Tabletki na uspokojenie - jak działają i czy są bezpieczne?

Tabletka na uspokojenie - jak działa?

Tabletki na uspokojenie działają depresyjnie na ośrodkowy układ nerwowy (OUN), co oznacza, że zaniżają lub spowalniają aktywność mózgu. Najczęściej stosowane są jako leki na bezsenność, stany lękowe, nerwice lub inne zaburzenia związane ze snem. Znalazły również zastosowanie w terapii leczenia alkoholizmu, napadów padaczkowych i migren. Pod pojęciem tabletek na uspokojenie kryje się szeroka gama leków, wśród których warte wspomnienia są preparaty dostępne tylko na receptę, np. benzodiazepiny oraz te, które można kupić bez okazania recepty, czyli preparaty ziołowe.

Tabletki na uspokojenie na receptę

W dzisiejszych czasach dysponujemy wieloma grupami leków, których zadaniem jest między innymi ukojenie nerwów. Znaczną część stanowią leki psycholeptyczne, takie jak benzodiazepiny (np. alprazolam, klonazepam, diazepam, lorazepam). Oprócz działania nasennego wykazują działanie uspokajające, co zostało wykorzystane w krótkotrwałym leczeniu bezsenności w stanach stresu, lęków, niepokoju i napięcia psychicznego. Wykazano, że skuteczność takiej terapii jest wyższa w porównaniu z innymi lekami o działaniu nasennym. Warto pamiętać, że przewlekłe stosowanie leków z grupy benzodiazepin prowadzi do rozwoju tolerancji, szczególnie na ich działanie uspokajające i przeciwdrgawkowe.

Innymi lekami o działaniu uspokajającym, jednak rzadziej stosowanymi, są leki przeciwpsychotyczne. Cechują się one silnym efektem sedatywnym. Oznacza to, że lęk, poczucie niepokoju i stres zanika, jednak towarzyszy temu duża ospałość, ociężałość i spowolnione myślenie.

Tabletki na uspokojenie bez recepty

Apteczne półki uginają się od preparatów o działaniu uspokajającym dostępnych bez recepty. Mogą okazać się skuteczne w niwelowaniu łagodnych stanów napięcia psychicznego, nadmiernej drażliwości, stresu i niepokoju, którym często towarzyszą trudności w zasypianiu lub bezsenność. Tabletki na uspokojenie bez recepty to przede wszystkim preparaty ziołowe.

Tabletki ziołowe na uspokojenie

Wspomniane wyżej stany niepokoju i lęku można skutecznie leczyć środkami uspokajającymi - tabletkami, ziołami na uspokojenie i nerwy, które wykazują wielokierunkowe działanie. Wpływają na sferę psychiczną, zmniejszają stany skurczowe w obrębie przewodu pokarmowego, spowalniają akcję serca i łagodzą uderzenia gorąca. 

Tabletki ziołowe działają łagodniej i wymagają dłuższego stosowania niż preparaty syntetyczne, jednak przy odpowiednim dawkowaniu cechują się mniejszym ryzykiem wystąpienia działań niepożądanych.

Do najważniejszych surowców roślinnych o działaniu uspokajającym i przeciwdepresyjnym należą kłącze i korzeń kozłka, liść melisy, szyszki chmielu, kwiat lawendy i ziele dziurawca. Wykazują również satysfakcjonujące działanie w terapii skojarzonej (np. kozłek często łączony jest z liściem melisy i szyszkami chmielu), co przypisuje się podobnemu działaniu związków należących do różnych grup chemicznych. Surowce roślinne stanowią interesującą alternatywę dla powszechnie nadużywanych leków syntetycznych, wykazując podobną skuteczność, ale lepszy profil bezpieczeństwa.

Tabletki na uspokojenie dla psa

Problem z uspokojeniem psa najczęściej pojawia się w okolicach sylwestra, kiedy głośne fajerwerki są źródłem dużego stresu dla naszego pupila. Również w tym przypadku swoje zastosowanie znalazły tabletki na uspokojenie: w postaci suplementów diety (tabletki ziołowe, tj. z dziurawcem, kozłkiem, rumiankiem), a także preparatów dostępnych tylko na receptę. Najczęściej stosowanymi substancjami są benzodiazepiny, zwłaszcza diazepam i alprazolam.

Tabletki na uspokojenie — czy są bezpieczne?

Wśród pacjentów rozpoczynających terapię tabletkami uspokajającymi największe wątpliwości budzi kwestia uzależnienia od przyjmowanych substancji. Benzodiazepiny charakteryzują się potencjałem uzależniającym, jednak ryzyko to można zmniejszyć, przyjmując możliwe najniższą dawkę przez możliwie najkrótszy czas, zgodnie z zaleceniami lekarza. Podobnie sprawa wygląda z tabletkami ziołowymi - przy odpowiednim dawkowaniu ich profil skuteczności i bezpieczeństwa jest wysoki.

Dostępność poszukiwanych preparatów w aptekach w Twojej okolicy możesz sprawdzić bez wychodzenia z domu na portalu KtoMaLek.pl.

Bibliografia:

1. Dobros, N. (2017). Zioła o działaniu uspokajającym i przeciwdepresyjnym. Post Fitoter, 18(3), s. 215-222. DOI: https://doi.org/10.25121/PF.2017.18.3.215. 
2. Canadian Drug Summary: Sedatives. Dostępne na: https://ccsa.ca/sites/default/files/2019-06/CCSA-Canadian-Drug-Summary-Sedatives-2019-en.pdf. (Dostęp: 04.2022)
3. Święcicki,  Ł. (2013). Praktyczne aspekty farmakoterapii lęku — pozycja opipramolu. Psychiatry, 10, 2, s. 63–66. 
4. Bieńkowski, P., Samochowiec, J., Sienkiewicz-Jarosz, H., Wichniak, A., Mastalerz-Migas, A. (2019). Bezpieczne stosowanie benzodiazepin w podstawowej opiece zdrowotnej – rekomendacje dla lekarzy rodzinnych. Lekarz POZ, 3–4, s. 177-193.  

Autor