Chaverot, S., Flanigan, S., Cains, T., Martinez, E., Ginn, A., Sintchenko, V., Jones, A., Lachireddy, K., Ferson, M. J., & Sheppeard, V. (2023). Community Outbreak of Pseudomonas aeruginosa Infections Associated with Contaminated Piercing Aftercare Solution, Australia, 2021. Emerging infectious diseases, 29(10), 2008–2015. https://doi.org/10.3201/eid2910.230560
4. Behzadi, P., Baráth, Z., & Gajdács, M. (2021). It's Not Easy Being Green: A Narrative Review on the Microbiology, Virulence and Therapeutic Prospects of Multidrug-Resistant Pseudomonas aeruginosa. Antibiotics (Basel, Switzerland), 10(1), 42. https://doi.org/10.3390/antibiotics10010042
5. Bae, Y., Lee, G. M., Sim, J. H., Lee, S., Lee, S. Y., & Park, Y. L. (2014). Green nail syndrome treated with the application of tobramycin eye drop. Annals of dermatology, 26(4), 514–516. https://doi.org/10.5021/ad.2014.26.4.514
6. Bodey, G. P., Bolivar, R., Fainstein, V., & Jadeja, L. (1983). Infections caused by Pseudomonas aeruginosa. Reviews of infectious diseases, 5(2), 279–313. https://doi.org/10.1093/clinids/5.2.279
7. Korbut, Ryszard. (2017).Farmakologia. PZWL Wydawnictwo Lekarskie,, s.646 
8. Ear Infection. (2022). Centers for Disease Control and Prevention. Dostępne na: https://www.cdc.gov/healthywater/swimming/swimmers/rwi/ear-infections.html (Dostęp 16.10.23)
9. Faure, E., Kwong, K., & Nguyen, D. (2018). Pseudomonas aeruginosa in Chronic Lung Infections: How to Adapt Within the Host?. Frontiers in immunology, 9, 2416. https://doi.org/10.3389/fimmu.2018.02416
10. Banerjee, D., & Stableforth, D. (2000). The treatment of respiratory pseudomonas infection in cystic fibrosis: what drug and which way?. Drugs, 60(5), 1053–1064. https://doi.org/10.2165/00003495-200060050-00006

Autor