Witamina C lewoskrętna – czy coś takiego naprawdę istnieje?

Czym jest witamina C?

Kwas L-askorbinowy jest związkiem organicznym, niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Jak wiele innych witamin, również witamina C jest egzogenna, zatem musimy ją dostarczać sobie z pożywieniem. Obecna jest w owocach i warzywach, najwięcej w natce pietruszki, owocach kiwi, czarnej porzeczce, truskawkach, warzywach kapustnych i cytrusach. Jest bardzo wrażliwa na działanie czynników zewnętrznych, takich jak wysoka temperatura czy ekspozycja na światło. Łatwo rozpuszcza się w wodzie, a jej nadmiar jest szybko usuwany z organizmu.

Właściwości kwasu askorbinowego

Witamina C jest prawdopodobnie najlepiej przebadanym związkiem chemicznym. Co wiemy na jej temat? Jest antyoksydantem, zatem posiada zdolność neutralizacji wolnych rodników. Bierze udział w aktywacji wielu enzymów, a także ułatwia wchłanianie żelaza z pokarmów. Jest niezbędna do syntezy kolagenu i tym samym utrzymania prawidłowego stanu tkanki łącznej. Dzięki niej rany i inne uszkodzenia skóry goją się szybciej. Partycypuje także w syntezie hormonów kory nadnerczy oraz w procesach utleniania i redukcji, które przebiegają wewnątrz komórek. 

Zalecana dzienna dawka witaminy C

• Dzieci do 1. roku życia - 20 mg
• Dzieci do 3. roku życia - 40 mg
• Dzieci do 12. roku życia - 50 mg
• Chłopcy do 18. roku życia - 75 mg
• Dziewczęta do 18. roku życia - 65 mg
• Mężczyźni - 90 mg
• Kobiety - 75 mg
• Kobiety w ciąży - 85 mg
• Kobiety karmiące piersią - 120 mg

Podane normy są zgodne z aktualnymi zaleceniami Instytutu Żywności i Żywienia¹.

Witamina C lewoskrętna – hit czy kit?

Termin "witamina C lewoskrętna" na rynku pojawił się stosunkowo niedawno. Skąd się wziął? Na to pytanie nie znamy odpowiedzi. Z dużym prawdopodobieństwem można jednak założyć, że chodzi o oznaczenie "L", które pochodzi od łacińskiego słowa laevus oznaczającego lewy. Dotyczy ono jednak konfiguracji atomów, a nie skręcalności optycznej.

Kwas L-askorbinowy tak naprawdę jest prawoskrętny, skręca bowiem płaszczyznę światła spolaryzowanego w prawo, co w chemii oznaczane jest znakiem „+”. Litera „L” oznacza, że grupa hydroksylowa kwasu askorbinowego znajduje się po lewej stronie. Istnieje wprawdzie kwas D-askorbinowy, który jest lewoskrętny (tj. skręca płaszczyznę światła spolaryzowanego w lewo), jednak nie posiada on właściwości witaminy C, przez co jest bezwartościowy dla naszego organizmu. Nie jest zresztą dostępny w aptekach.

Zatem każda witamina C, niezależnie od nadanej jej nazwy marketingowej (lewoskrętna, prawdziwa, naturalna), jest prawoskrętna! Warto mieć to na uwadze, zwłaszcza w trakcie dokonywania zakupów. Producenci tak zwanej „lewoskrętnej witaminy C” często sztucznie zawyżają jej cenę, jednak jest to tylko nieuczciwy chwyt marketingowy.

Czy warto suplementować witaminę C?

Jeżeli zależy nam na dostarczeniu od organizmu witaminy C, najlepszym rozwiązaniem będzie uzupełnić dietę o produkty, które ją zawierają. Kwas L-askorbinowy zawarty w owocach i warzywach charakteryzuje się lepszą przyswajalnością niż ten pochodzący z suplementów. Jeśli jednak nie mamy czasu lub możliwości kontrolowania swojego jadłospisu, możemy sięgnąć po suplementy zawierające witaminę C w różnych dawkach (Ceviforte C, Cebion, Gold-Vit C). Dostępne są również preparaty łączące kwas L-askorbinowy z rutyną, która wzmacnia działanie antyoksydacyjne (Arutin, Rutinoscorbin, Neorutin, Cerutin). Skład tych produktów można sprawdzić w serwisie KtoMaLek.pl, dzięki któremu z łatwością zarezerwujemy je w pobliskiej aptece.

_{1. Instytut Żywności i Żywienia, "Normy żywienia dla populacji Polski", https://ncez.pl/upload/normy-net-1.pdf}

Autor