Hematokryt (HTC) - co oznacza jego podwyższone lub niskie stężenie hematokrytu? Wskazania do badania i normy

Redakcja KtoMaLek.pl 2023-09-01 09:30
Diagnosta wyciąga próbkę krwi pacjenta, przeznaczoną do zbadania stężenia hematokrytu (HTC).

Hematokryt to podstawowy wskaźnik, który pozwala określić, jaki procent całej objętości krwi stanowią krwinki czerwone. Co oznacza podwyższone lub zbyt niskie stężenie hematokrytu we krwi? Jakie są normy oraz wskazania do badania hematokrytu? Czy w ciąży możemy zaobserwować niższe poziomy hematokrytu?

Czym jest hematokryt?

Hematokryt (HTC) oznacza procentową objętość krwinek czerwonych (RBC) w całkowitej objętości krwi. Jest powszechnie mierzony podczas wykonywania badania pełnej morfologii krwi. Wartość hematokrytu jest wyrażona w procentach i przedstawia proporcję objętości pełnej krwi zajmowaną przez krwinki czerwone. Wartości hematokrytu mogą dostarczać informacji o kondycji układu krwiotwórczego oraz o ewentualnych zaburzeniach takich jak niedokrwistość, nadkrwistość lub odwodnienie. 

Podwyższone lub niskie stężenie hematokrytu

Poziomy hematokrytu mogą być różne w zależności od warunków lub choroby. Podwyższony hematokryt może wskazywać na stany takie jak odwodnienie, czerwienica prawdziwa (zaburzenie szpiku kostnego), chorób płuc, które powodują niski poziom tlenu we krwi. Wysokie poziomy hemoglobiny oraz hematokrytu mogą wskazywać na odwodnienie organizmu, ponieważ wpływa ono na zagęszczenie krwi. Podwyższony hematokryt może prowadzić do poważnych komplikacji, takich jak:

  • zwiększenie ryzyka zakrzepów krwi;
  • powikłania sercowo-naczyniowe;
  • problemy z krążeniem.

Zbyt niski poziom hematokrytu może wskazywać na stany takie jak niedokrwistość, krwawienia, niedobory składników odżywczych takich jak żelazo, witamina B12 lub kwasu foliowego. Ocena poziomu hematokrytu jest jednym z wielu parametrów badanych podczas rutynowych badań krwi. 

Wskazania do badania hematokrytu

Wartości hematokrytu są tylko jednym z elementów kompleksowej analizy krwi. Dokładna ocena krwi jest niezbędna do prawidłowej interpretacji wyników i zdiagnozowania wszelkich nieprawidłowości. Zarówno wysoki, jak i niski poziom hematokrytu może prowadzić do poważnych komplikacji, takich jak zwiększone ryzyko zakrzepów krwi, problemów z krążeniem i powikłań sercowo-naczyniowych. Należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem w celu zidentyfikowania przyczyny i rozpoczęcia odpowiedniego leczenia.

Podstawą leczenia jest zmiana trybu życia, która obejmuje zaprzestanie palenia tytoniu oraz wprowadzenie odpowiednio dobranej, codziennej aktywności fizycznej. Ważne jest aby zadbać o zbilansowaną dietę, która zawiera różne składniki odżywcze potrzebne do produkcji krwinek czerwonych. W miesiącach jesienno-zimowych warto zadbać o suplementację witaminy D, której niedobór jest często spotykany. Znajdziemy ją w preparatach takich jak: Witamina D verco, Witamina D apteo, Witamina D-3 pro sport

Dostępność szukanego preparatu możesz sprawdzić bez wychodzenia z domu na portalu KtoMaLek.pl

Niski hematokryt w ciąży

W czasie trwania ciąży obserwuje się fizjologiczne zmiany dotyczące procesu wytwarzania i różnicowania się elementów morfotycznych krwi zachodzące w układzie krwiotwórczym. Dochodzi do wzrostu objętości krwi krążącej, obniżenia hematokrytu oraz spadku stężenia hemoglobiny. W pierwszym trymestrze ciąży, wartości hematokrytu mogą być nieco obniżone, co jest wynikiem zwiększonej objętości krwi w organizmie. W drugim i trzecim trymestrze ciąży, hematokryt może stopniowo wzrastać. Jest to spowodowane produkcją dodatkowych krwinek czerwonych, które są potrzebne do zasilenia rozwijającego się płodu. U kobiet ciężarnych hematokryt jest fizjologicznie obniżony o około 5-7%. Jednak zbyt niski hematokryt powinien być niezłocznie skonsultowany z lekarzem ginekologiem

Jakie są normy hematokrytu?

U zdrowej, dorosłej osoby, prawidłowy zakres hematokrytu wynosi:

  • 40%-54% dla mężczyzn;
  • 37%-47% dla kobiet. 

Zakresy te mogą się nieznacznie różnić w zależności od laboratorium i konkretnych zastosowanych wartości referencyjnych. Wartości hematokrytu u dzieci i niemowląt zmieniają się wraz z wiekiem. Dlatego ważne jest aby porównać normy z odpowiednimi przedziałami wiekowymi. 

Bibliografia:

  1. Pietrzak B., i inn. (2016).Niedokrwistość z niedoboru żelaza w położnictwie i ginekologii. Ginekologia i Perinatologia Praktyczna, tom 1, nr 3, s. 115. 
  2. Wołowiec D. (2018). Interpretacja wyników hematologicznych badań laboratoryjnych w praktyce lekarza rodzinnego. Diagnostyka w POZ, Lekarz POZ 1, s. 8, 9.

Wszystkie treści zamieszczone w Serwisie, w tym artykuły dotyczące tematyki medycznej, mają wyłącznie charakter informacyjny. Dokładamy starań, aby zawarte informacje były rzetelne, prawdziwe i kompletne, jednakże nie ponosimy odpowiedzialności za rezultaty działań podjętych w oparciu o nie, w szczególności informacje te w żadnym wypadku nie mogą zastąpić wizyty u lekarza.

Więcej artykułów