Migrena z aurą - jak rozpoznać jej objawy? Przyczyny i leczenie migrenowych bólów głowy

Migrena z aurą - co to takiego?

Migrena jest najczęściej występującym rodzajem samoistnego napadowego bólu głowy. Pierwszy napad pojawia się zwykle w młodym wieku, przed ukończeniem 40. roku życia. Ponadto migrenę zdecydowanie częściej stwierdza się u kobiet niż u mężczyzn. 

Podstawowym objawem migreny jest pulsujący ból głowy o dużym nasileniu i charakterystycznym przebiegu. Zwykle jest on jednostronny lub naprzemienny, zlokalizowany za gałką oczną, w czole i skroni. Ból migrenowy może trwać od kilku do nawet 72 godzin i bywa na tyle uciążliwy, że wyłącza chorego z codziennych czynności. Specyficzne dla migreny są także objawy towarzyszące, takie jak:

• wymioty, 
• nudności, 
• nadwrażliwość na światło, 
• nadwrażliwość na hałas. 

Jak rozpoznać migrenę?

Lekarz ustala rozpoznanie migreny na podstawie kryteriów klinicznych, opracowanych przez Komitet Klasyfikacji Bólów Głowy Międzynarodowego Towarzystwa Bólów Głowy. Diagnozę migreny powinien poprzedzić brak odchyleń w badaniu neurologicznym. 

Migrena bez aury

Jednym z rodzajów migreny jest migrena zwykła. Kryteria rozpoznania migreny bez aury, czyli migreny zwykłej to:

• wystąpienie co najmniej 5 napadów, 
• obecność objawów towarzyszących, 
• charakterystyka bólu, oparta o co najmniej 2 z niżej wymienionych cech:
  • jednostronny ból, 
  • pulsujący ból, 
  • wysiłek fizyczny nasilający ból,
  • średnie lub znaczne nasilenie bólu.

Migrena z aurą

W niektórych przypadkach pacjenci odczuwają objawy zwiastujące wystąpienie bólu migrenowego. Należą do nich osłabiony apetyt, utrudniona koncentracja czy obniżony nastrój. Neurologiczne objawy poprzedzające wystąpienie napadu migreny nazywa się aurą. Charakterystyczne dla migreny z aurą jest ustępowanie objawów neurologicznych i następujący po nich napad migrenowy. 

Objawy neurologiczne mogą obejmować zaburzenia wzrokowe, nazywamy migreną oczną. Występuje ona pod postacią mroczków, błysków, widm świetlnych, kłopotów z ostrością widzenia, zygzakowatych cieni lub ubytków w polu widzenia. Poza objawami migreny ocznej, może wystąpić także drętwienie połowicze lub afazja (czyli zaburzenie sprawności mowy).

Kryteria rozpoznania migreny z aurą różnią się od kryteriów rozpoznania migreny zwykłej. Aby zdiagnozować migrenę z aurą, niezbędne jest:

• wystąpienie co najmniej 2 napadów, 
• obecność co najmniej trzech z niżej wymienionych cech:
• przynajmniej jeden objaw charakterystyczny dla aury, 
• czas narastania aury nie dłuższy niż 4 min., 
• czas trwania aury nie dłuższy niż 60 min., 
• ból głowy następujący po aurze, w czasie nie dłuższym niż 60 min.

Leki na migrenę - co stosować przy napadzie migreny z aurą?

Leczenie migreny może przebiegać dwutorowo. Gdy napady migrenowe występują sporadycznie, prawidłowe postępowanie obejmuje stosowanie leków działających objawowo. Leczenie profilaktyczne, mające na celu ograniczenie i łagodzenie napadów migreny, można rozważyć przy częstych i silnych bólach głowy. Wskazaniami do profilaktycznego stosowania leków na migrenę jest:

• występowanie minimum 3 napadów w miesiącu; 
• wielodniowy i ciężki przebieg napadu;
• przedłużająca się aura;
• nieskuteczność leków działających objawowo.

W objawowym leczeniu migreny stosuje się niesteroidowe leki przeciwzapalne, pochodne ergotaminy oraz tryptany. Przy występowaniu napadów o lżejszym nasileniu skuteczne mogą okazać się niesteroidowe leki przeciwzapalne, m.in. kwas acetylosalicylowy (900–1000 mg), naproksen (550-1100 mg), diklofenak (50-100 mg), ibuprofen (1200 mg) i ketoprofen (100-200 mg). Wśród preparatów dostępnych tylko z przepisu lekarza znajdują się leki zawierające w składzie ergotaminę. Maksymalna dawka jednorazowa wynosi 2 mg, zaś miesięczna do 16 mg. Należy pamiętać, że zbyt częste stosowanie ergotaminy może prowadzić do efektu “z odbicia” i powodować przewlekłe bóle głowy.

W przypadku występowania bólów migrenowych o dużym nasileniu zastosowanie znajdują tryptany. To leki nowej generacji, które wykazują wysoką skuteczność w hamowaniu napadów migrenowych. Do tej grupy leków należą: sumatryptan, zolmitryptan, ryzatryptan oraz dostępny bez recepty - almotryptan.

Wybrane preparaty znajdziesz i zarezerwujesz w aptece przez portal KtoMaLek.pl.

Leczenie profilaktyczne w objawowe migreny

Nawet gdy lekarz podejmie decyzję o wdrożeniu leczenia profilaktycznego, chory powinien zostać zabezpieczony lekami o działaniu objawowym. Preparaty stosowane w profilaktyce migreny z aurą oraz migreny zwykłej są bowiem nieskuteczne w razie wystąpienia napadu, a leki przerywające napad migreny nie nadają się do stosowania profilaktycznego.  

Bibliografia:

1. Wójcik-Drączkowska, H., Bilińska, M., Nyka, W. (2007). Migrena - rozpoznanie i leczenie. Forum Medycyny Rodzinnej, 1(2), s. 109–114. 
2. Dorota Włoch-Kopeć (2016). Migrena. Medycyna Praktyczna. Dostępne na: https://www.mp.pl/pacjent/neurologia/choroby/150555,migrena. (Dostęp: 03.2023).

Autor