Ciśnienie tętnicze − czym jest? Normy ciśnienia tętniczego

Czym jest ciśnienie tętnicze?

Ciśnienie tętnicze oznacza nacisk, jaki przepływająca krew wywiera na ściany tętnic. Jego wartości wahają się w zależności od cyklu pracy serca − gdy pompuje ono nowe porcje krwi, mówimy o ciśnieniu skurczowym, z kolei pomiędzy tymi epizodami, o ciśnieniu rozkurczowym. Wartość ciśnienia tętniczego podlega regulacji przez liczne mechanizmy związane m.in. z narażeniem na stres, podejmowaną aktywnością fizyczną czy porą dnia.

Poziom ciśnienia tętniczego wyrażany jest w milimetrach słupa rtęci (mm Hg). W zależności od wyniku pomiaru wyróżniamy:

• ciśnienie optymalne <120/80 mm Hg
• ciśnienie prawidłowe − 120-129/80-84 mm Hg
• ciśnienie wysokie prawidłowe − 130-139/85-89 mm Hg
• nadciśnienie 1 stopnia − 140-159/90-99 mm Hg
• nadciśnienie 2 stopnia − 160-179/100-109 mm Hg
• nadciśnienie 3 stopnia − >180/110 mm Hg

Docelowe wartości ciśnienia tętniczego różnią się w przypadku osób starszych i nie powinny przekraczać 150/70-80 mm Hg. Jeśli zajdzie konieczność włączenia farmakoterapii, należy zachować dużą ostrożność, gdyż może dojść do zjawiska hipotonii, czyli nadmiernego obniżenia ciśnienia. Zwiększa to ryzyko upadków, które są wyjątkowo niebezpieczne dla osób w podeszłym wieku.

Podstawą profilaktyki nadciśnienia tętniczego jest regularne wykonywanie pomiarów kontrolnych. Jest to szczególnie ważne u osób, u których wcześniej odnotowano nieprawidłowe wartości ciśnienia tętniczego krwi lub tych, którzy cierpią na inne schorzenia związane z układem sercowo-naczyniowym.

Podwyższone ciśnienie tętnicze

O nieprawidłowym, zbyt wysokim ciśnieniu tętniczym mówimy, gdy jego wartości przekraczają 140/90 mm Hg. W zależności od przyczyny, wyróżniamy nadciśnienie:

• pierwotne − w przypadku którego trudno jest ustalić przyczynę; wnioskuje się, że związane jest z czynnikami genetycznymi i środowiskowymi,
• wtórne − wynikające z innych chorób (np. nerek) lub stosowanych leków, w tym przypadku wyeliminowanie przyczyny umożliwia unormowanie ciśnienia tętniczego.

Nadciśnienie tętnicze jest podstępną chorobą, gdyż przez długi czas nie daje żadnych objawów. Po pewnym czasie pojawić mogą się bóle głowy, krwotoki z nosa, obniżenie tolerancji wysiłku lub uczucie kołatania serca.

Potwierdzeniem diagnozy zajmuje się lekarz kardiolog, który na podstawie wyników badań i ryzyka sercowo-naczyniowego, decyduje o dalszej strategii leczenia. Farmakoterapia nadciśnienia opiera się na pięciu głównych grupach leków:

• inhibitorach konwertazy angiotensyny,
• inhibitorach receptora angiotensynowego,
• antagonistach kanałów wapniowych,
• beta-blokerach,
• diuretykach tiazydowych i tiazydopodobnych.

Ponadto, warto zrezygnować z żywności wysoko przetworzonej na rzecz produktów pełnoziarnistych, owoców, warzyw, mięsa drobiowego oraz ryb. Ważnym zaleceniem jest ograniczenie ilości spożywanej soli do 5 gramów na dobę, gdyż jej nadmiar sprzyja rozwojowi choroby. U pacjentów z nadwagą lub otyłością, niezbędna jest redukcja masy ciała i dbałość o regularną aktywność fizyczną. Pamiętajmy, że rozwojowi wszelkich chorób układu krążenia sprzyja również palenie papierosów.

Obniżone ciśnienie tętnicze

Nadmierne obniżenie ciśnienia tętniczego dotyczy najczęściej osób o drobnej i szczupłej budowie ciała. W niektórych przypadkach za jego występowanie odpowiadają inne schorzenia, takie jak niedoczynność tarczycy lub kory nadnerczy. W pierwszej kolejności stosowane jest postępowanie niefarmakologiczne, polegające na piciu dużej ilości płynów, regularnej aktywności fizycznej oraz zwiększeniu spożycia soli. W poważniejszych sytuacjach, gdy objawy znacznie pogarszają jakość życia pacjenta, lekarz zadecydować może o włączeniu preparatów zawierających midodrynę, czyli substancję podwyższającą ciśnienie krwi.

Jak zadbać o prawidłowe ciśnienie tętnicze?

Zachowanie prawidłowego ciśnienia tętniczego krwi wymaga przestrzegania zdrowej diety i unikania przesolonych potraw. W nadciśnieniu wspomagająco zastosować można preparaty roślinne, zawierające wyciągi z głogu, ziela serdecznika, jemioły, kwiatostanu lipy.

Dzięki portalowi KtoMaLek.pl możesz łatwo sprawdzić ich dostępność i zarezerwować je w najbliższej aptece.

Autor