TRAb (Przeciwciała przeciwko receptorowi hormonu tyreotropowego) - normy. Co oznacza podwyższony poziom TRAb?

Co to są przeciwciała TRAb?

Przeciwciała TRAb to przeciwciała przeciw receptorom hormonu tyreotropowego (TSH). Receptory TSH znajdują się w błonie komórek pęcherzykowych tarczycy. Reagują one na TSH i pobudzają tarczycę do produkcji hormonów: trijodotyroniny (T3) i tyroksyny (T4). W chorobach tarczycy powstają przeciwciała przeciwko receptorowi TSH - TRAb, łączą się z tym receptorem i modulują wydzielanie hormonów.

Jak dzielimy przeciwciała TRAb?

Wyróżnia się następujące rodzaje przeciwciał TRAb:

• przeciwciała stymulujące - wiążą się z receptorem i naśladują działanie TSH, co prowadzi do rozwinięcia nadczynności tarczycy
• przeciwciała, które zakłócają wiązanie TSH z jego receptorem, przez co TSH nie stymuluje odpowiednio gruczołu - mogą się pojawić w przebiegu choroby Hashimoto
• blokujące - hamują tarczycę i prowadzą do jej niedoczynności

Przeciwciała TRAb są przeciwciałami IgG i mogą przenikać przez łożysko z organizmu matki do płodu, stąd bardzo ważne jest ich oznaczenie w czasie ciąży.

Kiedy wykonujemy badanie przeciwciał TRAb?

Oznaczenie przeciwciał TRAb wykonuje się w następujących przypadkach:

• jeśli podejrzewamy autoimmunologiczną chorobę tarczycy, zwłaszcza chorobę Gravesa-Basedowa;
• mogą one pojawić się też w chorobie Hashimoto, kiedy zablokowanie receptora TSH wywołuje niedoczynność tarczycy;
• badanie pozwala też odróżnić chorobę Gravesa-Basedowa od jatrogennej nadczynności tarczycy, powstałej w wyniku stosowania leków;
• oznaczenie przeciwciał TRAb pozwala na różnicowanie różnych chorób tarczycy, jak wole guzkowe nadczynne, poporodowe zapalenie tarczycy czy podostre zapalenie tarczycy;
• badanie jest przydatne w diagnostyce przyczyn orbitopatii - wytrzeszczu gałek ocznych, kiedy obecne są zmiany w obrębie oczu, bez towarzyszącej choroby tarczycy;
• oznaczenie pozwala także ocenić ryzyko nawrotu choroby Gravesa-Basedowa;
• badanie pomaga określić ryzyko nadczynności tarczycy u noworodka, którego matka przebyła lub w ciąży chorowała na chorobę Gravesa-Basedowa.

Jak oznacza się przeciwciała przeciwko receptorowi hormonu tyreotropowego TRAb? 

Poziom tych przeciwciał oznacza się we krwi. Badanie można wykonać o dowolnej porze dnia, niezależnie od spożytego posiłku.

Jakie są normy przeciwciał przeciwko receptorowi hormonu tyreotropowego - TRAb?

U osoby zdrowej wynik powinien wynosić <1 IU/l. Badanie to pozwala oznaczyć poziom przeciwciał, jednak nie określa, czy są to przeciwciała stymulujące czy blokujące. Należy jednak pamiętać, że wartości referencyjne mogą być różne dla każdego laboratorium, w zależności od metody oznaczania i należy je indywidualnie interpretować. Zakres wartości referencyjnych podany jest zazwyczaj obok wyniku pomiaru pacjenta, dzięki czemu można łatwo określić, czy wynik mieści się w akceptowalnych granicach.

Co oznacza podwyższony poziom przeciwciał TRAb?

Obecność przeciwciał TRAb zawsze obrazuje aktywny proces chorobowy. Najczęściej wykrywane są w przebiegu choroby Gravesa-Basedowa. Tę chorobę leczy się głównie lekami tyreostatycznymi (hamującymi syntezę i wydzielanie tyroksyny) dostępnymi tylko z przepisu lekarza. Wspomagająco podaje się m.in. propranolol (lek blokujący receptory beta) lub metoprolol, który zmniejszy objawy nadczynności tarczycy. Jeśli leczenie zostało zakończone, a poziom przeciwciał dalej wzrasta, może to świadczyć o nawrocie choroby. W celu zdiagnozowania choroby Gravesa-Basedowa, poza oznaczeniem poziomu przeciwciał TRAb, wykonuje się również USG tarczycy, oznacza poziom hormonów (TSH, T3 i T4) oraz obserwuje objawy występujące u pacjenta.

W przypadku choroby Gravesa i Basedowa obserwuje się:

• nerwowość;
• nawracające biegunki;
• spadek masy ciała;
• nadmierną potliwość;
• kłopoty ze snem;
• duszności;
• przyspieszoną akcję serca;
• drżenia;
• zaburzenia miesiączkowania;
• objawy oczne - wytrzeszcz gałek ocznych.

Przeciwciała TRAb a ciąża

Oznaczenie poziomu przeciwciał TRAb ma duże znaczenie w czasie ciąży, szczególnie u ciężarnych chorujących na choroby autoimmunologiczne tarczycy. Wzrastający poziom przeciwciał TRAb może oznaczać zaburzenia funkcjonowania tarczycy noworodka, co wymaga dodatkowej diagnostyki po porodzie (we krwi pępowinowej) oraz w ciągu pierwszych dni życia noworodka.

Autor