Eukaliptus – właściwości, działanie i zastosowanie medyczne

Redakcja KtoMaLek.pl 2022-02-25 16:39
Zielone liście eukaliptusa.

Eukaliptusy są okazałymi drzewami, które rosną na terenie Azji, Ameryki Północnej i Afryki. W Europie sadzone są na terenach podmokłych, np. w Hiszpanii czy Portugalii, gdyż pochłaniają duże ilości wody i doprowadzają do osuszenia bagien oraz zmniejszenia liczby komarów. Od wieków eukaliptus stanowi pożywienie m.in. torbaczy koala, ale jest również szeroko wykorzystywany w przemyśle farmaceutycznym, ze względu na swoje wyjątkowe lecznicze właściwości.

Właściwości i działanie lecznicze eukaliptusa

Podstawowym surowcem wykorzystywanym w lecznictwie są liście eukaliptusa, z których pozyskiwany jest cenny olejek eteryczny. Zawiera on 70-90% eukaliptolu i inne monoterpeny (m.in. alfa-pinen, p-cymen i limonen). Liście eukaliptusa bogate są ponadto w garbniki (np. taninę), seskwiterpeny i flawonoidy. Dzięki zawartości monoterpenów i garbników eukaliptus posiada silne właściwości przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne i przeciwzapalne. 

Działanie wykrztuśne i sekretolityczne olejku eukaliptusowego w połączeniu z jego przeciwdrobnoustrojowymi właściwościami bardzo dobrze sprawdza się w przeziębieniu i grypie. Potwierdzono również, że olejek działa przeciwgrzybiczo wobec dermatofitów, grzybów nitkowatych i włóknistych oraz jest skuteczny w walce z zakażeniem E. Coli. Oprócz tego olejek eukaliptusowy ceniony jest za działanie przeciwbólowe i rozgrzewające, a jego aromat pozwala uwolnić się od stresu i napięcia. Liście ze względu na zawartość flawonoidów mają właściwości moczopędne i mogą być stosowane w postaci naparów.

Eukaliptus – zastosowanie medyczne

Eukaliptus, a dokładnie olejek eteryczny, stosuje się zazwyczaj w schorzeniach dróg oddechowych, gdyż pomaga oczyścić je z zalegającej wydzieliny, a dodatkowo zmniejsza stan zapalny i niszczy obecne tam patogeny. Przynosi ulgę w infekcjach zatok, gardła czy oskrzeli, a także pomaga pozbyć się uciążliwego kaszlu oraz likwiduje ból. Olejek eteryczny może być zastosowany w postaci inhalacji, jest często składnikiem leków na kaszel – syropów i pastylek do ssania (np. Gardlox syrop ziołowy bez cukru), spray’ów lub płynów do płukania gardła.

Dostępność preparatów w aptekach w Twojej okolicy można z łatwością sprawdzić na portalu KtoMaLek.pl

Olejek eukaliptusowy w preparatach gotowych

Olejek stosowany zewnętrznie pomaga pozbyć się bóli reumatycznych, pourazowych i mięśniowych, towarzyszących przeziębieniu i grypie (działa rozgrzewająco, rozluźniająco oraz przeciwzapalnie). Takim działaniem charakteryzują się maści rozgrzewające z dodatkiem olejku eukaliptusowego.

Zawarte w olejku garbniki sprawiają, że jest on skutecznym remedium na wszelkiego rodzaju problemy skórne opryszczkę, liszaje czy łupież. Równocześnie łagodzi podrażnienia i przyspiesza gojenie drobnych ran. Cenią go sobie osoby z łuszczycą i ŁZS, ponieważ redukuje świąd, suchość i zaczerwienienie skóry. Dostępne są kremy, balsamy oraz szampony z dodatkiem olejku eukaliptusowego. Ekstrakty z eukaliptusa są także składnikami kremów do cery dojrzałej o działaniu przeciwzmarszczkowym, gdyż zwiększają zawartość ceramidów w skórze i tym samym poprawiają jej nawodnienie.

Eukaliptus na stres i zdrowe zęby

Kojący aromat eukaliptusa pozytywnie wpływa na układ nerwowy, łagodzi stres i napięcie oraz ułatwia zasypianie. Olejek stosowany jest w szeroko pojętej aromaterapii i do przygotowywania kąpieli leczniczych. Polecany jest także osobom cierpiącym na uciążliwe migreny (np. Etja Naturalny olejek eteryczny eukaliptusowy, Olejek eukaliptusowy, Olejek eukaliptusowy, VERA NORD Olejek eteryczny eukaliptus globulus).

Eukaliptus stosowany jest także w chorobach jamy ustnej i dziąseł. Pomaga pozbyć się płytki nazębnej, aft, nieprzyjemnego zapachu oraz zwalcza bakterie odpowiedzialne za choroby dziąseł i ubytki zębów. Preparaty do płukania oraz pasty do zębów z wyciągiem z eukaliptusa ograniczają stany zapalne i krwawienie dziąseł (np. ZIAJA MINTPERFEKT AROMA PERLIT Eukaliptus mięta).

Eukaliptus – przeciwwskazania i środki ostrożności

Olejek eteryczny z eukaliptusa stosowany na skórę w skoncentrowanej postaci może wywołać miejscowe podrażnienie i odczyn alergiczny. Dlatego powinien być uprzednio rozcieńczony, np. neutralnym dla skóry olejem. Zawsze należy wykonać próbę alergiczną przed jego zastosowaniem.

Nie należy stosować olejku z eukaliptusa u:

  • kobiet w ciąży i karmiących piersią – ze względu na nikłą wiedzę na temat bezpieczeństwa jego stosowania w tym okresie;
  • dzieci do lat 3 – z tego samego powodu;
  • astmatyków i osób z przewlekłymi chorobami dróg oddechowych – może wywołać podrażnienie dróg oddechowych i doprowadzić do skurczu oskrzeli.

Szczególną ostrożność powinni zachować diabetycy i osoby z zaplanowanym zabiegiem chirurgicznym, ponieważ eukaliptus może utrudniać kontrolę poziomu cukru we krwi.


Wszystkie treści zamieszczone w Serwisie, w tym artykuły dotyczące tematyki medycznej, mają wyłącznie charakter informacyjny. Dokładamy starań, aby zawarte informacje były rzetelne, prawdziwe i kompletne, jednakże nie ponosimy odpowiedzialności za rezultaty działań podjętych w oparciu o nie, w szczególności informacje te w żadnym wypadku nie mogą zastąpić wizyty u lekarza.

Więcej artykułów