Woreczek żółciowy (pęcherzyk żółciowy) − jaką pełni funkcję, jak rozpoznać zapalenie?

Anatomia i funkcja woreczka żółciowego

Pęcherzyk żółciowy zlokalizowany jest na wysokości IX i X żebra, a dokładnie na dolnej powierzchni prawego płata wątroby. Łączy się z dwunastnicą za pośrednictwem dróg żółciowych. Ma charakterystyczny kształt przypominający gruszkę o długości około 10 cm. Jego głównym zadaniem jest magazynowanie żółci produkowanej przez wątrobę. Produkcja żółci jest stała, w ciągu doby powstaje jej około 1,5 litra. Sam pęcherzyk żółciowy mieści około 60 ml żółci, która ulega procesom zagęszczania. 

Żółć magazynowana w woreczku uwalniana jest co jakiś czas − w razie potrzeby, czyli po spożyciu pokarmów, a uwolniona jej ilość jest regulowana przez mięśnie tworzące tzw. zwieracz Oddiego. W trakcie trawienia zwieracz Oddiego jest rozluźniony, dzięki czemu żółć może być odprowadzana do dwunastnicy. Skurcz mięśni pęcherzyka żółciowego prowadzi do jego częściowego opróżnienia i w ten sposób powstaje wolne miejsce na kolejną porcję żółci.

Prawidłowo funkcjonujący woreczek żółciowy nie powoduje żadnych dolegliwości bólowych. Problem rozpoczyna się w momencie pojawienia się nieprawidłowości, jakimi są różnego rodzaju schorzenia.

Choroby woreczka żółciowego

Istnieje wiele schorzeń wynikających z zaburzenia funkcjonowania pęcherzyka żółciowego.

Kamica woreczka żółciowego

Jedną z najczęstszych chorób pęcherzyka żółciowego jest kamica. Przyczyną tego schorzenia są wytrącające się z żółci złogi, m.in. bilirubiny czy cholesterolu. Utrudniają one odpływ żółci w stronę dwunastnicy poprzez blokowanie jej drogi przepływu. Żółć zaczyna się więc gromadzić wewnątrz woreczka żółciowego, którego ściany zaczynają się powiększać, co podrażnia zakończenia nerwowe otrzewnej. Pacjent odczuwa wówczas silny ból brzucha. Zdiagnozowanie złogów w woreczku żółciowym jest konieczne do oceny skali problemu i konieczności wykonania operacji. Dlatego niezbędna jest wizyta u lekarza rodzinnego lub internisty. Nieleczona kamica prowadzi do powikłań, np. do zapalenia woreczka żółciowego.

Zapalenie woreczka żółciowego

Do zapalenia woreczka żółciowego dochodzi w momencie przedłużającego się zaburzenia drożności przewodu, wywołanego przez obecność kamieni żółciowych. Powstające złogi, niemające ujścia, prowadzą do uszkodzenia błony śluzowej pęcherzyka. Rozwój bakterii w tych miejscach powoduje silny obrzęk i stan zapalny, któremu może towarzyszyć także gromadzenie treści ropnej.

Objawy zapalenia woreczka żółciowego

Zapalenie pęcherzyka żółciowego powoduje ból odczuwany w prawym podżebrzu, który nie ustępuje przez około 6 godzin. Podczas wywiadu lekarskiego często okazuje się, iż u chorych pojawiały się wcześniej incydenty bólowe, co mogło wskazywać na rozwijającą się w tamtym czasie kamicę pęcherzyka żółciowego.

Wśród objawów świadczących o zapaleniu woreczka wymienia się lekką gorączkę, nudności, wymioty oraz osłabienie. Skłaniają one do pilnej konsultacji lekarskiej. Zapalenia pęcherzyka żółciowego nie należy bagatelizować, gdyż może prowadzić do powikłań takich jak np. perforacji woreczka i wydostania się jego zawartości do jamy brzusznej. Może zaistnieć nawet potrzeba wykonania zabiegu chirurgicznego, o którym decyduje lekarz, dlatego tak ważna jest pilna konsultacja.

Nowotwór pęcherzyka żółciowego

Niezwykle rzadkim schorzeniem woreczka żółciowego jest nowotwór. Spowodowany jest on przewlekłym zapaleniem oraz utrzymywaniem się nieleczonej kamicy pęcherzykowej. Objawy są zbliżone do obrazu klinicznego kamicy nerkowej, lecz nie ustępują po zastosowaniu leków rozkurczowych. Leczeniem schorzenia zajmuje się onkolog, który dba o stan zdrowia pacjenta podczas walki z nowotworem.

Autor