Przysadka mózgowa – hormony, niedoczynność, nadczynność, wpływ na tarczycę

Przysadka mózgowa – hormony

Płat przedni – gruczołowy

Odpowiedzialny jest za wytwarzanie i gromadzenie hormonów tropowych. Działają one pobudzająco na wydzielanie hormonów w gruczołach dokrewnych t.j. w tarczycy czy korze nadnerczy. Do hormonów wytwarzanych przez przedni płat przysadki mózgowej należą:

• tyreotropina (TSH) – pobudza wydzielanie hormonów przez tarczycę;
• adrenokortykotropina (ACTH) – pobudza wydzielanie glikokortykoidów przez korę nadnerczy;
• folikulotropina (FSH) – odpowiada za wzrost pęcherzyków jajnikowych u kobiet, a u mężczyzn reguluję spermatogenezę;
• lutropina (LH) – u mężczyzn pobudza produkcję testosteronu, a u kobiet progesteronu;
• laktotropina (PRL) – reguluje wydzielanie mleka u kobiet;
• somatotropina (STH) – pobudza wzrost całego organizmu.

Płat pośredni

Odpowiedzialny jest za produkcję hormonów peptydowych, do których należą:

• melanotropina (MSH) – powoduje ciemnienie barwnika w skórze (melaniny);
• endorfiny – wykazuje działanie przeciwbólowe – uwalniana jest w reakcjach stresowych.

Płat tylny

Odpowiedzialny jest za wydzielanie:

• wazopresyny – powoduje zagęszczenie moczu;
• oksytocyny – poprzez skurcz mięśni gładkich wspomaga akcję porodową u kobiet.

Przysadka mózgowa a tarczyca

Tarczyca to gruczoł dokrewny zlokalizowany w środkowej części szyi. Praca gruczołu tarczowego kontrolowana jest przez podwzgórze oraz przysadkę. Składa się z dwóch płatów: prawego i lewego. Gruczoł tarczowy wytwarza oraz kumuluje hormony: tyroksynę (T4) oraz trójjodotyroninę (T3). Do prawidłowej pracy tarczycy niezbędny jest jod. W aptece dostępny jest między innymi w takich produktach jak: Jodadrop – bioaktywne źródło jodu koncentrat, Max Jod, Jodofix Herbatka z morszczynem. Dostępność tych oraz wielu innych preparatów w aptekach w Twojej okolicy możesz sprawdzić bez wychodzenia z domu za pomocą portalu KtoMaLek.pl.

Tarczyca odpowiedzialna jest za:

• wspomaganie pracy układu nerwowego,
• prawidłowy metabolizm,
• kontrolowanie poziomu cholesterolu we krwi,
• zwiększenie wydzielania somatotropiny.

Bodźcem do uwalniania hormonów przez tarczycę jest obniżona temperatura. Ośrodek termoregulacji ciała znajdujący się w podwórzu uwalnia hormon tyreoliberynę (TRH), a ta wraz z krwią dociera do przysadki mózgowej gdzie uwalniany jest hormon tyreotropowy (TSH). Hormon przysadki mózgowej pobudza tarczycę do produkcji oraz wydzielania tyroksyny oraz trójjodotyroniny, przez co procesy oddechowe aktywują się. Dzięki temu wydzielane jest ciepło – proces ten trwa do momentu ustabilizowania się temperatury ciała. Prawidłowe stężenia T3 i T4 powoduje zahamowanie syntezy i transportu TRH.

Niedoczynność przysadki mózgowej

Z niedoczynnością przysadki mamy do czynienia w momencie zbyt małej produkcji chociaż jednego hormonu, lub całkowitym jego brakiem. W momencie wystąpienia niedoczynności przysadki mózgowej mogą wystąpić następujące problemy:

• wtórna niedoczynność tarczycy oraz nadnerczy,
• zaburzenia miesiączkowania u kobiet oraz problemy z laktacją,
• u mężczyzn zaburzenia erekcji i niepłodność,
• u dzieci zaburzenia wzrostu,
• ogólne osłabienie organizmu,
• hypercholesterolemia,
• wielomocz,
• hipoglikemia – obniżenie poziomu cukru we krwi.

W razie podejrzenia niedoczynności przysadki mózgowej należy niezwłocznie udać się do lekarza w celu dalszej diagnostyki i wprowadzenia odpowiedniego leczenia.

Nadczynność przysadki mózgowej

O nadczynności przysadki mózgowej mówimy w momencie nadmiernego wydzielania przez nią hormonów. Do nadczynności dochodzi najczęściej w przypadku gruczolaka, rozrostu przysadki oraz zaburzenia funkcji podwzgórza. Objawami nadczynności przysadki są:

• zaburzenia miesiączkowania oraz mlekotok u kobiet,
• nadczynność tarczycy,
• akromegalia,
• gigantyzm,
• choroba Cushinga.

Aby zdiagnozować chorobę należy udać się do lekarza specjalisty – endokrynologa. Ten skieruje nas na badania, dzięki którym będzie można określić przyczynę choroby i dobrać odpowiednią farmakoterapię.

Przysadka mózgowa mimo swoich niewielkich rozmiarów jest niezwykle istotna w utrzymaniu homeostazy w organizmie człowieka. Syntetyzuje oraz wydziela szereg hormonów, gdzie zaburzenie chociaż jednego z nich powoduje negatywne skutki w organizmie. Pamiętaj! Dzięki profilaktycznym badaniom możemy skutecznie monitorować stan swojego zdrowia, a w razie potrzeby szybko reagować odpowiednim leczeniem. Nie lekceważ problemów zdrowotnych!

Autor