Kaszel alergiczny — jak rozpoznać objawy?

Kaszel - odruch obronny

Kaszel jest odruchem obronnym naszego organizmu, służy oczyszczaniu dróg oddechowych z ciał obcych bądź nadmiaru gromadzącej się w nich wydzieliny. Może powstawać mimowolnie lub być wywołany dobrowolnie. Jest zatem zupełnie naturalną i prawidłową reakcją, choć niejednokrotnie bywa uciążliwy i męczący.

Ze względu na charakter objawów wyróżnia się kaszel suchy (bez odkrztuszania wydzieliny) oraz mokry (produktywny, z odkrztuszaniem plwociny). Jeżeli objawy trwają krócej niż 3 tygodnie, mówimy o kaszlu ostrym. Kaszel utrzymujący się do 8. tygodni nazywany jest podostrym, a objawy utrzymujące się ponad 8 tygodni wskazują na kaszel przewlekły, który może być jednym z symptomów alergii.

Kaszel alergiczny, czyli jaki?

Kaszel alergiczny jest jednym ze sposobów organizmu na radzenie sobie z substancją alergizującą. Takim alergenem mogą być niektóre produkty żywnościowe (niektóre owoce, mleko, jajka, owoce morza, orzechy), pyłki roślin unoszące się w powietrzu, kurz, roztocza, zarodniki grzybów i pleśni, a także niektóre leki. 

Kaszel powiązany z alergią ma charakter napadowy i trwa od 30 do 60 sekund. Pojawiają się wówczas duszności i kłopoty ze złapaniem oddechu, co dla chorego jest wyczerpujące. Kaszel alergiczny zwykle bywa nieproduktywny, jednak nie brakuje przypadków kaszlu produktywnego, zwłaszcza przy współwystępującej infekcji górnych dróg oddechowych.

Kaszel alergiczny rzadko bywa jedynym objawem uczulenia, towarzyszy mu wodnisty katar i kichanie, swędzenie i niedrożność nosa, łzawienie i świąd oczu, a także chrypka i drapanie w gardle. Możliwe jest też wystąpienie reakcji skórnej w postaci wysypki lub swędzącej pokrzywki.

Kaszel alergiczny czy zwykła infekcja?

Dominującym objawem alergii wziewnych jest nieżyt nosa i towarzyszący mu uporczywy kaszel. Dolegliwości te można łatwo pomylić z przeziębieniem, które przejawia się w podobny sposób. Jak rozpoznać zatem, że mamy do czynienia z kaszlem alergicznym, a nie objawem infekcji wirusowej?

Przeziębienie jest chorobą zakaźną górnych dróg oddechowych, o podłożu wirusowym. Częstość zachorowań rośnie w okresie jesienno-zimowym. Choroba rozwija się stopniowo i utrzymuje kilka dni. Typowymi objawami przeziębienia są: obfity katar o żółtej barwie, ból gardła i kaszel, bóle głowy, podwyższona temperatura ciała, uczucie rozbicia. We wczesnej fazie choroby kaszel może być bezproduktywny, by z czasem przerodzić się w kaszel mokry.

Objawy alergii są podobne, choć mają inny charakter. Jeśli chory narażony jest na stały kontakt z alergenem (np. alergia na roztocza kurzu domowego), objawy mogą nawracać wielokrotnie przez wiele miesięcy. Nieżyt nosa (obfita, lejąca i bezbarwna wydzielina) i kaszel występują krótko po kontakcie z alergenem, zwykle towarzyszy im swędzenie i łzawienie oczu (alergiczne zapalenie spojówek).

Leczenie kaszlu alergicznego

Kaszel alergiczny jest objawem alergii i to ona wymaga leczenia, by uniknąć w przyszłości uciążliwych objawów. Jeżeli podejrzewamy, że przyczyną występowania kaszlu jest reakcja alergiczna, należy omówić ten problem z lekarzem rodzinnym, który w razie potrzeby skieruje nas do gabinetu alergologa. W trakcie konsultacji alergolog może przeprowadzić testy alergiczne, które pozwalają zidentyfikować alergen będący źródłem problemów.

Najprostszą metodą walki z alergią jest unikanie ekspozycji na alergen. Niestety, nie zawsze jest to możliwe, trudno bowiem całkowicie pozbyć się roztoczy w domu lub nie wdychać pyłków roślin, które obecne są w powietrzu przez cały okres wiosenno-letni. W takim wypadkach można sięgnąć po leki antyhistaminowe, które łagodzą objaw alergii, także kaszel alergiczny. Dostępne są w postaci tradycyjnych tabletek (Allerga, Allertec WZF, Claritine Allergy, Zyrtec UCB) lub ulegających rozpadowi w jamie ustnej (Aleric Deslo Active, Hitaxa Fast). W złagodzeniu kaszlu alergiczne mogą również pomóc syropy stosowane przy kaszlu suchym, które znoszą skurcz oskrzeli poprzez hamowanie odruchu kaszlowego (Tussi Drill, Levopront, Supremin).

Na kaszel alergiczny sprawdzą się również tabletki do ssania, które dzięki zawartości wyciągów ziołowych, kwasu hialuronowego lub porostu islandzkiego nawilżają i regenerują podrażnioną śluzówkę gardła (Tymianek i Podbiał, GeloVox, Fiorda). Dobrym pomysłem przy nawracającym kaszlu są inhalacje oraz utrzymywanie odpowiedniej wilgotności powietrza w mieszkaniu np. przy pomocy nawilżacza. Pośród preparatów do inhalacji można znaleźć ampułki z ektoiną (np. Ectodose) wskazane dla osób cierpiących na alergiczne schorzenia układu oddechowego lub ampułki soli fizjologicznej z dodatkiem kwasu hialuronowego (np. Nebu-dose hialuronic). Jednocześnie należy pamiętać o nawadnianiu organizmu od wewnątrz poprzez wypijanie przynajmniej 2 litrów wody w ciągu dnia, co ułatwia oczyszczanie dróg oddechowych.

Autor