Mydlnica lekarska – właściwości i zastosowanie
Mydlnica lekarska to roślina powszechnie występująca w Europie, Azji i Afryce Północnej. Swoją nazwę zawdzięcza obecności w korzeniu związków powierzchniowo-czynnych, saponin, których nazwa wywodzi się od łacińskiego słowa sapo, czyli mydło. Dawniej stosowana była jako odtrutka po ukąszeniach przez węże, a także jako środek piorący. Jakie właściwości ma ta roślina i w jakim celu jest stosowana obecnie?
W jaki sposób wykorzystuje się mydlnicę lekarską?
Surowcem pozyskiwanym z mydlnicy lekarskiej (łac. Saponaria officinalis) są jej podziemne części – korzenie, inaczej zwane mydlnikami. Korzeń mydlnicy zbierany jest późną jesienią lub wczesną wiosną ze stanu naturalnego lub upraw, a następnie suszony w temperaturze około 40-50°C.
Jakie związki czynne zawiera korzeń mydlnicy?
Korzeń mydlnicy lekarskiej jest bogaty w związki zwane saponinami, należącymi do związków powierzchniowo-czynnych, wykazujących zdolność do pienienia. Oprócz saponin zawiera również fitosterole, sole mineralne i węglowodany.
Jakie właściwości i zastosowanie ma korzeń mydlnicy?
Korzeń mydlnicy lekarskiej ma działanie wykrztuśne, ze względu na obecność saponin. Odwary lub preparaty z tym surowcem są stosowane wewnętrznie w nieżytach górnych dróg oddechowych, zapaleniu gardła i krtani, infekcjach dróg oddechowych czy kaszlu. Saponiny obecne w surowcu powodują zwiększone wydzielanie wodnistego śluzu, co ułatwia odkrztuszanie zalegającej wydzieliny.
Odwary z korzenia mydlnicy stosowane są również w medycynie ludowej jako środki żółciopędne i pobudzające trawienie, a także w schorzeniach takich jak skaza moczanowa, gościec, trądzik, egzema, opryszczka czy kamica moczowa.
Poza zastosowaniem leczniczym korzeń mydlnicy jest również wykorzystywany w przemyśle jako środek pianotwórczy do produkcji detergentów, środków piorących czy gaśnic. Surowiec jest też składnikiem używanym do przyprawiania chałwy.
Czy stosowanie korzenia mydlnicy jest bezpieczne?
Mimo iż powszechnie uważa się, że środki ziołowe są bezpieczne w stosowaniu, nie jest to prawdą. Każda substancja czy preparat, stosowany niezgodnie z przeznaczeniem i/lub błędnie dawkowany, może powodować poważne działania niepożądane. Tak samo jest ze środkami zawierającymi korzeń mydlnicy lekarskiej. Nieodpowiednio stosowana może powodować nudności, wymioty i biegunkę.
Mydlnicy nie zaleca się kobietom w ciąży i karmiącym piersią.
Zastosowanie korzenia mydlnicy lekarskiej w kosmetyce
Ze względu na związki zawarte w tym surowcu, korzeń mydlnicy wykorzystywany jest w produkcji preparatów do pielęgnacji włosów, wrażliwej skóry, a także produktów do higieny jamy ustnej czy higieny intymnej. Można się na niego natknąć w składach szamponów do włosów, pastach do zębów czy żeli pod prysznic.
Jest stosowany również jako łagodny środek do mycia przy w łojotokowym zapaleniu skóry, trądziku czy egzemach.
Szampon z mydlnicy lekarskiej
Mydlnica lekarska jest składnikiem wielu szamponów do włosów, zazwyczaj w połączeniu z innymi ziołami. Takie preparaty świetnie sprawdzą się u osób z łojotokowym zapaleniem skóry, łupieżem czy z problemem wypadania włosów (Szampon z mydlnicą do wł. tłustych, FARMONA SAPONICS Szampon mydlnica lek. pokrzywa.) Dzięki obecności saponin szampony z mydlnicy lekarskiej w połączeniu z wodą dobrze się pienią i delikatnie oczyszczają skórę głowy.
Taki szampon bardzo łatwo przygotujesz samodzielnie w domu, wystarczy zaopatrzyć się w suszony korzeń mydlnicy lekarskiej w aptece lub sklepie zielarskim. Korzeń należy zalać wrzątkiem i odstawić do ostygnięcia, przecedzić i mamy gotowy szampon. Możesz go również wzbogacić innymi ziołami, na przykład pokrzywą lub korzeniem łopianu, co nada mu dodatkowych właściwości. Taki szampon stosujemy na mokre włosy, delikatnie wmasowujemy i spłukujemy wodą. Jest to świetna alternatywa dla osób lubiących naturalne produkty.
Inne preparaty zawierające korzeń mydlnicy lekarskiej
Wśród innych preparatów zawierających korzeń mydlnicy lekarskiej znajdziemy m. in. żele do mycia twarzy. Tego typu produkty polecane są szczególnie osobom z cerą tłustą, trądzikową i wrażliwą. Poza tym surowiec ten może stanowić składnik żeli pod prysznic i płynów do kąpieli, płynów do higieny intymnej oraz mydeł do rąk.
Dostępność wybranych preparatów w najbliższej aptece, bez wychodzenia z domu, sprawdzisz na portalu KtoMaLek.pl.
Autor
Redakcja KtoMaLek.pl - Zespół redakcyjny KtoMaLek.pl tworzą doświadczeni farmaceuci, którzy specjalizują się w różnych obszarach tematyki zdrowotnej. Doświadczenie zdobyte w zawodzie oraz wiedza uzyskana podczas studiów farmaceutycznych, pozwalają na tworzenie merytorycznych treści zgodnych z EBM (and. Evidence-based Medicine), opartych na rzetelnych źródłach — aktualnych badaniach naukowych, branżowych podręcznikach i książkach. Za praktyką podążają również pasja i niesłabnąca chęć do poszerzania wiedzy oraz dzielenia się nią z pacjentami. Dzięki temu użytkownicy otrzymują dostęp do ciekawych i angażujących materiałów edukacyjnych.