Oparzenia - rodzaje i stopnie, metody leczenia. Pierwsza pomoc w oparzeniach

Rodzaje oparzeń

Oparzenie 1 stopnia 

Oparzenie 2 stopnia 

• oparzenie typu  “A”, które dotyczy strefy nadgruczołowej (nie występują tam gruczoły potowe i mieszki włosowe). Skóra w miejscu oparzenia jest bardzo bolesna, pojawiają się pęcherze z płynem surowiczym. Proces gojenia trwa do dwóch tygodni, możliwe jest powstanie niewielkiej blizny lub jej brak;
• oparzenie typu “B” powoduje uszkodzenie skóry właściwej wraz z jej gruczołami. W miejscu oparzenia skóra jest bolesna, może przybrać barwę szarą lub różowo-czerwoną, nie występują pęcherze. Rana może goić się nawet ponad miesiąc i zostawia po sobie bliznę.

Oparzenie 3 stopnia 

Oparzenie 4 stopnia 

Pierwsza pomoc przy oparzeniach

Aby pomóc osobie poszkodowanej musimy w pierwszej kolejności odciąć źródło odpowiedzialne za powstawanie oparzenia. Należy zadbać, aby oparzony człowiek znalazł się w bezpiecznym miejscu. Warto skontaktować się z pomocą medyczną, która udzieli odpowiedniej instrukcji postępowania, zależnej od przyczyny i stopnia oparzenia.

W przypadku niewielkich ran oparzeniowych, należy obmyć ranę zimną wodą, a następnie zabezpieczyć sterylnym opatrunkiem. Jeżeli osoba poszkodowana oparzyła się w miejscu, w którym znajduje się jej ubranie lub innego rodzaju akcesoria, należy to jak najszybciej usunąć. Do złagodzenia bólu po poparzeniu można użyć leku przeciwbólowego, np. paracetamolu.

W przypadku osób nieprzytomnych natychmiast należy wezwać pogotowie ratunkowe.

Leczenie oparzeń - co można stosować?

Chirurgiczne leczenie ran polega na wycięciu tkanek martwiczych i zastąpieniu ran przeszczepami skóry. W łagodniejszych zmianach stosuje się maści i opatrunki specjalistyczne (alginianowe, piankowe) na oparzenia. Opatrunki często zawierają w sobie jony srebra o właściwościach antyseptycznych.

Co stosować na oparzenia?

Na rynku istnieje wiele maści, pianek czy plastrów na oparzenia. Wybierając maść, żel lub krem na oparzenia należy patrzeć na ich składy. W przypadku maści lub kremu warto zastosować takie, które mają w składzie np. alantoinę, tlenek cynku czy aloes o właściwościach łagodzących i nawilżających. Atuem będzie też zawartość witaminy E, która regeneruję skórę. Czasem warto sięgnąć po kortykosteroidy, które zmniejszają stan zapalny.

Pianki na oparzenia

Pianki na oparzenia mają na celu łagodzenie objawów oparzeń oraz przyspieszenie procesu gojenia. Zawierają one składniki, które nawilżają, chłodzą, regenerują i redukują stan zapalny. Charakteryzują się szybkim wchłanianiem i działaniem, przez co są chętnie stosowane.

Plastry na oparzenia

Plastry na oparzenia to zwykle plastry hydrożelowe. Te produkty medyczne łagodzą ból i przyspieszają proces gojenia ran po oparzeniu. Zawierają żel, który pomaga w nawilżeniu skóry. Dodatkowo plaster chroni przed zanieczyszczeniami rany.

Dostępność środków na oparzenia w aptekach możesz sprawdzić korzystając ze strony KtoMaLek.pl.

Domowe sposoby na oparzenia

Wśród domowych sposobów na oparzenia stosuje się kompresy z zimną wodą czy okłady z mleka lub jogurtu. Podczas leczenia oparzeń pamiętaj także o odpowiednim nawodnieniu! Jeśli nie masz pewności, jak poradzić sobie z oparzeniem - udaj się do lekarza.

Oparzenia u dzieci

Według badań przyjmuje się, że oparzenia wśród dzieci stanowią 50-80% wszystkich oparzeń. Najczęstszą przyczyną jest oparzenie wrzątkiem. Skóra dzieci jest bardziej delikatna i wrażliwa niż u dorosłych, dlatego oparzenia mogą być bardziej bolesne i prowadzić do długotrwałych konsekwencji. W przypadku oparzeń u dzieci należy koniecznie zwrócić się do lekarza.

Innego rodzaju oparzenia

Oparzenia przez zwierzęta, np. meduzy, powodują silny ból i obrzęk. Około 90 gatunków meduzy może powodować oparzenia u ludzi.

Istnieją także oparzenia spowodowane przez rośliny, takie jak pokrzywa czy Barszcz Sosnowskiego. Mogą mieć one charakter 2 i 3 stopnia oparzeń, z tworzeniem się pęcherzy. Objawy pojawiają się po kilku minutach od kontaktu z rośliną. 

Oparzenia słoneczne

Oparzenie słoneczne jest to rodzaj uszkodzenia skóry, wywołany nadmiernym narażeniem skóry na promieniowanie UV. Najczęściej spotykane latem, gdy promieniowanie UVB jest najintensywniejsze. Często oparzeniu słonecznemu ulega twarz, jako odsłonięte miejsce ciała. 
Objawy oparzenia słonecznego to przede wszystkim zaczerwienienie skóry, ból i pieczenie lub obrzęk. Mogą występować również bąble po oparzeniu (pęcherze wypełnione płynem surowiczym), których nie należy przebijać! Aby uchronić się przed oparzeniem słonecznym należy stosować kremy z filtrem, a także unikać długiego przebywania na słońcu.

Co zastosować na oparzenie słoneczne?

Zastosowanie nawilżających kremów czy balsamów złagodzi podrażnioną skórę. Ważną kwestią jest również dostarczenie dużej ilości płynów i chłodzenie oparzonej skóry. Można też zastosować domowe sposoby na oparzenia słoneczne, takie jak kompres z herbaty, naturalne kremy nawilżające, np. z rumianku. Pomocna bywa także oliwa z oliwek, która nawilży oparzoną skórę.

Bibliografia:

1. Kozłowska, E., Cierzniakowska, K., Szewczyk, M. (2019). Postępowanie miejscowe w oparzeniach. Chirurgia po Dyplomie, nr 3.
2. Matusiak, Ł., Baran, E. (2007). Oparzenia słoneczne - problem wciąż aktualny. Medycyna po Dyplomie, nr 7.
3. Osmałek, K., Furmanik, F., Kopański, Z. i inni (2018). Oparzenia u dzieci. Journal of Clinical Healthcare, nr 1, s. 34-40.