Co można jeść przy cukrzycy - tabela
Cukrzyca to jedna z najczęstszych, przewlekłych chorób metabolicznych. Występuje wśród całej populacji. Objawia się głównie hiperglikemią, czyli podwyższonym poziomem cukru we krwi (na skutek nieodpowiedniego wydzielania i działania insuliny). W cukrzycy, niebagatelną rolę odgrywa przede wszystkim prawidłowa dieta oraz aktywność fizyczna. Co można jeść przy cukrzycy? O obecność jakich produktów należy szczególnie zadbać w diecie, a których lepiej unikać?
Cele prawidłowego jedzenia w cukrzycy
Prawidłowa dieta w cukrzycy ma na celu uregulowanie i uzyskanie prawidłowej (lub zbliżonej do prawidłowej) glikemii na czczo oraz po posiłkach. Aby tak się stało, należy właściwie komponować posiłki: składać powinny się z białek, tłuszczów i węglowodanów złożonych. Ponadto, odpowiedni dobór produktów pozwoli na uzyskanie we krwi optymalnego poziomu: cholesterolu całkowitego oraz frakcji HDL i LDL, triglicerydów oraz prawidłowego ciśnienia tętniczego krwi, redukując tym samym ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.
Jak powinna wyglądać optymalna dieta w cukrzycy i co można przy niej jeść?
Indeks glikemiczny w cukrzycy
Do jednych z najważniejszych pojęć, które każdy diabetyk powinien znać, należą: indeks glikemiczny i ładunek glikemiczny. Indeks glikemiczny (IG) klasyfikuje żywność pod kątem jej wpływu na poziom glukozy we krwi około 2-3 godziny po spożyciu posiłku. Celem diety cukrzycowej jest utrzymanie stężenia glukozy we krwi na prawidłowym poziomie, unikając zbyt dużych wahań, czyli hiperglikemii i hipoglikemii. Spożywanie produktów posiadających wysoki IG predysponować będzie do szybkiego wzrostu poziomu cukru we krwi, a następnie nagłego spadku cukru − co nie jest pożądane u pacjentów z zaburzeniami tolerancji węglowodanów. Natomiast wybór produktów z niskim i średnim indeksem glikemicznym, pozwoli nam utrzymać kontrolę nad poziomem glukozy we krwi.
Ładunek glikemiczny w cukrzycy
Obok indeksu glikemicznego, duże znaczenie dla cukrzyka ma również ładunek glikemiczny. Wskaźnik ten ocenia zawartość węglowodanów w pożywieniu. Opiera się na wartości indeksu glikemicznego, jak i ilości węglowodanów oraz rozmiarze standardowo spożywanej porcji. O ile produkty z wysokim IG nie powinny być spożywane w dużych ilościach, o tyle ich niewielka ilość w diecie może dawać takie same efekty, jak produkty z niższą wartością indeksu glikemicznego. W tym wypadku największe znaczenie ma po prostu ilość węglowodanów w porcji.
Żywienie a leki i cukrzyca
Osoby chorujące na cukrzycę, oprócz stosowania zdrowego stylu życia i prawidłowej diety, poddawane są również leczeniu farmakologicznemu. Do leków często zażywanych przez cukrzyków należą np. Amaryl 1, Avamina, Diaprel MR, Formetic, Glucophage 500, Glucophage XR 500, Siofor 1000. Są to leki dostępne na receptę, przepisywane przez lekarza prowadzącego - diabetologa. Specjalista na podstawie stanu zdrowia pacjenta może wprowadzić dany lek do terapii chorego (stosowane substancje będą różnić się pomiędzy pacjentami). Trzymanie prawidłowej diety cukrzycowej, opierającej się na niskim indeksie glikemicznym, znacznie poprawia skuteczność zażywanych leków.
Dostępność poszukiwanych przez Ciebie preparatów w okolicznych aptekach możesz sprawdzić na portalu KtoMaLek.pl.
Tabele indeksu glikemicznego, czyli co można jeść w cukrzycy
Tabele indeksu glikemicznego są powszechnie dostępne i znaleźć je możemy nie tylko w książkach, ale również w internecie wyszukując wiarygodnych źródeł i publikacji naukowych.
Produkty o niskim indeksie glikemicznym:
- jaja;
- awokado;
- tłuszcze roślinne i zwierzęce;
- warzywa: kalafior, fasola szparagowa, sałata, szparagi, szpinak, brukselka, pomidory, papryka itd.
- owoce: agrest, czerwona porzeczka, jeżyny, borówki, truskawki, grejpfrut,, wiśnie, maliny;
- orzechy włoskie, laskowe, nerkowca, migdały;
- nasiona roślin strączkowych: ciecierzyca, soczewica;
- nabiał: mleko spożywcze i roślinne, twaróg chudy, serek wiejski, jogurt naturalny, kefir.
Produkty o średnim indeksie glikemicznym:
- bataty, konserwowy groszek zielony;
- bób surowy;
- kasza gryczana, makaron razowy, otręby owsiane i pszenne, pumpernikiel, chleb orkiszowy, ryż basmati brązowy, chleb żytni z mąki z pełnego przemiału, kasza bulgur;
- kiwi, mango, niedojrzały banan, ananas świeży, czerwone i zielone winogrona, śliwki suszone, morele suszone;
- sok grejpfrutowy lub jabłkowy bez cukru.
Produkty o wysokim indeksie glikemicznym:
- czerwony ryż, kasza manna, ryż jaśminowy i długoziarnisty, makaron spaghetti ugotowany na miękko, amarantus ekspandowany, biały ryż, maca z białej mąki, chleb z białej mąki, bułki, rogale, chleb ryżowy;
- arbuz, dojrzały banan, melon, rodzynki, daktyle suszone;
- cukier i wszelkiego rodzaju słodycze;
- piwo;
- biała mąka i wypieki z niej przygotowywane;
- skrobia modyfikowana, glukoza;
- miód, dynia, kabaczek, rozgotowany bób, puree ziemniaczane.
Co można jeść przy cukrzycy? − Podsumowanie
Żywienie osób chorujących na cukrzycę powinno być przede wszystkim rozsądne. Warto bazować na produktach o niskim i średnim indeksie glikemicznym, bo to pozwoli na lepszą kontrolę glikemii. Jeżeli jednak mamy ochotę na coś mniej dozwolonego, należy skupić się na ładunku glikemicznym i ilości węglowodanów w porcji. Warto pamiętać także o umiarze i samokontroli.
Autor
Redakcja KtoMaLek.pl - Zespół redakcyjny KtoMaLek.pl tworzą doświadczeni farmaceuci, którzy specjalizują się w różnych obszarach tematyki zdrowotnej. Doświadczenie zdobyte w zawodzie oraz wiedza uzyskana podczas studiów farmaceutycznych, pozwalają na tworzenie merytorycznych treści zgodnych z EBM (and. Evidence-based Medicine), opartych na rzetelnych źródłach — aktualnych badaniach naukowych, branżowych podręcznikach i książkach. Za praktyką podążają również pasja i niesłabnąca chęć do poszerzania wiedzy oraz dzielenia się nią z pacjentami. Dzięki temu użytkownicy otrzymują dostęp do ciekawych i angażujących materiałów edukacyjnych.