TSH w ciąży – skutki niskiego lub wysokiego stężenia. Jakie są normy TSH w ciąży?

Redakcja KtoMaLek.pl 2021-01-05 15:35
TSH w ciąży

Choroby tarczycy statystycznie częściej dotykają młode kobiety, czyli te będące w wieku rozrodczym. Wywołują one szereg obaw, zarówno w okresie starania się o dziecko, jak i w okresie ciąży. Przesiewowym badaniem w kierunku zdiagnozowania zaburzeń funkcjonowania gruczołu tarczowego jest oznaczenie stężenia hormonu TSH. Czy wartości referencyjne są zawsze takie same, niezależnie od trymestru ciąży? Czy hormony ciążowe wpływają również na pracę tarczycy?

TSH w ciąży – wpływ ciąży na pracę tarczycy

Ciąża wpływa na tarczycę w bardzo istotny sposób. Po pierwsze – sam gruczoł może ulec powiększeniu, a po drugie – podczas ciąży wzrasta zużycie jodu, w konsekwencji czego produkowana jest większa ilość hormonów tarczycy. Na początku ciąży (I trymestr) zmniejsza się wydzielanie TSH, ponieważ ludzka gonadotropina kosmówkowa (hCG) oddziaływuje na komórki pęcherzykowe tarczycy podobnie do TSH. Najwyższe stężenie hCG występuje pod koniec I trymestru, a to powoduje obniżenie się stężenia TSH. Kolejne trymestry ciąży wiążą się z trochę wyższym poziomem TSH.

Jakie są normy stężenia TSH w ciąży?

Powyższe zmiany w fizjologii funkcjonowania tarczycy w okresie ciąży powodują, że w zależności od jej etapu, wartości referencyjne dla stężenie TSH się różnią. Dla populacji polskich kobiet normy te przedstawiają się następująco:

wartość referencyjna TSH

I trymestr

0,01-2,32 mIU/l

II trymestr

0,1-2,35 mIU/l

III trymestr

0,1-2,65 mIU/l

Źródło: ”Postępowanie w chorobach tarczycy u kobiet w ciąży”, Endokrynologia Polska 

Interpretując wyniki TSH kobiety ciężarnej, warto odnieść się do powyższych norm. Niestety brak jest jednego, wspólnego stanowiska towarzystw naukowych dotyczącego górnej wartości TSH dla poszczególnych trymestrów, dlatego normy polskie, amerykańskie i innych państw europejskich mogą być od siebie różne.

Ciekawostka!

Ludzka gonadotropina kosmówkowa hCG – to hormon, którego wysokie stężenie pozwala rozpoznać ciążę za pomocą testów ciążowych.

TSH a ciąża – kiedy oznaczać

Hormon TSH jest wydzielany przez przedni płat przysadki mózgowej i jego zadaniem jest stymulowanie tarczycy do produkcji kolejnych ważnych hormonów: T3 i T4. Wytwarzanie TSH podlega zmianom związanym z cyklem dobowym, dlatego oznacza się go rano, na czczo i przed przyjęciem leków. Pierwsze jego oznaczenie w ciąży należy wykonać między 4. a 8. tygodniem ciąży. Jeżeli mamy do czynienia z dotychczas zdrową kobietą, to dopiero po otrzymaniu niepokojącego wyniku TSH konieczna jest dalsza diagnostyka tarczycy. Warto o chorobach tego gruczołu pomyśleć jeszcze w okresie prekoncepcyjnym i wtedy oznaczyć stężenie TSH. Wartość ta powinna wynosić maksymalnie 1,5 mlU/l.

TSH w ciąży – czy suplementować jod?

Jod jest pierwiastkiem niezbędnym do prawidłowej pracy tarczycy. Według zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) dzienna dawka dla kobiety ciężarnej i karmiącej piersią wynosi 250 ug. W związku z tym jod powinny suplementować wszystkie kobiety ciężarne. Niedobór jodu u przyszłej mamy to niedobór jodu u dziecka! Większość suplementów dla kobiet ciężarnych w swoim składzie zawiera 200 ug jodu (Femibion 1, MamaDHA, Prenatal Duo, Pregna Plus, Omegamed Optima Forte). Pozostała część zapotrzebowania uzupełniana jest z pokarmów, które spożywa przyszła mama. Należy dbać o obecność w diecie produktów bogatych w jod, do których zalicza się: ryby morskie, jaja kurze, brokuły, płatki owsiane oraz orzechy.

Dostępność wybranych suplementów diety dla kobiet ciężarnych możesz sprawdzić bez wychodzenia z domu na stronie KtoMaLek.pl.

TSH w ciąży – skutki niskiego stężenia

Zmniejszone stężenie TSH w ciąży jest zjawiskiem fizjologicznym. Nadczynność tarczycy stwierdzona w I trymestrze ciąży to często tzw. przejściowa tyreotoksykoza ciężarnych. Oczywiście w celu potwierdzenia lub wykluczenia diagnozy, lekarz zleca dodatkowe badania, ponieważ nierozpoznana nadczynność tarczycy niesie za sobą poważne zagrożenia.

Niskie TSH w ciąży – zagrożenia dla matki

  • wyższe ryzyko poronienia,
  • wyższe ryzyko porodu przedwczesnego,
  • wyższe ryzyko przełomu tarczycowego w okresie porodu,
  • wzrost częstości rozwoju nadciśnienia tętniczego, a nawet stanu przedrzucawkowego.

Niskie TSH w ciąży – zagrożenia dla dziecka 

  • wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrastania,
  • niska masa urodzeniowa,
  • zwiększona śmiertelność noworodków.

TSH w ciąży – skutki wysokiego stężenia

Zwiększone stężenie TSH świadczy o niedoczynności tarczycy. Leczenie polega najczęściej na doustnym przyjmowaniu hormonów. Można zminimalizować zagrożenia jakie niesie ze sobą niedoczynność tarczycy, gdy zostanie wykryta jeszcze przed ciążą. Należy wdrożyć odpowiednie leczenie aby wyrównać pracę tarczycy. Gdy choroby tarczycy są prawidłowo leczone – nie powodują negatywnych skutków dla ciąży i rozwoju płodu.

Wysokie TSH w ciąży – zagrożenia dla matki:

  • anemia,
  • nadciśnienie indukowane ciążą,
  • stan przedrzucawkowy,
  • odklejenie łożyska,
  • wyższe ryzyko krwotoków poporodowych.

Wysokie TSH w ciąży – zagrożenia dla dziecka:

  • niska masa urodzeniowa,
  • zaburzenia oddychania,
  • zmniejszony iloraz inteligencji (kretynizm tarczycowy).

Wszystkie treści zamieszczone w Serwisie, w tym artykuły dotyczące tematyki medycznej, mają wyłącznie charakter informacyjny. Dokładamy starań, aby zawarte informacje były rzetelne, prawdziwe i kompletne, jednakże nie ponosimy odpowiedzialności za rezultaty działań podjętych w oparciu o nie, w szczególności informacje te w żadnym wypadku nie mogą zastąpić wizyty u lekarza.

Więcej artykułów