Terapia skoncentrowana na rozwiązaniach - na czym polega i komu poleca się terapię w tym nurcie?

Terapia skoncentrowana na rozwiązaniach (TSR) – czym jest?

TSR to nurt terapii krótkoterminowej. Model terapii skoncentrowanej na rozwiązaniach zakłada, że człowiek jest najlepszym ekspertem samego siebie i swojego życia, dlatego też to właśnie klient ma niezbędne narzędzia i wiedzę do tego, aby osiągnąć cel. Ten model terapii różni się od innych nurtów psychologicznych tym, że nie poszukuje się natury problemu i jego przyczyny. Z perspektywy tego podejścia uważa się, że wiedza dotycząca przyczyn i ich doszukiwanie się nie jest konieczna do tego, aby człowiek mógł dokonywać zmiany. 

Terapia skoncentrowana na rozwiązaniach skupia się na:

• mocnych stronach pacjenta i jego zasobach;
• pozytywnych aspektach, bez analizy porażek i trudnej przeszłości;
• małych zmianach;
• budowaniu wizji przyszłości;
• ustaleniu konkretnego i realnego celu;
• tym, że pacjent najlepiej zna samego siebie, a terapeuta jest tylko towarzyszem pacjenta w zmianach. 

Filozofia terapii skoncentrowanej na rozwiązaniach

Filozofia terapii skoncentrowanej na rozwiązaniach opiera się na trzech podstawowych założeniach:

• Jeśli coś się nie zepsuło, nie naprawiaj tego;
• Jeśli coś działa, rób tego więcej;
• Jeśli coś nie działa, nie rób tego więcej. Rób coś innego.

Podsumowując, kluczowym aspektem pracy w podejściu TSR jest zachowanie prostoty i minimalizmu. Bez zbędnego doszukiwania się, drążenia i rozwiązywania problemów z przeszłości. Skupia się na tym, jak pacjent chce, aby wyglądało jego życie. Taki model terapeutyczny zakłada, że klient posiada odpowiednie zasoby do osiągnięcia celu i wie, jakich zmian potrzebuje (tylko być może nie do końca zdaje sobie z tego sprawę). Terapeuta pomaga w procesie zmiany i zachęca do tworzenia i testowania nowych strategii. 

Jak długo trwa terapia skoncentrowana na rozwiązaniach?

Z założenia terapia skoncentrowana na rozwiązaniach powinna trwać jak najkrócej. Ciężko jest jednak z wyprzedzeniem ustalić dokładną liczbę spotkań, ze względu na różnice międzyosobnicze. Dla niektórych może okazać się, że wystarczające będzie tylko kilka spotkań, a dla innych kilkanaście. W TSR ważna jest również praca z pacjentem na tyle, aby sam mógł decydować się na zmiany i wprowadzać je w życie.

Zalety terapii skoncentrowanej na rozwiązaniach

Terapia skoncentrowana na rozwiązaniach, pomimo że z założenia powinna być krótkoterminowa, to niesie za sobą wiele korzyści. Przede wszystkim pomaga zbudować pewność siebie, poczucie skuteczności i sprawczości, a to przekłada się na dalsze działania i zmiany. Wprowadzenie już nawet małej zmiany jest sukcesem, a stawianie małych kroków zawsze prowadzi do innych, większych zmian w różnych obszarach życia. 

Ponadto, do zalet TSR zalicza się:

• odzyskanie wiary w siebie;
• budowanie poczucia własnej wartości;
• zwiększenie poczucia kompetencji;
• relację partnerską między terapeutą a klientem;
• odkrywanie swoich mocnych stron i potencjałów.

Dla kogo jest terapia skoncentrowana na rozwiązaniach?

Terapia skoncentrowana na rozwiązaniach nie może być traktowana jako niezawodny i uniwersalny środek na wszystkie ludzkie problemy, jednak ma ona szerokie zastosowanie. TSR może być stosowana między innymi u osób:

• stosujących i doznających przemocy domowej;
• z zaburzeniami odżywiania;
• doświadczających zaburzeń nastroju;
• z ADHD;
• z niską samooceną;
• z nerwicą;
• uzależnionych;
• pragnących zmienić swój sposób funkcjonowania w wybranym obszarze.

Ponadto, model ten sprawdza się zarówno w pracy indywidualnej, pracy z parami, całymi rodzinami, jak i w pracy grupowej. Terapia skoncentrowana na rozwiązaniach stosowana jest z powodzeniem w różnych obszarach poradnictwa: psychiatrycznym, edukacyjnym, pracy socjalnej, kuratorskiej, w pracy psychologa czy też w coachingu.

Terapia skoncentrowana na rozwiązaniach – podsumowanie

Aby terapia skoncentrowana na rozwiązaniach była skuteczna, ważne jest ustalenie gotowości pacjenta do zmiany i określenie jego zasobów, środowiska w jakim żyje, momentu w życiu, w którym się znajduje, poziomu motywacji czy poczucia kompetencji. W TSR chodzi o pomoc terapeutyczną, której cel polega na budowaniu przez pacjenta, przy pomocy terapeuty, takiego fragmentu rzeczywistości, w którym będzie miał on możliwość zaspokojenia swoich potrzeb. Ponadto, główną treścią pracy w tym nurcie są mocne strony, możliwości, wiara i sukces osób korzystających z terapii skoncentrowanej na rozwiązaniach.

Pamiętaj, że dostępność poszukiwanych preparatów w aptekach w Twojej okolicy możesz sprawdzić za pomocą portalu KtoMaLek.pl.

Bibliografia:

1. Panufnik-Onaszkiewicz, A., Kondraciuk, A. (2022). Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach pozwala odzyskać sprawczość. Medycyna Praktyczna. Dostępne na: https://www.mp.pl/pacjent/psychiatria/wywiady/304242,terapia-skoncentrowana-na-rozwiazaniach-pozwala-odzyskac-sprawczosc. (Dostęp: czerwiec 2023).
2. Kosman, T.  (2013). Założenia terapii skoncentrowanej na rozwiązaniach (TSR). Wyższa Szkoła Informatyki i Ekonomii TWP w Olsztynie.
3. Polskie Towarzystwo Psychoterapii Skoncentrowanej na Rozwiązaniu (PTPSR). Dostępne na: http://www.ptpsr.pl/. (Dostęp: czerwiec 2023).

Autor