Bronchit — przyczyny, objawy, leczenie. Co warto wiedzieć o zapaleniu oskrzeli?

Co to jest bronchit?

Bronchit to, jak już wyżej wspomniano — zapalenie oskrzeli. Charakteryzuje się duszącym kaszlem, spowodowanym infekcją tchawicy i dolnych dróg oddechowych. W większości przypadków wywołują je wirusy. Tylko za około 10% odpowiadają infekcje bakteryjne. Inną częstą przyczyną jest palenie papierosów lub wdychanie oparów ze środków chemicznych, takich jak farby, kleje, rozpuszczalniki.

Odmiany bronchitu

Zapalenie oskrzeli może mieć charakter ostry, przewlekły lub podostry. 

Ostre zapalenie oskrzeli umiejscawia się w okolicach tchawicy i dolnych dróg oddechowych. Kaszel zazwyczaj trwa od dwóch do trzech tygodni i ustępuje samoistnie. Z racji, że głównie spowodowany jest przez wirusy, antybiotykoterapia nie jest wskazana, ze względu na słabe efekty w walce z wirusami. Istotne jest, aby zaznaczyć, że bronchit jest zaraźliwy. 

Z podostrym zapaleniem oskrzeli mamy do czynienia, gdy kaszel trwa około od 3 do 8 tygodni. Przyczyną tej odmiany jest kaszel poinfekcyjny, krztusiec lub nadmierna aktywność oskrzeli po wcześniejszym zapaleniu. 

Przewlekłe zapalenie oskrzeli jest poważniejsze, rozwija się dłużej i trwa ponad 8 tygodni. Pacjenci, u których występuje stan przewlekły, skarżą się na utrudnione oddychanie spowodowane zalegającą w oskrzelach plwociną. W przeciwieństwie do ostrej odmiany, przewlekłe zapalenie oskrzeli, zalicza się do POChP, czyli przewlekłej obturacyjnej choroby płuc. 

Jak objawia się bronchit?

Głównym objawem, niezależnie od ostrości jest zawsze kaszel. To, z jakim rodzajem zapalenia mamy do czynienia, rozróżnia się na podstawie długości trwania zapalenia, stopnia nasilenia i jego przebiegu.

Do głównych objawów bronchitu zaliczamy:

• kaszel z plwociną. W przypadku ostrego zapalenia oskrzeli może wystąpić kaszel z krwią, na skutek trwającej infekcji;
• gorączka;
• katar i zatkany nos;
• duszności;
• świszczący oddech;
• uczucie zmęczenia.

Zapalenie oskrzeli w ciąży

Ciąża to stan fizjologiczny, w którym kobiety mają obniżoną odporność, przez co mogą być bardziej podatne na bakterie i wirusy. Zapalenie oskrzeli rzadko dotyka kobiety w ciąży. W momencie, gdy dojdzie do infekcji dróg oddechowych, u niektórych kobiet wymagana jest interwencja lekarza, ponieważ bronchit może stanowić zagrożenie dla płodu i nieść ze sobą powikłania. 

Z reguły większość przypadków przechodzi samoistnie i nie jest groźna dla płodu, ponieważ wirusy zwykle nie przechodzą przez barierę łożyskową. 

Niestety u niektórych kobiet, w wyniku infekcji oskrzeli, dochodzi do powikłań, którymi są np. zespół ostrej niewydolności płucnej czy zapalenie płuc.

Są one niebezpieczne zarówno dla matki i dziecka, ponieważ mogą prowadzić do przedwczesnego porodu. Często schorzenia te wymagają hospitalizacji.

Jak leczyć zapalenie oskrzeli?

Bronchitis (czyli po polsku zapalenie oskrzeli) ze względu na fakt, że spowodowany jest w większości przypadków przez wirusy, nie może być leczony za pomocą antybiotyków, ponieważ nie przyniesie to oczekiwanych efektów.

Dlatego zaleca się:

• wypoczynek;
• przyjmowanie dużej ilości płynów;
• nawilżanie powietrza, w którym się przebywa;
• przyjmowanie leków, które ułatwią wykrztuszanie lub obniżą gorączkę, np. bromheksynę, acetylocysteinę czy paracetamol lub ibuprofen.

Dostępność poszukiwanych preparatów w najbliższych aptekach znajdziesz na stronie: KtoMaLek.pl 

Zapalenie oskrzeli często przechodzi samoistnie po około 2-3 tygodniach. Jeśli po tym czasie nie dojdzie do poprawy, należy udać się do lekarza pierwszego kontaktu.

Domowe sposoby leczenia bronchitu

Jeśli pacjent zdecyduje się na domowe lub naturalne metody leczenia, może zastosować inhalacje parowe z olejkiem eterycznym. Bardzo dobrym wyborem przy zapaleniu oskrzeli będzie olejek eukaliptusowy. Posiada on wiele cennych właściwości, do których zaliczamy między innymi działanie przeciwzapalne, przeciwdrobnoustrojowe i przeciwbólowe.

Co więcej, jeśli odczuwamy w gardle zalegający śluz, można zastosować płukanie gardła ciepłą wodą z solą, w celu usunięcia plwociny, która podrażnia przełyk.

Warto także regularnie wietrzyć pomieszczenie, w którym przebywamy i nawilżać powietrze.

Bibliografia

1. Kinkade, S., & Long, N. A. (2016). Acute Bronchitis. American family physician, 94(7), 560–565.
2. Kwon Nam-Hee, Oh Mi-Jung, Min Tae-Hoon, Lee Byung-Jae, Choi Dong-Chull. (2006). Causes and Clinical Features of Subacute Cough. Chest, s.1142-1147. Dostępne na: https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0012369215506910
3. Huang, F., Gu, W., Diwu, J., Zhang, X., He, Y., Zhang, Y., Chen, Z., Huang, L., Wang, M., Dong, H., Wang, S., Wang, Y., Zhu, C., & Hao, C. (2023). Etiology and clinical features of infection-associated plastic bronchitis in children. BMC infectious diseases, 23(1), 588. https://doi.org/10.1186/s12879-023-08529-w
4. Bronchitis Symptoms, Diagnosis and Treatment. American Lung Association. Dostępne na: https://www.lung.org/lung-health-diseases/lung-disease-lookup/bronchitis/symptoms-diagnosis-treatment (Dostęp 24.10.23)
5. Laibl, V., & Sheffield, J. (2006). The management of respiratory infections during pregnancy. Immunology and allergy clinics of North America, 26(1), 155–viii. https://doi.org/10.1016/j.iac.2005.11.003

Autor