Inseminacja - wskazania, zalecenia. Na czym polega zabieg inseminacji?

Inseminacja - na czym polega?

Inseminacja domaciczna to metoda wspomaganego rozrodu. Polega na umieszczeniu próbki nasienia bezpośrednio w jamie macicy. Pozwala to ominąć barierę śluzu szyjkowego, który może utrudniać plemnikom dotarcie do komórki jajowej. Nasienie do zabiegu inseminacji jest wcześniej odpowiednio przygotowywane w laboratorium, aby użyte plemniki były wyselekcjonowane i spełniały kryteria prawidłowej budowy i ruchliwości.

Inseminacja - wskazania

Istnieje szereg schorzeń, przy których inseminacja może umożliwić zostanie rodzicami:

• umiarkowany czynnik męski, np. słaba ruchliwość plemników, obniżony odsetek morfologicznie prawidłowych plemników;
• brak śluzu w szyjce macicy;
• zdiagnozowana obecność przeciwciał przeciwplemnikowych w śluzie pochwowym i szyjkowym;
• endometrioza I lub II stopnia;
• niepłodność idiopatyczna;
• u par, które nie mogą odbyć stosunku płciowego, np. z powodu pochwicy lub zaburzeń ejakulacji.

Przeciwwskazania do inseminacji

U mężczyzn przeciwwskazaniem do inseminacji są bardzo słabe wyniki nasienia, np. jeśli w 1 ml jest mniej niż 1 mln plemników. Natomiast u kobiet, inseminacja nie będzie możliwa, gdy występuje:

• endometrioza III lub IV stopnia (metodą z wyboru jest in vitro);
• niedrożność dwóch jajowodów;
• brak jajowodów;
• stany zapalne narządu rodnego;
• brak owulacji pomimo stymulacji farmakologicznej;
• zmiany anatomiczne w obrębie macicy, które uniemożliwiają prawidłowe zagnieżdżenie się zarodka, np. polipy, mięśniaki, zrosty endometrium.

Zalecenia przed inseminacją

Zaleca się, aby przed inseminacją kobieta miała wykonane badanie drożności jajowodów, a mężczyzna badanie nasienia. Pacjentka powinna mieć wykluczone infekcje narządu rodnego, a oboje partnerów należy zbadać pod kątem chorób przenoszonych drogą płciową.

Przygotowanie do inseminacji zaczyna się wizytą pod koniec cyklu poprzedzającego. Ginekolog sprawdza stan narządów rodnych kobiety oraz wymagane do inseminacji badania. Wspólnie z pacjentką ustalany jest również schemat stymulacji owulacji. Kobieta powinna suplementować kwas foliowy (np. Pregna Start, Femibion 0, Prenatal Uno, Pueria Uno), najlepiej przynajmniej 3 miesiące przed planowaną inseminacją, ponieważ jest to składnik niezwykle istotny dla rozwoju płodu, gdy uda się uzyskać ciążę.

Dostępność wybranego preparatu możesz sprawdzić bez wychodzenia z domu na stronie KtoMaLek.pl.

Inseminacja - przebieg zabiegu krok po kroku

Inseminacja jest zabiegiem bezpiecznym i bezbolesnym dla kobiety (zwykle jest podobnie odczuwana jak standardowe badanie ginekologiczne). Jeżeli w przypadku danej pacjentki wskazana jest stymulacja cyklu, wspólnie z ginekologiem ustala się harmonogram przyjmowania leków, które mają na celu wywołać owulację. Skutkiem ich stosowania jest dojrzewanie więcej niż jednej komórki jajowej, co zwiększa szanse na ciążę.

Inseminacja - I faza cyklu

Kobieta zaczyna przyjmować leki stymulujące owulację od 3. - 5. dnia cyklu. Bardzo ważny jest w tym czasie monitoring cyklu (badanie USG dopochwowe), który pozwala ocenić wzrost pęcherzyków oraz przewidzieć czas owulacji. Jest to niezbędne w ustaleniu najlepszego momentu na wykonanie inseminacji. Pierwsza wizyta kontrolna odbywa się pomiędzy 10. a 12. dniem cyklu. Jeśli pęcherzyki jajnikowe są już wtedy odpowiedniej wielkości, a endometrium osiąga odpowiednią grubość, kobieta otrzymuje specjalny zastrzyk. Jego skutkiem jest pękanie pęcherzyków i już 32 -38 godzin później przeprowadzana jest inseminacja.

Inseminacja - zabieg

Inseminacja to krótki zabieg, który odbywa się w formie ambulatoryjnej. Pacjentka zgłasza się na umówioną godzinę, z wypełnionym pęcherzem moczowym. Partner w dniu, w którym ma odbyć się zabieg, oddaje ejakulat. Najpierw lekarz jeszcze raz przeprowadza badanie ginekologiczne, a następnie zakłada wziernik, przez który wprowadza specjalny, bardzo cienki i miękki cewnik. Umożliwia on wstrzyknięcie do macicy przygotowanej próbki nasienia. Trwa to kilka minut, po których pacjentka jeszcze chwilę pozostaje na fotelu ginekologicznym.

Inseminacja - II faza cyklu

Po inseminacji wskazane może być przyjmowanie leków, które wspomogą II fazę cyklu i zagnieżdżenie się zarodka, gdy dojdzie do zapłodnienia. Na koniec cyklu wykonuje się test ciążowy z krwi, czyli oznacza się stężenie hormonu beta hCG. Jeżeli wynik jest pozytywny, badanie powtarza się po 48 godzinach, aby sprawdzić czy ciąża się rozwija i jest przyrost hormonu beta hCG.

Czego nie wolno po inseminacji?

Nie ma konkretnych zaleceń na czas po inseminacji. Warto unikać stresu, wysypiać się, jeść zbilansowane posiłki i wprowadzić ulubioną aktywność fizyczną. Taki dobrostan fizyczny i psychiczny na pewno pozytywnie wpłynie na zagnieżdżenie się zarodka i rozwój potencjalnej ciąży.

Dlaczego inseminacja się nie udaje?

Na sukces inseminacji może wpłynąć wiele czynników. Jednym z kluczowych jest wiek kobiety. Kolejne to parametry nasienia, rodzaj niepłodności, czas trwania niepłodności, liczby dojrzałych pęcherzyków jajnikowych po stymulacji hormonalnej. Niestety, na niektóre z tych elementów nie ma się wpływu.

Inseminacja domowa

Na inseminację domową najczęściej decydują się kobiety, które są nastawiona na samodzielne macierzyństwo i korzystają z usług zagranicznych banków spermy. Instrukcja, jak wykonać inseminację domową jest zawsze dołączona do zestawu inseminacyjnego i kobieta może wykonać procedurę w domowym zaciszu.

Bibliografia:

1. Practice Committee of the American Society for Reproductive Medicine. Electronic address: asrm@asrm.org; Practice Committee of the American Society for Reproductive Medicine. Evidence-based treatments for couples with unexplained infertility: a guideline. Fertil Steril. 2020 Feb;113(2):305-322. doi: 10.1016/j.fertnstert.2019.10.014. PMID: 32106976.
2. Łukaszuk, K., Kozioł, K., Jakiel, G., Jakimiuk, A., Jędrzejczak, P., Kuczyński, W. & Wołczyński, S. (2018). Diagnostyka i leczenie niepłodności—rekomendacje Polskiego Towarzystwa Medycyny Rozrodu i Embriologii (PTMRiE) oraz Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników (PTGP). Ginekologia i Perinatologia Praktyczna, 3(3), 112-140.

Autor