Rumień zakaźny – objawy i leczenie

Czym jest rumień zakaźny?

Rumień zakaźny, nazywany inaczej piątą chorobą (ang. fifth disease), wywoływany jest przez parwowirusa B19. Przenosi się on drogą kropelkową lub poprzez kontakt z krwią lub osoczem nosiciela. Parwowirus B19 bardzo łatwo rozprzestrzenia się na kolejne osoby, dlatego największe skupiska choroby występują w miejscach, gdzie gromadzą się dzieci. Typowe objawy towarzyszące rumieniowi zakaźnemu występują głównie u najmłodszych, u dorosłych z kolei najczęstsze zakażenia są bezobjawowe.

Jak przebiega rumień zakaźny?

Czas, który mija od kontaktu z parwowirusem do wystąpienia objawów choroby, nazywamy okresem inkubacji. W przypadku rumienia zakaźnego trwa do 14 dni. Po tym czasie rozpoczyna się pierwsza faza infekcji. Pojawiają się symptomy grypopodobne, takie jak: osłabienie, bóle i zawroty głowy, powiększenie węzłów chłonnych oraz nieżyt górnych dróg oddechowych. U dzieci może rozwinąć się stan podgorączkowy, rzadko jednak mamy do czynienia z gorączką.

W drugiej fazie choroby zaczyna pojawiać się wysypka. Na tym etapie pacjent przestaje być zakaźny dla otoczenia. W pierwszej kolejności zmiany obejmują skórę twarzy, z pominięciem nosa oraz brody. Są symetryczne i kształtem przypominają motyla. W kolejnych dniach rumień atakuje także kończyny. U wielu dzieci tułów, dłonie i stopy pozostają wolne od wysypki, chociaż nie jest to regułą. Po kilku dniach wykwity ustępują, mogą jednak nawracać nawet przez okres 3 tygodni. Bardzo ważne jest, aby ubierać się wtedy stosowanie do temperatury i pozwolić skórze oddychać.

Rumień zakaźny a ciąża

Rumień zakaźny występuje u dorosłych zdecydowanie rzadziej niż u dzieci. U większości przebiega zupełnie bezobjawowo i nie daje poważniejszych powikłań. Wyjątkiem są jednak kobiety spodziewające się dziecka, w przypadku których zakażenie stanowi poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa i utrzymania ciąży. Transmisja parwowirusa przez łożysko grozi poronieniem, wystąpieniem obrzęku płodu oraz niedokrwistości wewnątrzmacicznej. Ryzyko powikłań największe jest na początku II trymestru. 

Przyszłe mamy najczęściej zarażają się parwowirusem od dzieci uczęszczających do szkoły lub przedszkoli. W momencie, gdy u malucha zostanie potwierdzony rumień zakaźny, należy pilnie zgłosić się do lekarza prowadzącego ciążę i kontrolować stan zdrowia płodu poprzez badania USG.

Rumień zakaźny – diagnoza

W przypadku podejrzenia rumienia zakaźnego u dziecka należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza POZ. W pierwszej kolejności przeprowadzi on wywiad, dzięki któremu zweryfikuje objawy, kolejność ich występowania, a także ryzyko kontaktu z nosicielem parwowirusa. Następnie zbada i dokładnie obejrzy skórę pacjenta, aby wykluczyć inne choroby zakaźne, przebiegające z wysypką, takie jak różyczka czy odra.

Chcąc potwierdzić obecność rumienia zakaźnego, wykonuje się badania krwi, polegające na pobraniu próbki i oznaczeniu specyficznych przeciwciał:

• IgM – pojawiają się po około 5 dniach od wystąpienia pierwszych objawów chorobowych, wzrost ich poziomu świadczy o aktualnym lub świeżo przebytym zakażeniu,
• IgG – pojawiają się w drugim tygodniu od momentu zakażenia, a ich  podwyższony poziom utrzymuje się nawet przez wiele lat – nie są przydatne w diagnostyce ostrych zakażeń.

W przypadku potwierdzenia infekcji, należy odizolować dziecko oraz powiadomić o tym fakcie szkołę lub przedszkole, do którego uczęszcza. Ważne, aby poinformować kobiety ciężarne, które miały kontakt z wirusem, o konieczności wizyty u lekarza.

Leczenie rumienia zakaźnego

Rumień zakaźny nie wymaga leczenia przyczynowego. Należy zadbać o odpoczynek i unikać przegrzewania organizmu, gdyż grozi to zaostrzeniem lub nawrotem wysypki. W przypadku wystąpienia gorączki, można podać dziecku preparat z paracetamolem (Paracetamol Hasco, Pedicetamol) lub ibuprofenem (Nurofen dla dzieci Forte, Ibum Forte, Ibuprom dla dzieci Forte).

Wybrany preparat zarezerwujesz w wybranej aptece za pomocą portalu KtoMaLek.pl.

Następstwa rumienia zakaźnego

Powikłania rumienia zakaźnego występują rzadko. Zaliczamy do nich zapalenie stawów u starszych dzieci i nastolatków, niedokrwistość lub małopłytkowość. Przebycie choroby zapewnia długotrwałą odporność na powtórne zakażenie parwowirusem w przyszłości.