Czym są glicerydy? Czym grozi podwyższony poziom trójglicerydów?

Trójglicerydy, obok cholesterolu, są jedną ze składowych oznaczanych w profilu lipidowym. Często ich poziom jest ignorowany przez pacjentów, czy to z powodu niewiedzy, czy też większego zainteresowania bardziej znanym i rozpoznawalnym cholesterolem. Czym więc są tajemnicze trójglicerydy? Czym grozi ich podwyższony poziom we krwi?

Czym są glicerydy?

Czym są glicerydy?

Glicerydy, zwane także acyloglicerolami, są to estry zbudowane z cząsteczki glicerolu oraz reszty kwasowej kwasów tłuszczowych. Cząsteczka glicerolu posiada trzy grupy hydroksylowe (-OH), które mogą wytworzyć wiązanie estrowe. Z tego powodu od ilości reszt kwasowych tworzących glicerydy możemy wyróżnić:

  • monoacyloglicerydy - są wynikiem wytworzenia wiązania estrowego pomiędzy cząsteczką glicerolu i jednej reszty kwasowej;
  • diacyloglicerydy - zbudowane z glicerolu i dwóch reszt kwasowych;
  • triacyloglicerydy (trójglicerydy) - zbudowane z trzech reszt kwasowych i cząsteczki glicerolu. 

Glicerydy są dostarczane do organizmu w wyniku spożywania posiłków zawierających tłuszcze. Występują one zarówno w produktach pochodzenia zwierzęcego jak i roślinnego.

Losy glicerydów w organizmie

Po spożyciu produktów zawierających tłuszcz glicerydy w postaci mono-, di- i triglicerydów ulegają procesowi trawienia zachodzącego w wyniku działania enzymów z grupy lipaz. W wyniku ich działania dochodzi do uwalniania wolnych kwasów tłuszczowych oraz cząsteczek glicerolu.

Umów wizytę u kardiologa

Trójglicerydy - czy są nam potrzebne?

Główną rolą trójglicerydów w organizmie człowieka jest dostarczanie energii. Są one obok glukozy głównym substratem energetycznym ludzkiego organizmu. Przyjmowanie zbyt dużej ilości produktów tłustych powoduje, że organizm nie jest w stanie w całości wykorzystać zawartych w nim glicerydów i przetworzyć ich na energię. W efekcie dochodzi do odkładania kwasów tłuszczowych w tkance tłuszczowej, a co za tym idzie do wzrostu masy ciała.

Kwasy tłuszczowe zawarte w trójglicerydach mogą pełnić funkcję budulcową (są one składnikiem błon komórkowych), czy też stymulować odporność organizmu (niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe).

Badanie poziomu trójglicerydów

W celu określenia poziomu trójglicerydów w organizmie wykonuje się badanie tzw. profilu lipidowego. Polega ono na pobraniu pobraniu próbki surowicy krwi od pacjenta. W celu otrzymania wiarygodnych wyników pobranie powinno zostać wykonane na czczo, jednak nie jest to konieczne. W trakcie badania oznaczane są nie tylko glicerydy, ale również cholesterol całkowity (wraz z uwzględnieniem frakcji o niskiej gęstości - LDL i wysokiej gęstości - HDL). Obecnie panujące normy zakładają, że poziom trójglicerydów w surowicy pobranej na czczo nie powinien przekraczać 1,7 mmol/l (150 mg/l) lub 2,0 mmol/l (175 mg/l) w przypadku próbki nie pobranej na czczo.

Zbyt wysoki poziom trójglicerydów

W momencie przekroczenia normy stężenia trójglicerydów we krwi, mówimy o hipertriglicerydemii. Podniesiony poziom trójglicerydów może być przyczyną wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych takich jak, np. nadciśnienie tętnicze, a w konsekwencji nawet zawał mięśnia sercowego.

Jak radzić sobie z podniesionymi trójglicerydami?

Z podniesionym poziomem trójglicerydów można walczyć na kilka sposobów, jednakże wszystkie sprawdzają się do odpowiedniej diety i zmniejszenia masy ciała. Okazuje się bowiem, że zmniejszenie masy ciała o 5-10% prowadzi do zmniejszenia stężenia trójglicerydów nawet do 20%

W celu walki z wysokimi trójglicerydami należy zmienić swoje nawyki żywieniowe poprzez:

  • zmniejszenie spożycia nabiału o dużej zawartości tłuszczu na rzecz zwiększenia ilości warzyw i owoców, ryb, niesolonych orzechów i pełnoziarnistego pieczywa;
  • stosowanie produktów zawierających jednonienasycone kwasy tłuszczowe (np. oliwa z oliwek, awokado, orzechy);
  • przyjmowanie wielonienasyconych kwasów tłuszczowych zawartych m.in. w rybach morskich;
  • umiarkowane spożywanie węglowodanów, nieprzekraczające 60% dziennego zapotrzebowania energetycznego.

Leki obniżające poziom trójglicerydów

Istnieją sytuacje, kiedy wymienione wyżej sposoby obniżenia wysokiego poziomu trójglicerydów we krwi nie zdają egzaminu. Dzieje się tak, np. w przypadku chorób o podłożu genetycznym. Wówczas konieczne może się okazać zastosowanie leków powodujących obniżenie poziomu triglicerydów we krwi z grupy fibratów: Lipanor, Fenardin, Grofibrat, Lipanthyl. Jednakże są to leki przepisywane z polecenia lekarza.

Mimo przytoczonych tutaj sposobów walki z wysokim poziomem trójglicerydów, zawsze w przypadku zaobserwowania ich wysokiego poziomu należy skonsultować się z lekarzem w celu wybrania najbardziej dopasowanego sposobu ich obniżenia.
Pamiętaj, że dostępność szukanych przez Ciebie preparatów w aptekach w Twojej okolicy możesz sprawdzić w serwisie KtoMaLek.pl.

Autor

Redakcja KtoMaLek.pl - Zespół redakcyjny KtoMaLek.pl tworzą doświadczeni farmaceuci, którzy specjalizują się w różnych obszarach tematyki zdrowotnej. Doświadczenie zdobyte w zawodzie oraz wiedza uzyskana podczas studiów farmaceutycznych, pozwalają na tworzenie merytorycznych treści zgodnych z EBM (and. Evidence-based Medicine), opartych na rzetelnych źródłach — aktualnych badaniach naukowych, branżowych podręcznikach i książkach. Za praktyką podążają również pasja i niesłabnąca chęć do poszerzania wiedzy oraz dzielenia się nią z pacjentami. Dzięki temu użytkownicy otrzymują dostęp do ciekawych i angażujących materiałów edukacyjnych.

Zobacz wszystkie artykuły Redakcja KtoMaLek.pl

Więcej artykułów