Test owulacyjny - jak i kiedy go wykonać? Rodzaje testów owulacyjnych

Czym jest owulacja?

Owulacja jest momentem w cyklu miesiączkowym kobiety, w którym pęknięciu ulega pęcherzyk van Graafa. Następnie zostaje z niego uwolniony dojrzały oocyt, który daje początek nowej komórce jajowej. Owulacja trwa około 24 godzin i odbywa się na 14 dni przed planowaną miesiączką. Dzień przed owulacją dochodzi do 10-krotnego wzrostu stężenia hormonu luteinizującego (LH). Fakt ten został wykorzystany przy produkcji testów owulacyjnych. 

W jakim celu wykonuje się test owulacyjny?

Test owulacyjny jest wyrobem medycznym pozwalającym na określenie czasu wystąpienia owulacji. Owulacja to czas w cyklu menstruacyjnym, w którym zajście w ciążę jest najbardziej prawdopodobne, jednak stosunki seksualne odbywane do pięciu dni przed planowaną owulacją również mogą prowadzić do zapłodnienia. Wynika to z czasu przeżycia plemników w drogach rodnych kobiety, który wynosi właśnie do 5 dni.  

Jakie są sposoby na ocenę czasu owulacji?

Istnieje kilka parametrów, pozwalających określić przybliżony czas owulacji. Wśród nich wyróżnia się: 

• pomiar temperatury ciała,
• poziom hormonu luteinizującego (LH)
• konsystencję śluzu, 
• długość cyklu menstruacyjnego.

Temperatura ciała po wystąpieniu owulacji wzrasta o około 0,5°C przez powstające ciałko żółte wydzielające progesteron. Dzięki temu, po kilkumiesięcznej obserwacji temperatury ciała, można określić dzień spodziewanej owulacji. Aby metoda ta była miarodajna, pomiar temperatury należy wykonywać codziennie rano, najlepiej tuż po przebudzeniu, przezpochwowo lub mierząc temperaturę w jamie ustnej. Sposób ten jest obarczony dużym ryzykiem błędu, ponieważ na temperaturę ciała ma wpływ wiele czynników, związanych z ogólnym stanem zdrowia. 

Metoda obserwacji śluzu szyjkowego pozwala na określenie dni płodnych, które trwają około 5-7 dni i może sygnalizować zbliżającą się owulację, jednak nie jest parametrem, który  ją potwierdza. Najbardziej precyzyjnym sposobem określenia momentu wystąpienia owulacji jest badanie stężenia hormonu luteinizującego.

Rodzaje testów owulacyjnych

Na rynku jest dostępnych kilka rodzajów testów owulacyjnych. Każdy z nich bada stężenie hormonu luteinizującego w moczu i na tej podstawie określa przybliżony czas owulacji. Wyróżnia się:

• paskowe testy owulacyjne, 
• strumieniowe testy owulacyjne,
• cyfrowe testy owulacyjne, 
• monitory płodności. 

Paskowe i strumieniowe testy owulacyjne (Domowe Laboratorium LH test owulacyjny, Baby Boom paskowy test owulacyjny) to szybkie testy immunochromatograficzne, pozwalające wykryć pik stężenia hormonu LH w moczu. W opakowaniach, w zależności od producenta, znajduje się od 5 do nawet 30 pasków testowych, pozwalających ocenić stężenie LH. Większa ilość pasków jest szczególnie przydatna u kobiet, które dopiero zaczynają określać moment owulacji w swoich cyklach menstruacyjnych. 

Cyfrowe testy owulacyjne (Clearblue cyfrowy test owulacyjny) i monitory płodności to nowocześniejsze rozwiązania, pozwalające na badanie stężenia LH w moczu. W opakowaniu cyfrowych testów znajduje się kilka pasków testowych i jeden czytnik cyfrowy wielokrotnego użytku. Monitory płodności to uproszczone komputery, pozwalające na określenie fazy cyklu na podstawie codziennego pomiaru LH w moczu lub pomiaru temperatury ciała.

Wyroby medyczne znajdziesz i zarezerwujesz w wybranej aptece za pomocą portalu KtoMaLek.pl.

Jak wykonać test owulacyjny z moczu?

Testy owulacyjne należy przeprowadzać codziennie o tej samej porze. Najlepszą porą do oceny stężenia LH w moczu jest czas między 10 a 20, ponieważ wcześnie rano LH jest syntetyzowane w organizmie. Należy zmniejszyć spożywanie płynów na około 2 godziny przed przeprowadzeniem testu, ze względu na ryzyko rozcieńczenia moczu i otrzymanie fałszywie ujemnego wyniku. W zależności, czy mamy do czynienia z testem paskowym, strumieniowym, czy cyfrowym, badanie należy przeprowadzić trzymając test w strumieniu moczu lub trzymać go od kilku do kilkunastu sekund w pojemniczku z moczem. Wynik otrzymujemy po kilku minutach. 

Interpretacja wyniku polega na ocenie zabarwienia paska testowego i porównania go z paskiem kontrolnym. Kiedy oba prążki są w tym samym intensywnym kolorze lub gdy prążek testowy jest ciemniejszy od prążka kontrolnego, wynik testu uznaje się za pozytywny. Oznacza to, że owulacja nastąpi od 24 do 36 godzin. Gdy prążek testowy jest jaśniejszy lub niewidoczny, test określa się jako ujemny. Warto wtedy przeprowadzić kolejne badanie następnego dnia o tej samej porze. Wynik uznaje się za nieważny, gdy pasek kontrolny nie wybarwił się wcale. 

W przypadku testów owulacyjnych cyfrowych, badanie wygląda analogicznie, jednak wynik otrzymujemy w postaci uśmiechniętego emotikonu (wynik pozytywny), gdy w moczu wykryto podwyższone stężenie hormonu luteinizującego, lub pustego kółka (wynik negatywny), co oznacza brak zbliżającej się owulacji.  

Bibliografia: 

1. 1.Olczyk M., Bułaś L., Konieczny A. (2010). Diagnostyczne testy medyczne w praktyce farmaceutycznej, Farm Pol, T.66, nr 5.
2. 2. Cyfrowy test owulacyjny (2020). Dostępne na: https://pl.clearblue.com/testy-owulacyjne/cyfrowy-test-owulacyjny. (Dostęp 24.11.2022)

Autor