Nadciśnienie wrotne – co to za schorzenie? Przyczyny, objawy, leczenie

Czym jest nadciśnienie wrotne?

Nadciśnienie wrotne to stan, w którym gradient ciśnień między ciśnieniem w żyle wrotnej, a ciśnieniem w prawym przedsionku jest większy niż 6 mmHg lub ciśnienie w żyle wrotnej przekracza 11 mmHg. Ze względu na etiologię wyróżnia się następujące rodzaje nadciśnienia wrotnego:

• nadciśnienie wrotne związane z marskością;
• nadciśnienie wrotne bez przebudowy marskiej (przedwątrobowe, wątrobowe, pozawątrobowe).

Nadciśnienie wrotne – objawy

Objawy nadciśnienia wrotnego w początkowym stadium choroby są trudne do wychwycenia. Nieleczone nadciśnienie wrotne może prowadzić do:

• krążenia obocznego - charakteryzuje się żylakami przełyku, żołądka, dwunastnicy, odbytu, przewodu żółciowego lub ściany jamy brzusznej;
• gastropatii wrotnej - czyli zastoju krwi w błonie śluzowej żołądka;
• żołądka arbuzowatego - charakterystyczne zmiany naczyniowe w śluzówce żołądka;
• splenomegalii - czyli powiększenia śledziony. 

Nadciśnienie wrotne – przyczyny

Najczęstszą przyczyną nadciśnienia wrotnego przedwątrobowego jest zakrzepica naczyń układu wrotnego oraz nowotworu uciskające lub naciekające żyłę wrotną. U osób młodych i dzieci częstą przyczyną jest wrodzone zwłóknienie okołowrotne i zakrzepica wrotna w przebiegu zakażenia żyły pępkowej. Czasami wyróżnia się także tzw. blok podwójny, tzn. przed- i wewnątrzwątrobowy. Przykładem jest marskość wątroby i zakrzepica żyły wrotnej. Inne przyczyny przedwątrobowego nadciśnienia wrotnego to:

• pozawątrobowa niedrożność żyły wrotnej;
• zakrzepica żyły śledzionowej;
• przetoka tętniczo-żylna naczyń trzewnych;
• znaczna splenomegalia;
• sarkoidoza;
• zatrucie arsenem, chlorkiem winylu lub siarczanem miedzi;
• guzkowaty przerost wątroby;
• niedrożność naczyń zatokowych.

Główną przyczyną nadciśnienia wrotnego jest marskość wątroby. Chorobę stwierdza się u pacjentów, u których na skutek postępującego uszkodzenia i zwłóknienia wątroby rozwijają się nieprawidłowe guzy regeneracyjne. Marskość wątroby bezpośrednio przyczynia się do nadciśnienia wrotnego, a następnie do przebudowy układu naczyniowego. Aby wspomóc pracę wątroby warto sięgnąć po takie preparaty jak: Esseliv, Hepatil czy Sylimarol detox. 

Dostępność tych oraz wielu innych preparatów w aptekach w Twojej okolicy możesz sprawdzić za pomocą portalu KtoMaLek.pl.

Nadciśnienie wrotne u dzieci

Nadciśnienie wrotne może wystąpić także u dzieci, ale ma inną przyczynę powstawania niż u osób dorosłych. U dzieci diagnozuje się najczęściej przedwątrobowe nadciśnienie wrotne spowodowane zakrzepicą żyły wrotnej lub śledzionowej, ewentualnie pozawątrobową niedrożnością żyły wrotnej lub przetoką tętniczo-żylną naczyń trzewnych. Zakrzepica żyły wrotnej u dzieci jest najczęściej wywołana wrodzona trombofilią lub stanem zapalnym. Ostra postać zakrzepicy żyły wrotnej objawia się bólem brzucha, wzdęciami, wodobrzuszem i gorączką.

Nadciśnienie wrotne – leczenie

Leczenie nadciśnienia wrotnego powinno dążyć do jak najszybszego wyeliminowania choroby, która doprowadziła do nadciśnienia. Leczenie objawowe polega przede wszystkim na farmakologicznym obniżeniu ciśnienia w żyle wrotnej do poziomu poniżej 12 mmHg. Często stosuje się leki takie jak glipresyna oraz oktreotyd. Leczenie przedwątrobowego nadciśnienia wrotnego metodami radiologii interwencyjnej znajduje zastosowanie w postaci wszczepienia stentów do zwężonych odcinków żyły, wytworzenia zespoleń wrotno-systemowych (TIPS) lub wykonania celowanej fibrynolizy. Metody te są stosunkowo mało obciążające dla pacjentów i pozwalają na szybkie wyeliminowanie przyczyn i następstw nadciśnienia wrotnego w postaci krwotoków z żylaków przełyku i żołądka. Przedwątrobowe nadciśnienie wrotne u dzieci spowodowane zakrzepicą żyły wrotnej leczy się przeciwzakrzepowymi środkami farmakologicznymi. Początkowo podaje się podskórnie heparyny drobnocząsteczkowe, a następnie doustne antykoagulanty. 

Bibliografia:

1. Bakoń L., i in. (2006). Leczenie nadciśnienia wrotnego przedwątrobowego metodami radiologii interwencyjnej-opis przypadków. Wideochirurgia i inne techniki małoinwazyjne, 1 (4), s. 163, 173. 
2. Gutkowski K, Hartleb M. (2010). Idiopatyczne nadciśnienie wrotne. Gastroenterologia Kliniczna, tom 2, nr 4, s. 136-137. 
3. Milkiewicz P. (2010). Zaawansowana marskość wątroby - prowadzenie pacjentów oczekujących na przeszczepienie wątroby. Gastroenterologia Kliniczna, tom 2, nr 3, s. 81-82.