Meningokoki - jak uchronić swoje dziecko przed groźną infekcją?
Zakażenie meningokokami nie zdarza się często, jednak może być bardzo groźne, szczególnie dla najmłodszych. Objawy inwazyjnej choroby meningokokowej z początku mogą być niecharakterystyczne, co opóźnia postawienie diagnozy. A w tym wypadku czas bywa na wagę złota. Czym są meningokoki i w jaki sposób możemy się przed nimi chronić?
Czym właściwie są meningokoki?
Meningokoki to chorobotwórcze bakterie z gatunku Neisseria meningitidis, wywołujące inwazyjną chorobę meningokokową, która najczęściej przebiega jako sepsa meningokokowa lub meningokokowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Choć choroba ta występuje niezwykle rzadko, jest wyjątkowo groźna – może doprowadzić do zgonu w ciągu kilku godzin. Zachorować może każdy, jednak najbardziej narażone są małe dzieci do 5. roku życia, a także młode osoby między 15. a 19. rokiem życia1.
W 2016 roku w Polsce większość zachorowań na IChM wywołały meningokoki grupy B (50%-70%) oraz C (27%). Szczególnie meningokoki serogrupy B są niebezpieczne dla małych dzieci - zachorowania dla tej grupy są nawet 20 raz częstsze niż w pozostałych grupach wiekowych. Tylko 1% zachorowań jest wywołanych przez meningokoki z serogrupy W135 oraz Y2. W Polsce rocznie odnotowuje się około 150-300 zachorowań na IChM.
Jak można się zarazić meningokokami?
Źródłem zakażenia meningokokami jest człowiek, zarówno chory, jak i bezobjawowy nosiciel. Bakterie kolonizują się w jamie gardłowo-nosowej i są przenoszone drogą kropelkową lub poprzez bezpośredni kontakt. Powodem częstych zachorowań wśród małych dzieci jest niedostatecznie wykształcony układ immunologiczny, przez co organizm malucha nie potrafi się bronić. W przypadku młodzieży na częstość zachorowań wpływa burzliwy okres dojrzewania, w trakcie którego odporność organizmu jest obniżona. Ryzyko wzrasta także przez częste kontakty z rówieśnikami.
Objawy zakażenia meningokokowego
- utratę apetytu;
- wzmożone pragnienie;
- wysoką gorączkę;
- drażliwość;
- nudności i wymioty;
- objawy infekcji górnych dróg oddechowych
- senność.
Postaci zakażeń meningokokowych
- meningokokowego zapalenia opon mózgowych – bakterie wywołują stan zapalny opon mózgowo-rdzeniowych;
- sepsy meningokokowej - inaczej posocznicy meningokokowej; dochodzi do niej, gdy bakterie przedostaną się do krwiobiegu i rozprzestrzenią się w całym organizmie.
Zakażenie meningokokowe – diagnoza i leczenie
Im szybciej zostanie postawiona diagnoza, tym większa są szanse na wyleczenie. Tymczasem rozpoznanie zakażenia meningokokowego nie jest proste. Ważne jest zatem, by bacznie obserwować wszystkie objawy i w razie najmniejszych wątpliwości skierować się do najbliższego oddziału ratunkowego.
Jeżeli objawy wskazują na zakażenie meningokokowe, chorego natychmiast poddaje się hospitalizacji oraz zleca się wykonanie niezbędnych procedur medycznych obejmujących m.in. podanie wysokich dawek antybiotyków. Zwykle stosuje się penicylinę lub antybiotyki z grupy cefalosporyn III generacji.
Jak się chronić przed meningokokami?
- przeciwko meningokokom grupy B (Bexsero);
- skoniugowane przeciwko meningokokom grupy A, C, W, Y (Menveo, Nimenrix);
- skoniugowane przeciwko meningokokom grupy C (Meningitec, NeisVac-C).
2. KOROUN. "Inwazyjna choroba meningokokowa (IChM) w Polsce w 2016 roku", http://www.koroun.edu.pl/pdf/ICHM2016.pdf, s. 7
