Dieta Dukana - założenia. Czy dieta Dukana jest skuteczna?

Dieta Dukana

Dieta Dukana, inaczej nazywana dietą proteinową, dietą białkową lub Protal, została wymyślona przez Pierre’a Dukana. Dieta polega na mocnym ograniczeniu spożywania węglowodanów i tłuszczów oraz zwiększonym spożywaniu białka. W trakcie diety nie wolno natomiast spożywać słodyczy i pić alkoholu. Według autora, dieta ma na celu wprowadzenie trwałych zmian w nawyki żywieniowe pacjenta.

Etapy diety Dukana

Dieta Dukana składa się z czterech faz: 

1. Faza uderzeniowa - podczas tej fazy pacjent powinien spożywać tylko produkty białkowe o niskiej zawartości tłuszczu, nie zapominając przy tym o odpowiednim nawodnieniu organizmu - powinno się pić dużo płynów, w szczególności wody, herbaty lub chudego mleka. Jako źródło błonnika polecane jest wówczas spożywanie jednej łyżki otrąb. Faza trwa do 7 dni i, według jej autora, po jej upływie pacjent powinien zauważyć znaczny spadek masy ciała oraz poprawę metabolizmu.
2. Faza równowagi - do produktów białkowych o niskiej zawartości tłuszczu można dołączyć warzywa, jedząc je co drugi dzień wraz z proteinowymi posiłkami. Jednak nie wszystkie warzywa są dozwolone - nie powinno się spożywać fasoli, grochu, soczewicy czy ciecierzycy. Długość fazy zależy od pacjenta - powinna trwać aż do osiągnięcia pożądanej wagi. Według założeń diety, pacjent powinien wtedy tracić mniej więcej 1 kilogram na tydzień.
3. Faza utrwalenia - jej długość zależy od naszego dotychczasowego sukcesu - ilość utraconych kilogramów pomnożona razy 10 dni daje nam długość trwania trzeciej fazy diety. Do protein i warzyw dołączają owoce, pieczywo pełnoziarniste i skrobia. Jeden dzień w tygodniu wciąż należy wyłącznie do białka. Jednak znajdzie się również czas na przyjemności - raz w tygodniu można zjeść dowolnie wybrany posiłek. 
4. Faza białkowych czwartków - raz w tygodniu pacjent powinien zjadać tylko produkty proteinowe, dodając do tego 3 łyżki otrębów. Faza ta powinna trwać już nieprzerwanie.

Czy Dieta Dukana jest bezpieczna?

Obecnie publikowanych jest coraz więcej badań naukowych, raportujących szkodliwe skutki stosowania diety Dukana. Zbyt mała ilość spożywanego błonnika może utrudnić właściwe funkcjonowanie przewodu pokarmowego - mogą wówczas pojawić się bóle brzucha i zaparcia. Niedobór błonnika wpływa także na nadmierne wchłanianie cholesterolu do krwi, co z kolei może przyczynić się do rozwoju miażdżycy. Natomiast jego długotrwały niedobór może nawet być przyczyną powstawania nowotworu jelita grubego.

Rygorystyczne zalecenia dotyczące spożywanych produktów mogą przyczynić się do znacznych niedoborów składników odżywczych. Po stosowaniu diety Dukana u pacjentów może wystąpić hipokalcemia - czyli niedobór wapnia, którego wchłanianie jest znacznie utrudnione przez obecność białka. Niedobór witaminy C wpływa z kolei na niedostateczne wchłanianie żelaza do krwi. Z racji ograniczenia spożywania węglowodanów, organizm w pewnym momencie zacznie czerpać energię nie z glukozy, ale tłuszczu znajdującego się w tkankach. Taki stan nazywany jest ketozą. Przy długotrwałym stosowaniu diety Dukana można także zaobserwować szkodliwe działanie ketozy na kości - ułatwione jest uwalnianie z nich wapnia, co może przyczyniać się do rozwoju osteoporozy. W związku z dużą ilością spożywanego białka cierpieć będą także narządy, które biorą udział w jego metabolizmie, czyli wątroba i nerki. W czasie diety Dukana może dojść do znacznego obciążenia obu narządów.

Czy warto stosować dietę Dukana?

Dieta Dukana jest bardzo popularna wśród osób, które oczekują szybkich efektów, ponieważ rzeczywiście w krótkim czasie pozwala na utratę zbędnych kilogramów. Niestety, zdania na temat jej bezpieczeństwa dla zdrowia są mocno podzielone. Aby zminimalizować ryzyko wystąpienia szkodliwych objawów należy przed zastosowaniem diety poradzić się swojego lekarza rodzinnego lub dietetyka, którzy doradzą, czy dieta Dukana będzie dla nas odpowiednim sposobem walki z nadmiarowymi kilogramami.

Bibliografia

1. Dr n. med. L. Pachocka, "Dieta wysokobiałkowa – korzystna czy niebezpieczna?", Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej. Dostępne na: https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/dieta-wysokobialkowa-korzystna-czy-niebezpieczna/
2. Prof. dr hab. n. med. M. Olszanecka-Glinianowicz, "Dieta Dukana", Medycyna Praktyczna dla Pacjentów. Dostępne na: https://www.mp.pl/pacjent/dieta/diety/diety_alternatywne/66570,dieta-dukana
3. Dr hab. n. med. L. Ostrowska, "Dieta Dukana, dieta Atkinsa, dieta niskowęglowodanowa. Czy należy je jednoznacznie pacjentowi odradzać? Jakie są badania na ten temat?", Medycyna Praktyczna dla Pacjentów. Dostępne na: https://www.mp.pl/pacjent/dieta/lista/195707,dieta-dukana-dieta-atkinsa-dieta-niskoweglowodanowa
4. J. Reguła, "Charakterystyka i ocena wybranych diet alternatywnych", Forum Zaburzeń Metabolicznych 2013, tom 4, nr 3, 115–121. Dostępne na: https://journals.viamedica.pl/forum_zaburzen_metabolicznych/article/download/36146/26084

Autor