Jak wykorzystywana jest gliceryna? Zastosowania gliceryny w farmacji i kosmetyce

Redakcja KtoMaLek.pl 2022-09-16 13:56
Pipety w szklanych naczyniach z kroplami i mazami gliceryny.

Gliceryna jest związkiem chemicznym, który wykorzystuje się nie tylko w przemyśle farmaceutycznym, lecz również spożywczym czy do produkcji chemii gospodarczej. Czym właściwie jest gliceryna i jakie są jej zastosowania? Czy jest szkodliwa dla zdrowia?

Czym jest gliceryna?

Gliceryna (łac. glycerolum), inaczej glicerol jest bezbarwną, bezwonną, lekko słodką, oleistą cieczą zaliczaną do grupy polioli (alkoholi polihydroksylowych). Pozyskuje się ją w procesie zmydlania tłuszczów (roślinnych i zwierzęcych) lub poprzez utlenianie propylenu. Glicerol jest też produktem ubocznym procesu wytwarzania biodiesla (biopaliwa wytwarzanego z olejów roślinnych). Dobrze rozpuszcza się zarówno w wodzie, jak i alkoholach.

Dzięki swoim właściwościom gliceryna ma szerokie zastosowanie w przemyśle kosmetycznym i farmaceutycznym, a także spożywczym. Wykorzystuje się ją również do produkcji pasz dla zwierząt, a nawet wytwarzania materiałów wybuchowych. Uznana jest za substancję nietoksyczną.

Gdzie wykorzystuje się właściwości gliceryny?

Gliceryna w kosmetyce

Gliceryna jest substancją o silnych właściwościach higroskopijnych (zdolność do wchłaniania wilgoci) i hydrofilowych (podatność do łączenia się z wodą), dlatego chętnie wykorzystuje się ją w produkcji kosmetyków. Stosowana na skórę nawilża ją, przyspiesza regenerację, poprawia jej napięcie i elastyczność, a także chroni przed działaniem niekorzystnych czynników zewnętrznych. Znajdziemy ją w kremach do twarzy, balsamach do pielęgnacji ciała oraz kremach do rąk i stóp, a także wszelkich kosmetykach o działaniu przeciwstarzeniowym oraz kremach ochronnych. Dodaje się ją również do szamponów i odżywek do włosów, gdyż poprawia ich kondycję i zapobiega wysuszaniu przez inne składniki kosmetyku. 

Dodatek już kilku kropli gliceryny do stosowanej na włosy odżywki skutecznie je nawilży i sprawi ze będą się lepiej prezentowały. Podobnie można samodzielnie wykonać nawilżającą maskę, łącząc żółtko jaja, majonez i kilka kropli gliceryny.

Gliceryna jest też składnikiem mydeł i żeli do mycia, pomadek, a nawet past do zębów, gdyż zapobiega ich wysychaniu. 

Gliceryna w farmacji

W przemyśle farmaceutycznym gliceryna wykorzystywana jest na kilka sposobów. Jest obecna w preparatach leczniczych stosowanych do pielęgnacji skóry szczególnie wrażliwej i wymagającej nawilżenia np. w przebiegu atopowego zapalenia skóry, egzemy, łuszczycy. Dodaje się ją też do rozmaitych syropów, aby poprawić ich smak (np. syropy na kaszel) i zwiększyć ich lepkość. Gliceryna wykazuje również łagodne działanie przeczyszczające, dlatego stosuje się ją np. do produkcji czopków glicerynowych, które ułatwiają wypróżnianie przy zaparciach. Ponadto glicerol stosuje się też w kroplach do oczu o działaniu nawilżającym, jak również preparatów przeznaczonych dla pacjentów ze zdiagnozowaną jaskrą.

ZOBACZ TEŻ: Lanolina - czym jest i do czego się ją stosuje?

Gliceryna stosowana w domu

Właściwości gliceryny można wykorzystać przy produkcji domowych kosmetyków oraz środków do czyszczenia, dostaniemy ją w każdej aptece.

Glicerynę sprawdzi się jako składnik domowych kosmetyków - peelingów, maseczek, toników do przemywania skóry, maseczek do włosów i nawilżających mikstur. Należy jednak pamiętać o właściwym rozcieńczeniu, aby zachować jej nawilżające właściwości. Stężenie przekraczające 25% sprawi, że kosmetyk z gliceryną będzie działał silnie wysuszająco. Niewielkie ilości gliceryny można dodać do gotowych kosmetyków, aby zwiększyć ich działanie nawilżające.

Dzięki swoim właściwościom glicerynę można też wykorzystać podczas domowych porządków:

  • dodana do prania odegra rolę zmiękczacza do tkanin;
  • wtarta w powierzchnię szkieł okularów korekcyjnych lub lustra, zapobiegnie ich zaparowywaniu;
  • powierzchnie przetarte roztworem gliceryny nie będą tak łatwo przyciągać kurzu;
  • w połączeniu z wodą odświeża wygląd gumowych akcesoriów (np. kaloszy).

Gliceryna utrzymuje odpowiedni poziom wilgoci rozmaitych produktów i działa jak konserwant (zapobiega rozwojowi drobnoustrojów), dlatego stosowana jest przez producentów żywności. W składach produktów spożywczych spotkać ją można pod oznaczeniem E422.

Czy gliceryna może zaszkodzić?

Gliceryna uznawana jest za substancję bezpieczną dla ludzkiego organizmu, jednak wiele zależy od dawki. Przyjmowana doustnie w zbyt dużych ilościach może wywołać silny efekt przeczyszczający, a także doprowadzić do zaburzeń elektrolitowych, nudności i wymiotów, bólów głowy.


Wszystkie treści zamieszczone w Serwisie, w tym artykuły dotyczące tematyki medycznej, mają wyłącznie charakter informacyjny. Dokładamy starań, aby zawarte informacje były rzetelne, prawdziwe i kompletne, jednakże nie ponosimy odpowiedzialności za rezultaty działań podjętych w oparciu o nie, w szczególności informacje te w żadnym wypadku nie mogą zastąpić wizyty u lekarza.

Więcej artykułów