Cząber ogrodowy – właściwości lecznicze i zastosowanie

Cząber ogrodowy - skąd pochodzi?

Cząber ogrodowy (Satureja hortensis L.) jest rośliną jednoroczną z rodziny jasnotowatych. Inne jego nazwy to cząberek, dzięcielina, pieprzyk oraz fasolowe ziele. Wywodzi się z rejonów basenu Morza Śródziemnego, Indii Wschodnich i Azji Mniejszej. Można go także spotkać w Ameryce Północnej, w niższych partiach Kaukazu, Andów i Alp. Pęd główny tej rośliny jest silnie rozgałęziony, a pędy boczne są gęsto ulistnione. Wyrasta on do wysokości 40-60 cm. Cząber kwitnie w okresie od lipca do sierpnia, a kwiaty są barwy białej, różowej lub lekko liliowej. Częścią użytkową rośliny są ulistnione pędy z kwiatami w stanie świeżym lub suszonym. Ziele cząbru zebrane na początku kwitnienia zawiera najwięcej olejku eterycznego.

Cząber ogrodowy – właściwości

Cząber ogrodowy to roślina, która ma zastosowanie lecznicze. Roślina ta zawiera garbniki, żywice, flawonoidy, witaminę C i sole mineralne zwłaszcza cynku, potasu, magnezu, żelaza i sodu. Do najważniejszych właściwości cząbru zaliczamy działanie przeciwzapalne i antyseptyczne. Roślina ta przeciwdziała nadmiernej fermentacji jelitowej, działa lekko obstrukcyjnie i przeciwbiegunkowo. Dzięki zawartości w cząbrze naturalnych antyoksydantów, wspomaga walkę z wolnymi rodnikami. Olejek eteryczny znajdujący się w tej roślinie przyczynia się do obniżenia poziomu cholesterolu całkowitego. Zioło to pozytywnie wpływa na pracę wątroby oraz może być stosowane wspomagająco przy leczeniu cukrzycy. Metanolowy ekstrakt pozyskiwany z tej rośliny ma właściwości hamujące na adhezję aktywowanych płytek krwi, dzięki czemu cząber korzystnie wpływa na proces jej krzepnięcia. Uważa się, że roślina ta ma działanie ochronne w nawracającym aftowym zapaleniu jamy ustnej. Zawarte w nim organiczne związki chemiczne - terpeny mają regulujący wpływ na hormony oraz biorą udział w działaniu układu odpornościowego.

Cząber ogrodowy – najczęstsze zastosowania

Zastosowanie w kuchni 

Cząber odgrywa przede wszystkim rolę przyprawy kuchennej, stosowanej w różnych krajach, głównie we Włoszech i w Grecji. Może być stosowany w stanie świeżym jak również po wysuszeniu. Wyróżnia się dość ostrym aromatem oraz korzennym smakiem. Cząber stosuje się do wszelkich potraw przygotowywanych z nasion roślin strączkowych. Dodaje smaku zupom o mdłym zapachu, np. grochówce czy zupie ziemniaczanej. Przyprawa ta doskonale nadaje się do ryb, dziczyzny oraz tłustych mięs. Wchodzi w skład pieprzu ziołowego oraz ziół prowansalskich.

Zastosowanie lecznicze 

Zewnętrznie roślina ta stosowana jest do kąpieli w stanach zapalnych skóry. W przypadku ukąszenia owadów stosuje się napar z ziela, a swędzące miejsca można także natrzeć sokiem ze świeżych liści. Cząber znalazł zastosowanie także w kosmetyce jako dodatek do maseczek ściągających oraz do przemywania tłustej cery. Posiada działanie zwalniające napięcie mięśni gładkich dróg żółciowych, moczowych i mięśni przewodu pokarmowego głównie jelit. Dla poprawy trawienia można sporządzić napar zalewając 5 do 10 g ziela szklanką wrzątku. Przy takich dolegliwościach jak brak apetytu, w lekkich nieżytach przewodu pokarmowego, niedokwaśności czy nadmiernej fermentacji wskazane jest pić 2-3 razy dziennie po posiłkach naparów z mieszanki cząbru, dziurawca, lukrecji, kopru włoskiego, rumianku czy mięty. Zamiast naparu można stosować olejek cząbrowy w ilości 3-5 kropli z miodem pod koniec posiłku. Miody możesz również nabyć w aptece: miód akacjowy, miód gryczany, miód rzepakowy i wiele innych. Olejek ma także działanie przeciwrobacze. Roślina ta wzmacnia także układ nerwowy, jest doskonałym środkiem przeciwkaszlowym, tonizującym oraz wspomagającym leczenie kataru.

Dostępność tych oraz wielu innych preparatów w aptekach w Twojej okolicy możesz sprawdzić za pomocą portalu KtoMaLek.pl.

Cząber ogrodowy – przeciwwskazania

Cząber w postaci suplementów nie jest zalecany u kobiet w ciąży ponieważ roślina ta może upośledzać proces krzepnięcia krwi i prowadzić do krwawienia. Olejek z cząbru może także powodować problemy skórne. W celu wyeliminowania niepożądanych interakcji z lekami należy najpierw skonsultować stosowanie suplementów ziołowych z lekarzem prowadzącym.

Autor