Hiperwitaminoza – czy można przedawkować witaminy?
Witaminy są to związki organiczne, których odpowiednia ilość jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jako związki egzogenne, muszą być dostarczane do organizmu – głównie w postaci pożywienia, a czasami, w przypadku niedoborów, jako suplementy lub leki. Obecnie popularne stało się suplementowanie witamin i minerałów, jest to jednak niepotrzebne, jeśli na co dzień spożywamy odpowiednią ilość witamin z pożywieniem. Nadmiar witamin nie pozostaje dla organizmu obojętny i grozi hiperwitaminozą. Czy taka sytuacja jest szkodliwa dla zdrowia?
Hiperwitaminoza – czym jest to schorzenie?
Hiperwitaminoza jest zespołem objawów związanym z nadmiarem witamin dostarczonych do organizmu. Choć ta sytuacja wydaje się właściwie niemożliwa, jest jak najbardziej realna. Najczęściej dotyczy to witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, a więc witaminy A, D, E i K, gdyż zazwyczaj nadmiar witamin rozpuszczalnych w wodzie, jest usuwany wraz z moczem. Hiperwitaminoza może dawać przeróżne objawy, również niepozorne, dlatego tak ważna jest kontrola poziomu witamin w organizmie poprzez badania.
Czy suplementacja witamin jest faktycznie potrzebna?
Witaminy i minerały są dostarczane do organizmu wraz z jedzeniem, dlatego tak ważne jest to, co spożywamy. W przypadku niektórych witamin zaleca się dodatkową suplementację, np. w okresach obniżonej odporności lub jesienią zaleca się suplementację witaminą D (Vitrum D3, Witamina D3 FORTE 5000IU SINGULARIS Superior). Po preparaty witaminowe należy sięgnąć także w przypadku ich niedoborów, np. witaminy E (E-Vitum Oleofarm, Witamina E). Należy jednak pamiętać, że suplementy, aby zadziałały muszą być stosowane długofalowo, natomiast preparaty w formie leku stosunkowo szybko mogą doprowadzić do zwiększenia stężenia danej witaminy w organizmie.
Dostępność poszukiwanych preparatów w najbliższej aptece sprawdzić za pomocą portalu KtoMaLek.pl.
Zanim rozpocznie się jakąkolwiek przygodę z suplementacją, warto wybrać się na badania i sprawdzić, czy faktycznie występują jakieś niedobory, a jeśli występują, czy jest możliwość wyregulowania ich np. poprzez modyfikację swojej diety i sposobu odżywiania.
Możliwe skutki przedawkowania witamin, czyli hiperwitaminozy
Kuracja witaminami może mieć ogromne znaczenie dla zdrowia, ale tylko wtedy, gdy jest faktycznie wskazane (np. przy niedoborach). W przeciwnym wypadku może doprowadzić do skutków ubocznych związanych z ich nadmiarem.
Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach
- Witamina A, to potoczna nazwa dla grupy retinoidów. Jej optymalny poziom w organizmie człowieka odpowiada m.in. za prawidłowe funkcjonowanie narządu wzroku oraz za prawidłowy wzrost u dzieci. W przypadku przedawkowania tej witaminy, pacjent czuje się ociężały, słaby, dochodzi do zaburzenia pracy serca i układu nerwowego. Warto również pamiętać, że retinol nie jest wskazany u kobiet w ciąży, gdyż może uszkodzić płód.
- Witamina D – ze względu na małe spożycie pokarmów z witaminą D, głównym jej źródłem jest ekspozycja skóry na światło słoneczne. Niestety wiele osób cierpi na niedobory witaminy D. Taką sytuację zawsze należy potwierdzić badaniami krwi, szczególnie przed zastosowaniem suplementacji, gdyż przedawkowanie tej witaminy grozi hiperkalciurią i hiperkalcemią, splątaniem, wymiotami oraz osłabieniem mięśni.
- Sytuacja nadmiaru witaminy E jest bardzo rzadka. Codzienne zapotrzebowanie na nią to około 10-30 mg. Jeśli jednak pacjent przyjmuje dodatkowe dawki witaminy E, może dojść do przedawkowania, którego objawem są bóle głowy, rozdrażnienie oraz zmęczenie.
Witamina K bierze udział m.in. w procesie krzepnięcia krwi oraz regulacji poziomu wapnia we krwi. Jej nadmiar powoduje niedokrwistość, wzmożoną potliwość i wywołuje uczucie gorąca.
Witaminy rozpuszczalne w wodzie
W tym przypadku przedawkowanie witamin jest trudniejsze, gdyż ich nadmiar jest wydalany razem z moczem. Jeśli jednak dojdzie do hiperwitaminozy, również można zauważyć charakterystyczne objawy związane ze zbyt wysokim poziomem poszczególnych witamin.
- Witaminy z grupy B – zbyt duże dostarczenie tych witamin może spowodować uszkodzenie nerwów, uczucie drętwienia i mrowienia kończyn, bóle brzucha, wymioty oraz wysypkę na skórze.
- Witamina C jest najmniej niebezpieczna z grupy witamin rozpuszczalnych w wodzie. Jednak w przypadku dłużej utrzymującego się wysokiego jej poziomu, zwiększa się ryzyko rozwoju kamicy nerkowej.
Jak leczyć hiperwitaminozę?
W przypadku zauważenia u siebie objawów nadmiaru lub po wykazaniu przedawkowania którejś z witamin za pomocą badań krwi, należy zgłosić się do lekarza, odstawić suplementację oraz obserwować swoje samopoczucie i objawy. W przypadku krótkotrwałego nadmiaru witamin nie powinno dojść do trwałych uszczerbków na zdrowiu.
Autor
Redakcja KtoMaLek.pl - Zespół redakcyjny KtoMaLek.pl tworzą doświadczeni farmaceuci, którzy specjalizują się w różnych obszarach tematyki zdrowotnej. Doświadczenie zdobyte w zawodzie oraz wiedza uzyskana podczas studiów farmaceutycznych, pozwalają na tworzenie merytorycznych treści zgodnych z EBM (and. Evidence-based Medicine), opartych na rzetelnych źródłach — aktualnych badaniach naukowych, branżowych podręcznikach i książkach. Za praktyką podążają również pasja i niesłabnąca chęć do poszerzania wiedzy oraz dzielenia się nią z pacjentami. Dzięki temu użytkownicy otrzymują dostęp do ciekawych i angażujących materiałów edukacyjnych.
