Wazektomia - skuteczność, wady i zalety, możliwe skutki uboczne

Wazektomia - co to jest?

Wazektomia to zabieg chirurgiczny u mężczyzn, który polega na podwiązaniu nasieniowodów, a dokładnie zamknięciu ich końców. Dzięki temu, podczas ejakulacji plemniki, które fizjologicznie transportowane są m.in. przez nasieniowody, nie przedostają się do spermy. Konsekwencją i pożądanym efektem wazektomii jest skuteczne zapobieganie ciąży.

Ważne! 

Wazektomia nie zapobiega chorobom przenoszonym drogą płciową, dlatego nie zwalnia z odpowiedzialności za zdrowie swoje i partnerów seksualnych. Konieczne może być również stosowanie prezerwatyw pomimo wykonanej wazektomii.

Wazektomia - czy jej skuteczność wynosi 100%?

Jedynym 100% sposobem zapobiegania ciąży jest brak współżycia. Natomiast współczesna medycyna oferuje różne formy antykoncepcji, której wskaźniki skuteczności są bardzo wysokie. Do takich metod należy wazektomia - jej skuteczność to mniej więcej 1 na 10 000 przypadków. Dla porównania prezerwatywa, przy założeniu, że jest prawidłowo użytkowana, zawodzi w 1% (czyli 1 na 100 przypadków użycia). Poprawność przeprowadzonego zabiegu wazektomii jest sprawdzana poprzez badanie próbki nasienia i ocenę, czy faktycznie brak jest w niej plemników. Dzięki temu wskaźnik niechcianych ciąż jest znacznie niższy niż w przypadku jakiejkolwiek innej formy antykoncepcji. Natomiast, jeśli okazałoby się, że w badanej próbce plemniki występują, konieczny może być ponowny zabieg na nasieniowodach.

Jakie są zalety wazektomii?

Jedną z podstawowych zalet wazektomii jest jej wysoka skuteczność w zapobieganiu ciąży. Dodatkowo:

• jest zabiegiem prostym i wykonywanym ambulatoryjnie;
• jest jednorazową procedurą zapewniającą trwałą antykoncepcję - co jest dużym plusem tej metody;
• pośrednio pozytywnie wpływa na zdrowie psychiczne partnerów, dzięki swobodzie w pożyciu seksualnym i odjęciu stresora w postaci możliwości zajścia w niechcianą ciążę;
• wazektomia nie wpływa na produkcję i uwalnianie testosteronu, więc nie wiąże się z wahaniami hormonów;
• wazektomia nie powoduje również długoterminowych skutków ubocznych - np. ryzyko zachorowania na raka czy choroby serca nie wzrasta po zabiegu.

Jakie są wady wazektomii?

Wazektomia jest zabiegiem chirurgicznym, więc zawsze wiązać się będzie z chwilowym dyskomfortem, dopóki rana po zabiegu się nie zagoi. Niestety, jak każda procedura medyczna, obarczona jest również możliwością pojawienia się powikłań. Niewątpliwą wadą jest również cena zabiegu i jego brak dostępności w koszyku świadczeń gwarantowanych.

Ile kosztuje wazektomia?

Wazektomia wykonywana jest jedynie w prywatnym sektorze ochrony zdrowia. W większości dużych miast są prywatne placówki medyczne, które w ofercie mają ten zabieg. Koszty wazektomii zaczynają się od 2 000 zł. Doliczyć trzeba konieczne konsultacje i badania przed zabiegiem, co generuje dodatkowy wzrost kosztów. To wszystko powoduje, że ta metoda antykoncepcji nie jest łatwo dostępna dla ogółu społeczeństwa.

Wazektomia - jakie są skutki uboczne?

Wazektomia jest bezpiecznym zabiegiem, ale nadal jest to interwencja chirurgiczna, która może wiązać się z wystąpieniem skutków ubocznych, m.in.:

• zapalenie i obrzęk moszny;
• ból jąder;
• krwawienie podczas ejakulacji;
• ziarniniak powstały w wyniku wycieku nasienia z przeciętego nasieniowodu;
• krwiak w mosznie.

Jednak gdy ból jest ciężki do zniesienia i nie ma poprawy po zażyciu leków przeciwbólowych, obrzęk moszny jest bardzo duży, a temperatura ciała wynosi ponad 37,7 stopni Celsjusza – należy skontaktować się z lekarzem, aby wdrożyć szybko odpowiednią interwencję medyczną.

Czy wazektomia jest odwracalna?

Wazektomia jest zabiegiem odwracalnym, ale koszt rewazektomi jest 10 krotnie wyższy niż koszt wazektomii, dlatego warto naprawdę dobrze przemyśleć swoje plany prokreacyjne przed wykonaniem wazektomi i omówić je ze swoją partnerką. Drugą z opcji posiadania potomstwa po wazektomi, jest przechowanie swojego nasienia sprzed zabiegu w banku nasienia i wykorzystanie go do inseminacji, gdy mężczyzna zapragnie mieć potomstwo. Po rewazektomi, gdy mężczyzna będzie starał się uzyskać ciążę u partnerki, warto wzbogacić codzienne menu w produkty wspierające męską płodność i rozważyć włączenie suplementu diety dla mężczyzn (PROXEED PLUS, SUPRAMEN, Fertistim). 

Dostępność wybranego preparatu w najbliższej aptece można sprawdzić bez wychodzenia z domu na portalu KtoMaLek.pl.

Bibliografia:

1. Schwingl P. J. GUESS, Harry A. (2000). Safety and effectiveness of vasectomy. Fertility and sterility, 73.5: 923-936.
2. Awsare N. S., et al. (2005). Complications of vasectomy. Annals of the Royal College of Surgeons of England, 87.6: 406.
3. Vasectomy. Cleveland Clinic. Dostępne na: https://my.clevelandclinic.org/health/treatments/4423-vasectomy (dostęp, czerwiec 2023).