Zaburzenia odżywiania – przyczyny, objawy, leczenie

Zaburzenia odżywiania – przyczyny

Na zaburzenia odżywiania chorują najczęściej dziewczęta w okresie dojrzewania i młode kobiety. W tej grupie występowanie jadłowstrętu psychicznego to około 1-2%. Zaburzenie to, nie dotyczy tylko dziewcząt i młodych kobiet. Na anoreksję chorują także dzieci oraz osoby dorosłe. Występowanie bulimii psychicznej jest nieco szerszym problemem niż anoreksja i ocenia się je na około 3% dziewcząt i młodych kobiet. Początek choroby przypada zazwyczaj na okres dojrzewania i jest na ogół poprzedzony epizodem anoreksji.

Przyczyny zaburzeń odżywiania się nie są jeszcze dokładnie poznane. Możemy jednak wyróżnić czynniki ryzyka (genetyczne, środowiskowe oraz kulturowe), które mają znaczący wpływ na ich rozwój. W anoreksji przeważa udział czynników genetycznych i środowiskowych, ponieważ stres związany z rozwojem musi nałożyć się na genetyczną podatność na zachorowanie. W przypadku bulimii nieco większy jest wpływ czynników kulturowych (moda, dążenie do kulturowego ideału urody itp.). Do ogólnych przyczyn zaburzeń odżywiania zalicza się także: 

• brak akceptacji, 
• ciągłą krytykę, 
• lęk przed dojrzałością, 
• konflikty w rodzinie,
• zachwianą samoocenę.

Zaburzenia odżywiania – objawy

• Anoreksja – niska masa ciała, nadmierne skoncentrowanie uwagi na swoim wyglądzie i wadze. Utrata trzech następujących po sobie cykli menstruacyjnych, także może wskazywać na zaburzenia odżywiania. 
• Bulimia – przywiązywanie uwagi do nadmiernej masy ciała oraz własnego wyglądu oraz ciągle przejmowanie się przybieraniem na wadze. Objawem przedmiotowym może być również często pojawiająca się próchnica oraz uszkodzenia szkliwa spowodowane częstym wywoływaniem wymiotowów.
• Zespół kompulsywnego objadania się – szybkie objadanie się aż do nieprzyjemnego uczucia pełności. Odczuwanie wstrętu, poczucia winy po nadmiernym przejedzeniu się. Spożywanie posiłków w samotności z powodu uczucia wstydu i krytyki innych ludzi.  
• Zespół jedzenia nocnego – związany jest z zaburzeniami snu oraz rytmu okołodobowego spożywania posiłków. Ponad 25% spożywanej energii pochodzącej z pożywienia konsumowana jest nocą. Po przebudzeniu, występuje trudność z ponownym zaśnięciem bez spożycia posiłku. 
• Ortoreksja – zbyt restrykcyjne wybieranie zdrowych produktów żywnościowych. Strach oraz obsesja przed niezdrowym jedzeniem. Zanik zdolności odczuwania głodu.
• Zaburzenia odżywiania nieokreślone w inny sposób – są to poważne kliniczne zaburzenie odżywiania się, którego objawy nie mieszczą się w diagnostycznych kryteriach dla anoreksji lub bulimii.

Czy zaburzenia odżywiania można leczyć?

Leczenie anoreksji jest bardzo skomplikowanym i długotrwałym procesem. Szacuje się, że do zdrowia wraca około 35-85% pacjentów, a rekonwalescencja trwa od 57 do 79 miesięcy. Anoreksji często towarzyszy depresja, wynikająca z małej liczby przyjmowanych kalorii z pożywieniem i niskiej masy ciała. Wyniszczeni pacjenci wymagają natychmiastowej opieki medycznej. Jak najszybciej należy rozpocząć leczenie somatyczne, a więc uzupełnianie niedoborów płynów oraz elektrolitów (zwłaszcza u osób przeczyszczających się, wymiotujących i wyniszczonych), a także podawanie zestawów witamin czy odpowiednich odżywek.

Zaburzenia odżywiania a psychoterapia

Oprócz leczenia somatycznego lekarz psychiatra we współpracy z dietetykiem prowadzi leczenie w zakresie przywrócenia właściwego wzorca odżywiania się, pomaga stworzyć pacjentowi grafik posiłków i omawia ich skład jakościowy oraz trudności w realizowaniu podstawowego programu żywieniowego. Ważna jest psychoterapia, która powinna być stosowana również u członków rodziny pacjenta. W przypadku dzieci i młodzieży psychoterapia rodzinna wydaje się być szczególnie istotna.

W każdym okresie swojego życia powinniśmy zadbać o zdrowie psychicznie oraz fizyczne. Odpowiednia dieta dostarczy nam wielu cennych składników niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania. Ważna jest również suplementacja witaminy D w miesiącach od września do kwietnia, która wpływa nie tylko na odporność ale również stan psychiczny. Warto sięgnąć po preparaty dostępne w aptekach, np.: Vigantol, Vigantoletten, Vigalex D3, Witamina D3 Hasco, Solgar witamina D3. 

Dostępność tych oraz wielu innych preparatów w aptekach w Twojej okolicy możesz sprawdzić za pomocą portalu KtoMaLek.pl.