Witamina B12 - do czego jest nam potrzebna?
Witamina B12, potocznie nazywana „czerwoną witaminą”, jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Reguluje wiele procesów, w tym produkcję czerwonych krwinek oraz metabolizm białek, węglowodanów i tłuszczów. Jej niedobór może być bardzo groźny dla naszego zdrowia, dlatego warto wiedzieć, czym się objawia i jak można go skutecznie uzupełnić.
Do czego potrzebna jest witamina B12?
Witamina B12, inaczej kobalmina, jest organicznym związkiem chemicznym, zawierającym w swojej cząsteczce jon kobaltu. Jej prawidłowe stężenie wpływa na pracę całego organizmu, a zwłaszcza układu krwionośnego i nerwowego. Bierze aktywny udział w produkcji czerwonych ciałek krwi oraz przeciwdziała anemii. Ma także wpływ na prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego, gdyż uczestniczy w tworzeniu otoczek nerwowych, które chronią i izolują komórki nerwowe. Jest niezbędna w syntezie białek i kwasów nukleinowych w komórkach. Wraz z witaminą B6 i kwasem foliowym reguluje poziom homocysteiny, której wysoki poziom jest wskazywany, jako jedna z głównych przyczyn miażdżycy. Dodatkowo bierze udział w przemianie kwasu foliowego do jego biologicznie czynnej formy.
Prawidłowy poziom witaminy B12 ma także znaczenie dla zdrowia psychicznego - badania pokazują, że jej niedobór może mieć wpływ na rozwój choroby Alzheimera.
Przyczyny i objawy niedoboru witaminy B12
Nie ulega zatem wątpliwości, że prawidłowy poziom tej witaminy jest dla naszego zdrowia niezwykle ważny. Niestety wiele osób ma niedobory witaminy B12, zwłaszcza dzieci oraz osoby starsze. Z początku organizm nie daje żadnych objawów awitaminozy, gdyż nadmiar kobalminy odkłada się w wątrobie i mięśniach. Problem zwykle ujawnia się po kilku latach.
Symptomy niedoboru witaminy B12 negatywnie wpływają na pracę organizmu. Do wczesnych objawów należy: ogólne osłabienie, zmęczenie, częste infekcje, brak apetytu i zaburzenia trawienia, drętwienie kończyn, drażliwość, kłopoty z pamięcią, a także zaburzenia miesiączkowania. Na późniejszym etapie niedobór może powodować:
- nieprawidłowe funkcjonowanie układu krwionośnego, w tym niedokrwistość megaloblastyczną oraz niedokrwistość złośliwą,
- zaburzenia w układzie nerwowym, jak niepewność chodu, drętwienie dłoni i stóp, problemy z widzeniem,
- hiperhomocysteinemię, która jest czynnikiem zmian miażdżycowych oraz zakrzepowych,
- zmiany zwyrodnieniowe błony śluzowej żołądka oraz zaburzenia we wchłanianiu.
Niedobór witaminy B12 może dawać także objawy charakterystyczne dla chorób psychicznych. Możliwe są zaburzenia świadomości, zespoły urojeniowe przypominające schizofrenię czy stany depresyjne.
Na niedobory najbardziej narażone są osoby starsze, u których wchłanianie witaminy B12 zmniejsza się wraz z wiekiem. Zagrożone są również osoby cierpiące na choroby układu pokarmowego, a także nadużywające alkoholu oraz wegetarianie i weganie.
Zalecana dzienna dawka witaminy B12
- 0,9 μg/d - do 3. roku życia
- 1,2 μg/d - do 6. roku życia
- 1,8 μg/d - do 12. roku życia
- 2,4 μg/d - od 13. roku życia i później
- 2,6 μg/d - u kobiet w ciąży
- 2,8 μg/d - u kobiet karmiących
Podane normy są zgodne z aktualnymi zaleceniami Instytutu Żywności i Żywienia1.
Leczenie niedoboru witaminy B12
Najprostszym sposobem na dostarczenie sobie witaminy B12 jest prawidłowa dieta. Znajdziemy ją przede wszystkim w produktach pochodzenia zwierzęcego: mięsie oraz jego przetworach, podrobach, mleku i przetworach mlecznych, jajach kurzych oraz rybach i owocach morza. Niewielka ilość witaminy B12 znajduje się w pieczarkach, lecz dla osób nie spożywających produktów odzwierzęcych jest ona niewystarczająca. Dla wegan i wegetarian źródłem witaminy B12 mogą być produkty sztucznie wzbogacane, najczęściej są to płatki zbożowe oraz produkty sojowe.
Może się jednak zdarzyć, że sama dieta nie wystarczy, by unormować poziom witaminy B12. Wówczas skuteczna może się okazać suplementacja. Przed jej rozpoczęciem należy skonsultować się z lekarzem, który sprawdzi, czy dodatkowa suplementacja witaminą B12 jest konieczna. Na rynku dostępnych jest wiele suplementów zawierających tę witaminę, m.in. NATURELL Witamina B12 Forte, Molekin B12, Biovitum Vega B12, Vitaminum B12 Forte czy B12-Vitum. Dostępność preparatów w okolicznych aptekach można sprawdzić w bazie serwisu KtoMaLek.pl. Strona nie tylko ułatwi znalezienie konkretnego suplementu, ale umożliwi także jego rezerwację i szybki odbiór.