Opipramol – właściwości, zastosowanie, przeciwwskazania, skutki uboczne

Jak działa opipramol?

Opipramol, ze względu na swoją budowę chemiczną, należy do trójpierścieniowych (trójcyklicznych) leków przeciwdepresyjnych. Jego działanie opiera się na silnym powinowactwie do receptorów opioidowych, tj. sigma typu 1 i 2, blokuje również receptory histaminowe H1. W mniejszym stopniu niż inne leki przeciwdepresyjne tej grupy wiąże się z receptorami serotoninergicznymi 5-HT2A, dopaminergicznymi D2 i adrenergicznymi.

W przeciwieństwie do pozostałych trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych oraz innych leków psycholeptycznych, opipramol nie hamuje wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny.

Jakie właściwości wykazuje opipramol?

Opipramol, dzięki swojemu mechanizmowi działania, wykazuje efekt:

• przeciwlękowy,
• uspokajający,
• poprawiający nastrój,
• łagodnie przeciwdepresyjny.

Dodatkowo, podawany w godzinach wieczornych, pomaga w zasypianiu.

Kiedy i jak stosuje się opipramol?

Opipramol stosowany jest w leczeniu:

• zaburzeń lękowych uogólnionych (charakteryzujące się stałym odczuwaniem lęku o różnym nasileniu, bez wyraźnego powodu);
• zaburzeń występujących pod postacią somatyczną (są to zaburzenia, w których pacjent skarży się na różnego rodzaju dolegliwości somatyczne, np. nudności, biegunkę, zawroty głowy, ale wyniki badań nie wskazują na konkretną przyczynę tych dolegliwości, co sugeruje związek z czynnikami psychologicznymi). 

Lek stosowany jest u osób dorosłych i dzieci powyżej 6. roku życia, jest podawany drogą doustną, podczas posiłku lub po nim. Efekt po podaniu opipramolu nie pojawia się natychmiast, dlatego nie należy stosować go krócej niż przez dwa tygodnie, a optymalny czas terapii trwa od 1 do 2 miesięcy. Lek nie wywołuje uzależnienia, może jednak upośledzać zdolność do prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn (szczególnie w połączeniu z alkoholem).

Jakie są przeciwwskazania do stosowania opipramolu?

Absolutnym przeciwwskazaniem do stosowania leku jest nadwrażliwość lub alergia na substancję czynną, inne trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne lub na którąkolwiek substancję pomocniczą, wchodzącą w skład leku. Innymi ważnymi przeciwwskazaniami są:

• ostre zatrucie alkoholowe i lekami (nasennymi, przeciwbólowymi i psychotropowymi);
• problem z oddawaniem moczu;
• ostre delirium (zaburzenie świadomości, któremu towarzyszą m.in. halucynacje i omamy);
• nieleczona jaskra z wąskim kątem przesączania;
• rozrost prostaty;
• niedrożność jelita;
• różnego rodzaju problemy z sercem;
• jednoczesne stosowanie leków przeciwdepresyjnych, będących inhibitorami monoaminooksydazy (inhibitory MAO);
• choroby wątroby i nerek;
• zwiększona tendencja do występowania drgawek (w przypadku uszkodzeń mózgu, padaczki, alkoholizmu).

Jakie skutki uboczne może wywołać opipramol?

Tak jak każdy lek, opipramol może wywołać szereg działań niepożądanych. Najczęstsze objawy, występujące zwłaszcza na początku leczenia, to między innymi:

• zmęczenie;
• suchość błony śluzowej jamy ustnej;
• uczucie zatkanego nosa;
• spadki ciśnienia krwi;
• zawroty głowy i senność;
• zaburzenia w oddawaniu moczu;
• zaparcia;
• reakcje alergiczne na skórze (wysypka i pokrzywka).

Zdecydowanie rzadziej pacjenci mogą skarżyć się na:

• pobudzenie,
• bóle głowy,
• stany splątania,
• zaburzenia snu,
• pocenie się,
• zaburzenia pokarmowe,
• zaburzenia smaku,
• nudności, wymioty,
• zaburzenia morfologii krwi i funkcji wątroby,
• wypadanie włosów.

Jakie są objawy przedawkowania opipramolu?

O przedawkowaniu opipramolu mogą świadczyć objawy takie jak:

• senność, zawroty głowy,
• niepokój, osłupienie, splątanie,
• duże spadki ciśnienia krwi, 
• zarówno częstoskurcz serca, jak i zmniejszona ilość skurczów serca,
• arytmia.

W ciężkich przypadkach dochodzi do zatrzymania akcji serca lub oddechu. Wyżej wymienione objawy wymagają natychmiastowej konsultacji z lekarzem i hospitalizacji.

Autor